Raj (Karwina)

Ten artykuł dotyczy części miasta Karwina w Czechach. Zobacz też: inne znaczenia tego słowa.
Raj
Ráj
Część miasta Karwina
Ilustracja
Szpital w Raju
Państwo

 Czechy

Kraj

 morawsko-śląski

Powiat

Karwina

Miasto

Karwina

W granicach Karwina

1948

Powierzchnia

7,63 km²

Populacja (2001)
• liczba ludności


17142

• gęstość

2246,6 os./km²

Kod pocztowy

734 01

Położenie na mapie Karwiny
Mapa konturowa Karwiny, po prawej znajduje się punkt z opisem „RajRáj”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, blisko prawej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „RajRáj”
Położenie na mapie kraju morawsko-śląskiego
Mapa konturowa kraju morawsko-śląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „RajRáj”
Ziemia49°50′53″N 18°34′11″E/49,848056 18,569722
Multimedia w Wikimedia Commons

Raj (cz. Ráj, niem. Roj) – część miasta Karwina w kraju morawsko-śląskim, w powiecie Karwina w Czechach. Jest to także gmina katastralna o powierzchni 762,82 ha[1]. W 2001 r. liczył 17142 mieszkańców[2], a w 2010 odnotowano 1304 adresy[3].

W Raju zlokalizowany jest szpital miejski i stadion piłkarski MFK Karviná.

Historia

[edytuj | edytuj kod]

Miejscowość po raz pierwszy wzmiankowana w dokumencie Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis, który datuje się na ok. 1305 rok, jako miejscowość o nazwie Ray na gruntach którego założony został Frysztat (Frienstad in Ray)[4][5][6]. Była to więc wieś o wiele starsza. Wieś politycznie znajdowała się wówczas w granicach utworzonego w 1290 piastowskiego (polskiego) księstwa cieszyńskiego, będącego od 1327 lennem Królestwa Czech, a od 1526 roku w wyniku objęcia tronu czeskiego przez Habsburgów wraz z regionem aż do 1918 roku w monarchii Habsburgów (potocznie Austrii).

W 1448 roku właścicielem wsi został Piotr z Karwiny[7], a w 1572 wraz z miastem Frysztat zostało sprzedane przez księcia Wacława III Adama Wacławowi Cyganowi ze Słupska tworząc frysztackie państwo stanowe. W 1617 po pożarze Frysztatu Cyganowie przenieśli się właśnie do Raju[8].

Według austriackiego spisu ludności z 1910 roku Raj miał 1053 mieszkańców, z czego 1031 było zameldowanych na stałe, 1003 (97,3%) było polsko-, 23 (2,2%) niemiecko- i 5 (0,5%) czeskojęzycznymi, 1039 (98,7%) katolików oraz 14 (1,3%) ewangelików[9].

W przeszłości znajdował się tutaj również renesansowy zamek, wybudowany w latach 1563-1570 wraz z otaczającym go parkiem. W latach 1750. przekonstruowany w stylu barokowym, w którym pozostał aż do zniszczenia. W 1899 zakupiony przez wpływową rodzinę Larisch-Mönnich, która była w jego posiadaniu aż do 1945. Po II wojnie światowej skonfiskowany i przeobrażony przez nowe władze w sypialnie dla górników. W 1955 umiejscowiono tu szpital, który już w 1968 z powodu uszkodzeń budynku musiał go opuścić. Zaniedbany przez komunistyczne władze zamek ostatecznie zburzono w 1980.

Od 1872 roku do 1982 działała w Raju polska szkoła[10].

Byłe przejścia graniczne

[edytuj | edytuj kod]

Przed przystąpieniem Czech do strefy Schengen 21 grudnia 2007 roku, funkcjonowały tu przejścia graniczne do Polski Karviná Ráj I - Kaczyce Dolne oraz Karwina Raj II - Kaczyce Górne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Informace o katastrálním území Ráj. [dostęp 2010-09-26]. (cz.).
  2. ↑ Český statistický úřad: Historický lexikon obcí ČR 1869 - 2005 - 1. díl. 20 sierpnia 2008. s. 718-719. [dostęp 2010-09-26]. (cz.).
  3. ↑ Adresy v České republice. 2010-09-26. [dostęp 2010-09-26]. (cz.).
  4. ↑ Śląsk Cieszyński w średniowieczu (do 1528). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2010, s. 289, 295. ISBN 978-83-926929-3-5.
  5. ↑ Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis online
  6. ↑ H. Markgraf, J. W. Schulte, "Codex Diplomaticus Silesiae T.14 Liber Fundationis Episcopatus Vratislaviensis", Breslau 1889
  7. ↑ Archiwum Państwowe w Katowicach, Oddział w Cieszynie, Zb. dok. perg. i pap. nr 14/1/15, Przemysław książę cieszyński sprzedaje Piotrowi z Karwiny wieś Raj koło Frysztatu.
  8. ↑ Śląsk Cieszyński w początkach czasów nowożytnych (1528-1653). Idzi Panic (redakcja). Cieszyn: Starostwo Powiatowe w Cieszynie, 2011, s. 67. ISBN 978-83-926929-5-9.
  9. ↑ Ludwig Patryn (ed): Die Ergebnisse der Volkszählung vom 31. Dezember 1910 in Schlesien, Troppau 1912.
  10. ↑ Maciej Szymczyk, Przed 110 laty rozpoczęto budowę zakładów celulozowo-papierniczych w Malczycach, „PRZEGLĄD PAPIERNICZY”, 1 (12), 2021, s. 46–51, DOI: 10.15199/54.2021.12.2, ISSN 0033-2291.
  11. ↑ Dane według wyszukiwarki zborów, na oficjalnej stronie Świadków Jehowy jw.org [dostęp 2015-04-04].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Dzielnice Karwiny

Herb Bogumina