Rhizopogon vinicolor

Rhizopogon vinicolor
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

borowikowce

Rodzina

piestrówkowate

Rodzaj

piestrówka

Gatunek

Rhizopogon vinicolor

Nazwa systematyczna
Rhizopogon vinicolor A.H. Sm.
Mem. N. Y. bot. Gdn 14(2): 67 (1966)

Rhizopogon vinicolor A.H. Sm. – gatunek grzybów z rodziny piestrówkowatych[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Rhizopogonaceae, Boletales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w roku 1966 Alexander Hanchett Smith i nadana przez niego nazwa naukowa jest aktualna[1].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Bazydiokarp

Kulisty lub nieregularny, o średnicy 0,8–1,5 cm z nielicznymi ryzomorfami u podstawy. Perydium pomarańczowe, u niektórych okazów z różowymi plamkami. Gleba pomarańczowa, twarda, ale łatwa do cięcia; z małymi (0,3–0,5 mm) i labiryntowymi komorami[2].

Cechy mikroskopowe

Perydium o grubości do 250 µm, utworzone ze strzępek biegnących równolegle do powierzchni. Strzępki o średnicy 4,5–5 µm są szkliste do żółtawych, septowane i nierozgałęzione z licznymi czerwono-pomarańczowymi do ciemnowinnych masami pigmentowymi wzdłuż i pomiędzy strzępkami. Wśród strzępek perydium są nieliczne strzępki oleiste o średnicy 2,5–4 µm. Trama o grubości 60 µm, utworzona z luźno splecionych, galaretowato-refrakcyjnych, septowanych, cienkościennych i rozgałęzionych strzępek o średnicy 4,5–5 µm. Subhymenium cienkie (do 20 µm wysokości), zbudowane z wielokątnych komórek o wymiarach do 11 × 5,5 µm. Brachybazydiole pęcherzykowe, 8–23 × 5,5–7 m, cienkościenne. Podstawki cylindryczne, 18–23 × 5,5–7 µm z 2 lub 4 ssterygmami. Bazydiospory 5,2–7,5 × 2,6–3,8 µm od elipsoidalnych do jajowatych, ze ściętą podstawą, i jedną lub dwoma gutulami[2].

Reakcje barwne

Perydium: pod działaniem KOH czerwonawo-pomarańczowe do ciemnowinnego, FeSO4, odczynnik Melzera – bez zmian[2].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Najwięcej stanowisk Rhizopogon vinicolor podano w Ameryce Północnej, poza nią nieliczne w Europie, Azji, Australii i na wyspach Oceanu Indyjskiego[3]. Brak go w opracowanym w 2003 r. przez Władysława Wojewodę wykazie wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski[4], jego stanowiska w Polsce po raz pierwszy podano w 2012 r.[5]

Grzyby podziemne, mykoryzowe występujące głównie pod sosnami i jodłami[2].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2024-02-06] (ang.).
  2. a b c d M.P. Martín, The genus Rhizopogon in Europe, t. 5, Mycobank, 1996, s. 1–173 [dostęp 2024-02-07].
  3. Występowanie Rhizopogon vinicolor na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2024-02-06].
  4. Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 587–588, ISBN 83-89648-09-1.
  5. Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2024-02-07] (pol.).