Religia w Kanadzie

Religie w Kanadzie (ARDA, 2015[1])

     Katolicyzm (34.7%)

     Protestantyzm (19.0%)

     Inne kościoły chrześcijańskie (3.6%)

     Niezrzeszeni (25.8%)

     Islam (3.6%)

     Inne religie (7.5%)

     Nieznane (5.9%)

Odsetek Kanadyjczyków identyfikujących się jako chrześcijanie według prowincji lub terytorium
Bazylika Notre-Dame w Montrealu

Religia w Kanadzie obejmuje szeroki wachlarz grup i przekonań. Według spisu z 2011 roku największą religią wyznawaną przez większość społeczeństwa jest chrześcijaństwo (67,3%). Członkami innych wspólnot religijnych jest 8,8% ludności, a 23,9% ludności nie należy do żadnej wspólnoty religijnej. Od lat 60. XX wieku rozwija się sekularyzacja. Do ważniejszych mniejszości religijnych w Kanadzie należą: muzułmanie, hinduiści, sikhowie, buddyści i żydzi.

W ostatnich latach widoczny jest gwałtowny wzrost liczby osób bez przynależności religijnej, jak i mniejszości religijnych[2].

Według badań Angus Reid Institute z 2017 roku 21% Kanadyjczyków zostało uznanych za zaangażowanych religijnie. 30% za wierzących prywatnie, 30% stanowili niepewni duchowo, a pozostałe 19% uważało się za niewierzących[3].

Przed przybyciem Europejczyków Indianie kanadyjscy kierowali się szeroką gamą religii i duchowości głównie o charakterze animistycznym, z silnym plemiennym szacunkiem dla duchów i natury[4].

Wolność wyznania

[edytuj | edytuj kod]

Kanada nie ma oficjalnej religii, a poparcie dla pluralizmu religijnego i wolności wyznania jest ważną częścią kanadyjskiej kultury politycznej. Kanadyjska Karta Praw i Swobód odnosi się do Boga, gwarantuje wolność religii, sumienia, a także zgromadzeń. Monarcha Kanady nosi tytuł „Obrońcy Wiary”[5][6].

Prawo nie wymaga rejestracji grup religijnych, ale rząd przyznaje status zwolnienia podatkowego dla grup religijnych które są zarejestrowane. W ostatnich latach odnotowano w Kanadzie wzrost nastrojów anty-muzułmańskich i anty-semickich (w tym akty wandalizmu i przemocy fizycznej)[7].

Chrześcijaństwo

[edytuj | edytuj kod]

Pierwsi Europejczycy którzy osiedlili się w dużej liczbie byli francuskimi katolikami obrządku łacińskiego, w tym wielu jezuitów założyło kilka misji w Ameryce Północnej[8]. Pierwsze duże wspólnoty protestanckie powstały w prowincjach morskich po ich przejęciu przez Brytyjczyków[9]. Nie będąc w stanie przekonać wystarczającej liczby brytyjskich obywatelów do migracji, rząd postanowił sprowadzić protestantów kontynentalnych z Niemiec i Szwajcarii, aby zaludnić region i zrównoważyć z katolickimi Akadyjczykami[10].

Według statystyk dostarczonych przez Statistics Canada protestanci posiadali niewielką przewagę liczebną nad katolikami w latach 1871–1961. Do 1961 r. rzymskokatolicy wyprzedzili liczebnie protestantów, chociaż nigdy w przeciwieństwie do protestantów nie osiągnęli więcej jak połowę populacji[11].

Największa protestancka denominacja w kraju Zjednoczony Kościół Kanady, stał się jednym z najbardziej liberalnych kościołów protestanckich na świecie. Jednak członkostwo w Kościele Zjednoczonym gwałtownie spadło, gdy potwierdził zaangażowanie w sprawie wyświęcenia kobiet, oraz na rzecz praw społeczności LGBT (w tym małżeństw i święceń)[12][13].

Obecnie Kościół katolicki jest największą organizacją religijną w Kanadzie (38,7%, 2011), posiadającą około 7 tysięcy księży w 72 diecezjach. Katolicy stanowią największy odsetek populacji w prowincjach: Quebec (74,5%), Nowy Brunszwik (49,7%) i Wyspa Księcia Edwarda (42,9%)[14].

Nurt kościołów protestanckich obejmuje EUC (6,1%), anglikan (5%), baptystów (1,9%), kalwinów (1,8%), zielonoświątkowców (1,5%), luteran (1,5%), mennonitów (0,5%) i wiele mniejszych grup[14]. W Kanadzie znajduje się około 35 megakościołów[15].

Prawosławie przybyło na kontynent amerykański wraz z imigrantami ze Związku Radzieckiego, Bloku Wschodniego, Grecji i innych krajów w XX wieku. Liczbę chrześcijan ortodoksyjnych szacuje się na 550 tysięcy (1,7%) z największą grupą greckiego prawosławia[14].

Działają tutaj także religie chrześcijańskie jak świadkowie Jehowy (0,4%), czy mormoni (0,3%)[14].

Centrum muzułmańskie w Montrealu, dzielnicy Saint-Laurent

Według spisu z 2011 roku islam wyznawany przez ponad 1 milion wiernych (3,2%) stanowi największą niechrześcijańską mniejszość religijną w Kanadzie. Zdecydowaną większość, bo aż 720 tys. wiernych stanowili imigranci. Głównymi obszarami pochodzenia muzułmańskich migrantów były: kraje azjatyckie (Pakistan, Iran, Indie, Irak, Bangladesz i Afganistan) i Afryka Północna (Maroko, Algieria i Egipt)[16].

Większość kanadyjskiej populacji muzułmańskiej podąża za islamem sunnickim, podczas gdy znaczna mniejszość przylega do szyizmu[17].

Większość kanadyjskich muzułmanów mieszka w prowincjach Ontario i Quebec. Według National Household Survey z 2011 r. w obszarze metropolitalnym Toronto mieszkało 424.925 muzułmanów, co stanowiło 7,7% całkowitej populacji metropolii[18].

Statystyki

[edytuj | edytuj kod]
Kościół zielonoświątkowy North Pointe Community Church w Edmonton
Zjednoczony Kościół Kanady w London (Ontario)

Dane według Spisu Powszechnego w 2011 roku[14]:

Religie/kościoły Liczba osób Procent ludności
Kościół rzymskokatolicki 12 728 885 38,7%
Zjednoczony Kościół Kanady 2 007 610 6,11%
Anglikanie 1 631 845 4,97%
Muzułmanie 1 053 945 3,21%
Baptyści 635 840 1,94%
Kalwini 577 725 1,76%
Prawosławni 550 690 1,68%
Hinduiści 497 960 1,52%
Zielonoświątkowcy 487 580 1,48%
Luteranie 478 185 1,46%
Sikhowie 454 965 1,38%
Buddyści 366 830 1,12%
Żydzi 329 500 1,0%
Mennonici 175 880 0,54%
Świadkowie Jehowy 137 775 0,42%
Mormoni 108 665 0,33%
Armia Zbawienia 70 955 0,22%
Adwentyści dnia siódmego 66 940 0,2%
Religie Indian 64 940 0,2%
Metodyści 55 620 0,17%
Ukraiński Kościół Greckokatolicki 51 790 0,16%
Chrześcijański i Misyjny Sojusz 50 725 0,15%

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Canada, Religion And Social Profile [online], www.thearda.com [dostęp 2019-12-30].
  2. Statistics Canada Government of Canada, The Daily – 2011 National Household Survey: Immigration, place of birth, citizenship, ethnic origin, visible minorities, language and religion [online], www150.statcan.gc.ca, 8 maja 2013 [dostęp 2019-12-30].
  3. The Decline of Religion in Canada, or Not. [online], City In Focus [dostęp 2019-12-31] [zarchiwizowane z adresu 2019-12-31] (ang.).
  4. Elisabeth Tooker, Native North American Spirituality of the Eastern Woodlands: Sacred Myths, Dreams, Visions, Speeches, Healing Formulas, Rituals, and Ceremonials, str. 20, Paulist Press, 1979, ISBN 978-0-8091-2256-1 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  5. Legislative Services Branch, Consolidated federal laws of canada, Access to Information Act [online], laws-lois.justice.gc.ca, 30 lipca 2015 [dostęp 2019-12-30].
  6. Gary Miedema, For Canada’s Sake: Public Religion, Centennial Celebrations, and the Re-making of Canada in the 1960s, McGill-Queen’s Press – MQUP, 19 grudnia 2005, ISBN 978-0-7735-2877-2 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  7. canada 2018 international religious freedom report [online], United States Department of State [dostęp 2019-12-31] (ang.).
  8. George M. Wrong, H.H. Langton, The Chronicles of Canada: Volume II – the Rise of New France, Fireship Press, maj 2009, ISBN 978-1-934757-45-1 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  9. Roderick MacLeod, Mary Anne Poutanen, A Meeting of the People: School Boards and Protestant Communities in Quebec, 1801-1998, McGill-Queen’s Press – MQUP, 2004, s. 23, ISBN 978-0-7735-2742-3 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  10. Will Kaufman, Heidi Slettedahl Macpherson, Britain and the Americas: E – P, ABC-CLIO, 2005, s. 13, ISBN 978-1-85109-431-8 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  11. Table A164-184, Principal religious denominations of the population, census dates 1871 to 1971 [online], Statisics Canada [dostęp 2019-12-30].
  12. Earle E. Cairns, Christianity Through the Centuries: A History of the Christian Church, Zondervan, 1996, s. 507, ISBN 978-0-310-20812-9 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  13. Alan L. Chan, After Evangelicalism: The Sixties and the United Church of Canada by Kevin N. Flatt (review), „British Journal of Canadian Studies”, 29 (2), 30 września 2016, s. 282–283, ISSN 1757-8078 [dostęp 2019-12-30] (ang.).
  14. a b c d e Statistics Canada Government of Canada, 2011 National Household Survey: Data tables – Religion (108), Immigrant Status and Period of Immigration (11), Age Groups (10) and Sex (3) for the Population in Private Households of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agglomerations, 2011 National Household Survey [online], www12.statcan.gc.ca, 8 maja 2013 [dostęp 2019-12-30].
  15. Megachurches of Canada Listing [online], hirr.hartsem.edu [dostęp 2023-11-04].
  16. Statistics Canada Government of Canada, 2011 National Household Survey Profile – Province/Territory [online], www12.statcan.gc.ca, 8 maja 2013 [dostęp 2019-12-31].
  17. Canada, Religion And Social Profile [online], www.thearda.com [dostęp 2019-12-31].
  18. Statistics Canada Government of Canada, 2011 National Household Survey Profile – Census metropolitan area/Census agglomeration [online], www12.statcan.gc.ca, 8 maja 2013 [dostęp 2019-12-31].