Reiz Malile

Reiz Malile

Data i miejsce urodzenia	12 sierpnia 1924 Gjirokastёr
Data i miejsce śmierci	6 marca 2003 Tirana
Minister spraw zagranicznych
Okres	od 30 czerwca 1982 do 22 lutego 1991
Przynależność polityczna	Albańska Partia Pracy
Poprzednik	Nesti Nase
Następca	Muhamet Kapllani

Reiz Malile, także: Reis Malile (ur. 12 sierpnia 1924 w Gjirokastrze, zm. 6 marca 2003 w Tiranie^[1]) – albański polityk i dyplomata, minister spraw zagranicznych w latach 1982–1991.

Życiorys

Syn Ymeriego, prokuratora z Wlory. W dzieciństwie wraz z rodziną przeniósł się do Wlory. Uczył się w liceum francuskim w Korczy. W listopadzie 1942 wziął udział w demonstracji antyfaszystowskiej w Korczy, za co został aresztowany i osadzony w miejscowym więzieniu. Po uwolnieniu związał się z ruchem oporu i wstąpił do Komunistycznej Partii Albanii. W V Dywizji Uderzeniowej pełnił funkcję komisarza. Pod koniec 1944 walczył w rejonie Drenicy, na terytorium Kosowa^[2].

Po zakończeniu wojny odbył studia historyczne. W 1949 rozpoczął pracę w ministerstwie spraw zagranicznych^[1]. W latach 1958–1961 był stałym przedstawicielem Albanii w ONZ^[2]. W 1961 objął stanowisko ambasadora Albanii w Chinach i w Wietnamie, zastępując Spiro Rushę. Po zakończeniu misji dyplomatycznej został wiceministrem spraw zagranicznych. W latach 1982–1991 pełnił funkcję ministra spraw zagranicznych. Był odpowiedzialny za podjęcie przez dyplomację albańską współpracy z państwami bałkańskimi po okresie wieloletniej izolacji^[3]. Jako pierwszy od 40 lat szef dyplomacji albańskiej odwiedził Belgrad i Ateny. W sierpniu 1989 towarzyszył Matce Teresie z Kalkuty w czasie jej wizyty w Albanii^[4]. W maju 1990 spotkał się w Tiranie z sekretarzem generalnym ONZ Javierem Pérezem de Cuéllarem, omawiając kwestie przywrócenia pluralizmu politycznego w Albanii^[5]. W lutym 1991, w czasie katastrofalnej sytuacji żywnościowej Albanii Malile pojechał do Pekinu, gdzie zabiegał o dostawy chińskiego ryżu i mąki. Wizyta stała się pretekstem dla opozycji demokratycznej, aby domagać się dymisji ministra^[6]. 22 lutego 1991 zrezygnował ze stanowiska, na którym zastąpił go Muhamet Kapllani. W latach 90. publikował w prasie teksty poświęcone tematyce Kosowa.

Był żonaty, miał dwoje dzieci. Żonę i dzieci stracił 13 lipca 1963 w katastrofie samolotu na Syberii^[7].

Przypisy

1. Reiz Malile: Kërkoj dënimin me vdekje të Kalem Plashniku, Abaz Korçari , Aziz Qame [online], kujto.al, 2021 [dostęp 2024-10-19]  (alb.).
2. Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 293. ISBN 978-1-78076-431-3.
3. Miranda Vickers: Albania: From Anarchy to a Balkan Identity. Londyn: C. Hurst & Co. Publishers, 1997, s. 145. ISBN 978-1-85065-290-8.
4. Biseda me ministrin e Jashtëm, më 16 gusht ‘89 [online], gazetaexpress.com, 2021 [dostęp 2023-06-20]  (alb.).
5. Esilda Luku. ASPEKTE TË KRIZËS DHE RËNIES SË REGJIMIT KOMUNIST NË SHQIPËRI NË GJYSMËN E DYTË TË VITEVE '80". „Gjurmime Albanologjike - Seria e shkencave historike”. 37, s. 15, 2007. 
6. GencG. Mlloja GencG., New Impetus in Albanian-Chinese Relations [online], albaniannews.com, 30 sierpnia 2016 [dostęp 2016-12-28]  (ang.).
7. Pandeli Koci: Si u vra Drago Silliqi dhe familjaret e Reis Maliles ne avionin sovjetik qe vinte nga Pekini [online], telegraf.al, 5 czerwca 2013 [dostęp 2016-12-23]  (alb.).

Bibliografia

• Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. New York: I.B. Tauris, 2012, s. 293. ISBN 978-1-78076-431-3.