Rajania

Rajania
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

pochrzynowce

Rodzina

pochrzynowate

Rodzaj

Rajania

Nazwa systematyczna
Rajania L.
Sp. Pl.: 1032 (1753)
Typ nomenklatoryczny

Rajania hastata L.[3]

Synonimy

Rajania L. – dawniej wyróżniany rodzaj wieloletnich, ziemnopączkowych pnączy z rodziny pochrzynowatych (Dioscoreaceae), obejmujący 19 gatunków endemicznych dla Karaibów[4]. We współczesnych ujęciach włączony do rodzaju pochrzyn[2][4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Morfologia i biologia roślin z rodzaju Rajania jest słabo poznana. Są to rośliny nagie, prawdopodobnie tworzące bulwy pędowe, o liściach naprzemianległych, o całobrzegiej blaszce. Kwiaty męskie 6-pręcikowe, drobne, szypułkowe, rzadko siedzące, zebrane w kwiatostan wierzchotkowy. Owocami są jednokomorowe, jednonasienne skrzydlaki, spłaszczone, jednostronnie oskrzydlone. Nasiona spłaszczone[5].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja rodzaju według APW (aktualizowany system APG IV z 2016)
Włączony do rodzaju pochrzyn (Dioscorea)[2]. We wcześniejszych ujęciach wyróżniany w rodzinie pochrzynowatych (Dioscoreaceae), w rzędzie pochrzynowców (Dioscoreales) w obrębie kladu jednoliściennych (monocots)[2].
Gatunki[4]
  • Rajania angustifolia Sw.
  • Rajania cephalocarpa Uline ex R.Knuth
  • Rajania cordata L.
  • Rajania ekmanii R.Knuth
  • Rajania hastata L.
  • Rajania microphylla Kunth
  • Rajania minutiflora Uline ex R.Knuth
  • Rajania nipensis R.A.Howard
  • Rajania ovata Sw.
  • Rajania pilifera Urb.
  • Rajania porulosa R.Knuth
  • Rajania psilostachya (Kunth) Uline ex R.Knuth
  • Rajania quinquefolia L.
  • Rajania spiculiflora Uline ex R.Knuth
  • Rajania tenella R.A.Howard
  • Rajania tenuiflora R.Knuth
  • Rajania theresensis Uline ex R.Knuth
  • Rajania wilsoniana C.V.Morton
  • Rajania wrightii Uline ex R.Knuth

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]

Rośliny z gatunku Rajania cordata były dawniej masowo uprawiane z uwagi na jadalne bulwy. Obecnie, po introdukowaniu w Ameryce innych roślin typu yam z rodziny obrazkowatych (żółtosocza, kolokazja), są one uprawiane tylko w Dominikanie i na Kubie[6]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2017-08-01] (ang.).
  3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2011-02-08]. (ang.).
  4. a b c d Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-03-11]. (ang.).
  5. H. Huber: Dioscoreaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 234. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
  6. P. Hanelt, R. Büttner, R. Mansfeld: Vorläufiges Verzeichnis landwirtschaftlich oder gärtnerisch kultivierter Pflanzenarten (mit Ausschluss von Zierpflanzen). Berlin; New York: Springer, 2001, s. 2173. ISBN 978-3-540-41017-1.