Rhodohypoxis

Rhodohypoxis
Ilustracja
Rhodohypoxis bauri
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

przyklękowate

Rodzaj

Rhodohypoxis

Nazwa systematyczna
Rhodohypoxis Nel
Bot. Jahrb. Syst. 51: 257 (1914)
Typ nomenklatoryczny

R. bauri (J. G. Baker) Nel[3]

Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Rhodohypoxis Nel – rodzaj roślin należący do rodziny przyklękowatych (Hypoxidaceae), obejmujący 6 gatunków występujących w południowo-wschodniej Afryce[4], głównie w Górach Smoczych[5]. Bywają uprawiane jako rośliny ozdobne[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Rośliny niskie, ze spichrzowym kłączem i przynajmniej częściowo zgrubiałymi także korzeniami. Pędy owłosione do nagich[5].
Liście
O wąskiej, bruzdowanej blaszce, nie zwężającej się u nasady w pozorny ogonek liściowy (występujący u niektórych roślin z rodzajów Hypoxis i Molineria)[5].
Kwiaty
Pojedyncze lub zebrane po dwa na szczycie zwykle krótkiego głąbika, czasem całkiem ukrytego w pochwach liściowych. Kwiaty wsparte są drobnymi przysadkami. Listki okwiatu czerwone, różowe do białych. Te z okółka wewnętrznego z wyraźnym paznokciem na granicy z łatką zagiętym do środka kwiatu. Końcowe łatki listków okwiatu są rozpostarte. Pręciki o krótkich nitkach. Zalążnia trójkomorowa[5].
Owoce
Torebki powstające u części przedstawicieli na prosto wzniesionej szypule, u innych rozwijają się na poziomie gruntu lub nawet pod nim[5].
Rodzaje podobne
Rośliny z tego rodzaju różnią się od roślin zaliczanych do rodzaju przyklęk osłoniętymi pręcikami i szyjką słupka[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna wg Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Klad okrytonasienne, klad jednoliścienne (monocots), rząd szparagowce (Asparagales), rodzina przyklękowate (Hypoxidaceae)[2].

W niektórych ujęciach taksonomicznych gatunki zaliczane do tego rodzaju włączane są do rodzaju przyklęk (Hypoxis)[7], co znajduje uzasadnienie w wynikach badań filogenetycznych[6]. Gatunki z obu tych rodzajów tworzą też mieszańce określane jako ×Rhodoxis B. Mathew[4].

Gatunki[8]

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
Rośliny ozdobne
Gatunek Rhodohypoxis baurii oraz jego kultywary, ze względu na atrakcyjne kwiaty w kolorze białym, różowym do bordowego, jest uprawiany w pojemnikach lub na skalniakach, gdzie zadarnia powierzchnię, tworząc kwietny dywan[9]. W Polsce, z uwagi na umiarkowaną odporność na mróz Strefy mrozoodporności 7-9[10]) wymaga zimowania w zabezpieczonych przed mrozem pomieszczeniach, w suchym miejscu. Wymaga dobrze przepuszczalnej, utrzymującej wilgoć, kwaśnej gleby o wysokiej zawartości materii organicznej, np. mieszanki drobno zmielonej, kompostowanej kory, ziemi liściowej i piasku w stosunku 1:1:1. Łatwo rozmnaża się z nasion, a także z bulw potomnych, które rozwijają się w sezonie wegetacyjnym[11].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-02-27] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. (ang.).
  4. ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 793, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  5. ↑ a b c d e K. Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. III. Flowering Plants · Monocotyledons Lilianae (except Orchidaceae). Berlin, Heidelberg: Springer, 1998, s. 292. ISBN 978-3-642-08377-8.
  6. ↑ a b Shiba Sanele, Michelle Van Der Bank. Generic circumscription and relationships of southern African representatives of Hypoxis and allies (Hypoxidaceae, Asparagales). „Genome”. 60 (11), 2017. Gale Academic. 
  7. ↑ Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. (ang.).
  8. ↑ The Plant List. (ang.).
  9. ↑ Encyklopedia Roślin. Rośliny ogrodowe i kwiaty doniczkowe.. [dostęp 2020-07-15].
  10. ↑ Gardenia. [dostęp 2020-07-15].
  11. ↑ Brian Tarr i Isabel Johnson: Plant ZAfrica. Rhodohypoxis baurii. KwaZulu-Natal National Botanical Garden. [dostęp 2020-07-15].