Roch-Ambroise Cucurron Sicard

Roch-Ambroise Cucurron Sicard
Abbé[1] Sicard
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

19 września 1742
Le Fousseret w okolicy Tuluzy, Górna Garonna

Data i miejsce śmierci

10 maja 1822
Paryż

Miejsce spoczynku

Cmentarz Père-Lachaise

Zawód, zajęcie

nauczyciel, filolog, duchowny

Narodowość

francuska

Pracodawca

Zakłady dla głuchoniemych w Bordeaux i w Paryżu (współcześnie L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris[2])
École normale supérieure

Odznaczenia
Kawaler Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Multimedia w Wikimedia Commons

Roch-Ambroise Cucurron Sicard (ur. 19 września 1742 w Le Fousseret, zm. 10 maja 1822 w Paryżu) – francuski filolog, duchowny, pionier nauczania głuchoniemych, kawaler Legii Honorowej, członek Akademii Francuskiej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Mapa Górnej Garonny z portretem Sicarda (Victor Levasseur, 1800–1870)
L'Institut National de Jeunes Sourds w Paryżu z pomnikiem Charlesa-Michela de L’Épéego
Grób ojca Sicarda na cmentarzu Père Lachaise

Urodził się w Fousseret (Górna Garonna) w roku 1742[3]. Święcenia kapłańskie otrzymał w pobliskiej Tuluzie[4]. Przez arcybiskupa Bordeaux został skierowany do Paryża, do pierwszej publicznej szkoły dla głuchoniemych (współcześnie L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris[2]). Szkołę tę założył w roku 1755 twórca francuskiego języka migowego[5] – Charles-Michel de L’Épée[6], nazywany „ojcem głuchych”[3]. Sicard otrzymał zadanie opanowania sztuki nauczania osób niesłyszących. Po powrocie do Bordeaux, otworzył w tym mieście drugą szkołę tego typu[4] (był jej kierownikiem w latach 1786–1789[7]).

W Paryżu Sicard był pierwszym asystentem i najbliższym współpracownikiem L’Épéego, a po śmierci L’Épéego (1789) – dyrektorem szkoły[5], która ustawą z 21–27 lipca 1791 została podniesiona do rangi instytucji państwowej[4]. Był nauczycielem m.in. głuchoniemego Jeana Massieu (1772–1846), przyszłego nauczyciela i przyjaciela Laurenta Clerca (1785–1869)[8]. Jednym z duchownych, którzy pomagali mu w pracy w paryskim zakładzie dla głuchoniemych, był o. Laurencjusz, późniejszy błogosławiony Kościoła katolickiego, jeden z Męczenników z Paryża[9].

26 sierpnia 1792 roku[4] Sicard został aresztowany i uwięziony jako osoba podejrzana o sympatyzowanie z obalonym królem, Ludwikiem XVI (zob. obalenie monarchii, proces Ludwika XVI, masakry wrześniowe) – przewidywano wyrok kary śmierci. Jean Massieu zorganizował wówczas protest wychowanków Instytutu. Głusi studenci (wśród nich Laurent Clerc) wystąpili przed sądem w obronie Sicarda, co okazało się skuteczne – został uwolniony[4][5].

Pracował jako wykładowca w École normale supérieure (École normale de l'an III) oraz – do przewrotu 18 brumaire’a (zob. Dyrektoriat, 20 czerwca – 10 listopada 1799) – współpracował z Annales religieuses, politiques et littéraires. Po przewrocie redaktorzy czasopisma byli zmuszeni do ukrywania się[4].

W marcu 1815 roku, po powrocie Napoleona z Elby (zob. 100 dni Napoleona), Sicard ze swoimi niesłyszącymi asystentami (Massieu i Clerc) wyjechał z Paryża do Anglii. W Londynie przeprowadzał, z ich pomocą, wykłady i demonstracje opracowanych w paryskim instytucie metod nauczania głuchoniemych[10].

W Londynie Sicard, Massieu i Clerc spotkali Thomasa Gallaudeta, zamierzającego utworzyć pierwszą szkołę dla niesłyszących w Stanach Zjednoczonych. Odbyli z nim liczne prywatne rozmowy oraz zaprosili go do swojego instytutu w Paryżu. Rozmowy doprowadziły Clerca do podjęcia decyzji o wyjeździe do Ameryki[a], z czego Sicard nie był zadowolony (zawarł z Gallaudetem umowę dotyczącą „wypożyczenia” Clerca na 3 lata)[5][11].

Roch-Ambroise Cucurron Sicard zmarł w roku 1822 w Paryżu. Został pochowany na Cmentarzu Père-Lachaise[4].

Opinie Sicarda na temat kształcenia głuchoniemych

[edytuj | edytuj kod]

Roch-Ambroise Cucurron Sicard był – podobnie jak Charles-Michel de L’Épée – gorącym orędownikiem powszechnego nauczania głuchoniemych, które powinno umożliwić zniesienie ich dyskryminacji – społeczne wykluczenie ze względu na niepełnosprawność. Świadczą o tym m.in. fragmenty jego tekstów, zamieszczone w książce Olivera Sacksa pt. Zobaczyć głos (wydanej w języku polskim w roku 2011). Sicard pisał m.in.[12]:

Dlaczego osoby niesłyszące są niewykształcone i izolowane, dlaczego nie mają możliwości porozumiewania się z innymi? Dlaczego traktuje się je jak niedorozwinięte? Czy biologicznie są istotami innymi niż my wszyscy? Czyż nie potrafią czuć, pojmować, i wykonywać rzeczy, które my wykonujemy? Czy nie są zdolne postrzegać rzeczywistości? Czy postrzeganie to jest w ich mózgach przetwarzane w inny sposób niż w naszych? Dlaczego więc osoby głuche pozostają głupie, podczas gdy my stajemy się coraz bardziej inteligentni?

Roch-Ambroise Sicard (Olivier Sacks, 2011)

Był zdecydowanym zwolennikiem korzystania w procesie edukacji z języka migowego, naturalnego dla Kultury Głuchych. Świadczy o tym m.in. przytoczony przez Oliviera Sacksa cytat z książki Harlana Lana pt. The Deaf Experience: Classics in Language and Education (1984)[13]:

Czy można wyobrazić sobie społeczność składającą się tylko z ludzi głuchych? Jeśli tak, to czy postrzegalibyśmy tych ludzi jako gorszych, mniej inteligentnych i nie umiejących się między sobą porozumiewać? Z pewnością używaliby oni języka migowego, który mógłby okazać się bogatszy niż nasz język. Ich język byłby jednoznaczny, zawsze umożliwiając pełne i dokładne wyrażanie myśli i uczuć. Czy w takim razie można by uznać ową społeczność za ludzi bez kultury i cywilizacji? Dlaczego nie mieliby tworzyć prawa, wybierać rządu i mieć policji, i czy wszystkie aspekty ich funkcjonowania społecznego byłyby gorsze niż nasze? ...

Roch-Ambroise Sicard (Harlan Lane, 1984)

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]

Jest autorem m.in.[3][7]:

  • 1789 – Mémoires sur l'art d'instruire les sourds-muets de naissance
  • 1796 – Catéchisme à l’usage des sourds-muets
  • 1796 – Manuel de l’enfance
  • 1799 – Éléments de grammaire générale appliqués à la langue française
  • 1800 – Cours d’instruction d’un sourd-muet de naissance
  • 1805 – Journée chrétienne d’un sourd-muet
  • 1806 – Relation historique sur les journées des 2 et 3 septembre 1792
  • 1807 – Réponse au discours de réception de Jean-Sifrein Maury, le 6 mai 1807, Discours et travaux académiques'[14]
  • 1808 – Théorie des signes pour l’instruction des sourds-muets (2 tomy)
  • 1811 – Rapport sur le Génie du Christianisme de Chateaubriand
  • 1816 – Opinion sur l’ouvrage ayant pour titre : Les Images

Za pozycje o szczególnie dużym znaczeniu są uważane dwie z wymienionych książek: Mémoire sur l’art d’instruction les sourds-muets de naissance (1789) i Théorie des signers pour l’instruction des sourds-muets (1808–1814)[7].

Wyróżnienia

[edytuj | edytuj kod]

W uznaniu zasług został[3][7]:

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Laurent Clerc został wkrótce współzałożycielem pierwszej szkoły dla niesłyszących w Stanach Zjednoczonych (Asylum for the Deaf and Dumb w Hartford, 1817). Przyczynił się do powstania pierwszej uczelni dla głuchych (współcześnie Gallaudet University w Waszyngtonie, zob. Edward Gallaudet).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ abbe (n.). [w:] Online Etymology Dictionary [on-line]. Douglas Harper. [dostęp 2014-09-26]. (ang.).
  2. ↑ a b L'Institut National de Jeunes Sourds de Paris. [w:] Strona internetowa INJS [on-line]. www.injs-paris.fr. [dostęp 2014-09-20]. (fr.).
  3. ↑ a b c d e Roch-Ambroise Cucurron Sicard. [w:] Strono internetowa Akademii Francuskiej [on-line]. www.academie-francaise.fr. [dostęp 2014-10-02]. (fr.).
  4. ↑ a b c d e f g SICARD abbé (Roch-Ambroise-Cucurron Sicard : 1742-1822). [w:] Strona internetowa cmentarza Père Lachaise - 39ème division [on-line]. www.landrucimetieres.fr. [dostęp 2014-10-05]. (fr.).
  5. ↑ a b c d Laurent Clerc: Apostle to the Deaf People of the New World. [w:] Strona internetowa Gallaudet University > Clerc Center [on-line]. [dostęp 2016-02-12]. (ang.).
  6. ↑ Charles Michel de l' Epee Facts. [w:] Encyclopedia of World Biography [on-line]. The Gale Group, Inc., 2010. [dostęp 2014-09-27]. (ang.).
  7. ↑ a b c d e Roch-Ambroise Cucurron, Abbé Sicard, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2014-10-02] (ang.).
  8. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 45.
  9. ↑ Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 6: W-Z. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 2007, s. 325. ISBN 978-83-7318-736-8. (przypis zamieszczony według hasła Laurencjusz (zakonnik)
  10. ↑ Recueil des définitions et réponses les plus remarquables de Massieu et Clerc, sourds-muets, aux diverses questions quileur ontété faites dans les séances publiques de M. l'Abbé Sicard, à Londres : auquel on a joint l'alphabet manuel des sourds-muets, le discours d'ouverture de M. l'Abbé Sicard, et une lettre explicative de sa méthode. Cox & Baylis: eBook and Texts > Gallaudet University-Deaf Rare Materials, 1815.
  11. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 45-46.
  12. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 35–36.
  13. ↑ Sacks 2011 ↓, s. 59–60.
  14. ↑ Roch-Ambroise Cucurron Sicard: Réponse au discours de réception de Jean-Sifrein Maury. [w:] Discours et travaux académiques [on-line]. www.academie-francaise.fr, 6 maja 1807. [dostęp 2014-10-03]. (fr.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Oliver Sacks: Zobaczyć głos. Podróż do świata ciszy (Seeing Voices. A Journey into the World of the Deaf 1989). przeł. A.Małaczyński. Poznań: Zysk i S-ka, 1998. ISBN 978-83-7506-739-2.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]