Próba Schiffa

Próba Schiffa – reakcja chemiczna stosowana do jakościowego wykrywania aldehydów oraz cukrów redukujących. W próbie stosuje się odczynnik Schiffa, czyli wodny roztwór fuksyny nasycony dwutlenkiem siarki (SO
2), który przy pozytywnym wyniku próby zmienia barwę z bezbarwnej lub bladożółtej na czerwonofioletową. Nazwa próby pochodzi od jej odkrywcy, Hugo Schiffa, który opublikował informacje o reakcji w 1866 roku^[1].

Mechanizm

W dawniejszych publikacjach mechanizm próby tłumaczono wstępnym wytworzeniem bezbarwnego związku trisulfonowego, zawierającego sulfonowany centralny atom trytylowy (o hybrydyzacji sp³) oraz dwie grupy sulfonamidowe, Ar−NH−SO
2H. Do grup tych przyłączać się miały dwie cząsteczki aldehydu tworząc układ Ar−NH−SO
2CHROH, z jednoczesnym oderwaniem reszty sulfonowej od atomu centralnego i odtworzeniem barwnego związku z układem sprzężonych wiązań wielokrotnych^[2]:

Późniejsze badania wskazały, że wstępnemu sulfonowaniu ulega jedynie centralny atom węgla (odbarwienie fuksyny). Po dodaniu aldehydu reaguje z nim jedna lub dwie grupy aminowe dając iminy (Ar−N=CHR), które następnie są stabilizowane przez addycję H
2SO
3 z wytworzeniem układu Ar−NH−CHRSO
3H. Związek ten w końcowym etapie oddysocjowuje grupę sulfonową z atomu centralnego z wytworzeniem barwnego kationu trytyliowego^[2]:

Zobacz też

zasady Schiffa

Przypisy

↑ HugoH. Schiff HugoH., Eine neue Reihe organischer Diamine, „Liebigs Annalen”, 140 (1), 1866, s. 92–137, DOI: 10.1002/jlac.18661400106 (niem.).
↑ ^a ^b J.H.J.H. Robins J.H.J.H., G.D.G.D. Abrams G.D.G.D., J.A.J.A. Pincock J.A.J.A., The structure of Schiff reagent aldehyde adducts and the mechanism of the Schiff reaction as determined by nuclear magnetic resonance spectroscopy, „Canadian Journal of Chemistry”, 58 (4), 1980, s. 339–347, DOI: 10.1139/v80-055 (ang.).

[Schiff-1] HugoH. Schiff HugoH., Eine neue Reihe organischer Diamine, „Liebigs Annalen”, 140 (1), 1866, s. 92–137, DOI: 10.1002/jlac.18661400106 (niem.).

[Robins-2] J.H.J.H. Robins J.H.J.H., G.D.G.D. Abrams G.D.G.D., J.A.J.A. Pincock J.A.J.A., The structure of Schiff reagent aldehyde adducts and the mechanism of the Schiff reaction as determined by nuclear magnetic resonance spectroscopy, „Canadian Journal of Chemistry”, 58 (4), 1980, s. 339–347, DOI: 10.1139/v80-055 (ang.).

[1]

[2]