Rolnictwo w Australii

Mapa klimatyczna Australii

     klimat równikowy

     klimat tropikalny

     klimat subtropikalny

     klimat pustynny

     klimat stepowy

     klimat umiarkowany

Rolnictwo w Australii – jeden z głównych sektorów gospodarki Australii. Tereny rolnicze kraju zajmują 385 mln ha (3 850 000 km²), co stanowi około połowę powierzchni kraju, przy czym największy udział mają w powierzchni stanów Queensland (79%) i Nowa Południowa Walia (72%)[1]. Pod koniec XX wieku grunty orne stanowiły około 5% powierzchni kraju, a łąki i pastwiska około 57%[2]. Australia wyróżnia się najwyższym wskaźnikiem obszaru żywicielskiego – na jednego mieszkańca przypadało na przełomie XX i XXI wieku 2,65 ha, przy średniej na świecie wynoszącej 0,26 ha[3]. Wartość produkcji rolniczej w Australii w 2014–2015 osiągnęła 54 mld dolarów[4], co stanowi około 3,7% PKB tego kraju[5].

W rolnictwie stosuje się zarówno nawadnianie, jak i metody upraw na ziemiach suchych. Według Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation (CSIRO) zmiany klimatu zmniejszą ilość opadów na terenach Australii i pogorszą tym samym warunki dla rozwoju rolnictwa[6].

Można wyróżnić trzy główne strefy:

Australia jest zwolennikiem liberalizacji światowego rynku produktów rolniczych[8]. Jest jednym z krajów założycielskich Grupy Cairns, organizacji sprzeciwiającej się dopłatom rolniczym. Poziom subwencji rolniczych w Australii jest jednym z najniższych wśród krajów rozwiniętych[9].

Uprawy

[edytuj | edytuj kod]
Mapa rolnicza Australii

     rybołówstwo

     hodowla i pasterstwo bydła

     leśnictwo

     warzywnictwo i sadownictwo

     hodowla i pasterstwo owiec

     uprawa zbóż z hodowlą zwierząt

     brak wykorzystania rolniczego

     inna hodowla

     akwakultura

W Australii największą wartość produkcji i największe areały upraw spośród zbóż zajmuje pszenica. Kraj ten jest też jednym z największych na świecie eksporterów cukru z trzciny cukrowej[10]. Poza tym uprawia się owoce tropikalne takie jak ananas, mango, papaja, awokado, orzechy makadamii, marakuja, cytrusy[11]. Około 50% światowego legalnego opium dla przemysłu farmaceutycznego produkuje się na Tasmanii[12].

Znaczne obszary w centralnej Australii nie są wykorzystywane rolniczo. Większość obszarów wykorzystywanych rolniczo jest przeznaczone na hodowlę i pasterstwo bydła i owiec. To pierwsze głównie na północy kraju i w dorzeczu jeziora Eyre (choć ono samo i jego bezpośrednie okolice nie nadają się do wykorzystania), to drugie na południowym zachodzie i południowym wschodzie. W wilgotniejszych regionach (bliżej oceanów) hodowla jest połączona z uprawą zbóż. Na wschodnich wybrzeżach Queenslandu są plantacje roślin tropikalnych, głównie trzciny cukrowej[13].

Mapa rolnictwa ekologicznego na świecie

Australia jest światowym liderem w rolnictwie ekologicznym. Znajduje się tu ponad 17 mln hektarów certyfikowanych upraw prowadzonych zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. Stanowi to 39,3% powierzchni takich upraw na całym świecie[14].

W latach 1996–2007 miał miejsce ogromny wzrost eksportu australijskiego wina[15]. W 2015 wyniósł on 2,1 mld dolarów australijskich[16]. Najpowszechniej uprawianymi szczepami winorośli są shiraz, chardonnay i cabernet sauvignon[17].

W Australii produkuje się również znaczne ilości bawełny. Rośliny są genetycznie modyfikowane (bawełna Bt), zawierają gen kodujący toksynę Bt, która jest bioinsektycydem. Około 90% bawełny jest produkowane z użyciem nawadniania[18].

Uprawy w Australii w 2015[19]
Uprawa Wartość
[mln AUD]
pszenica 7 124
owoce (bez winogron) i orzechy 3 512
warzywa 3 350
jęczmień 2 417
rzepak 1 782
trzcina cukrowa 1 305
winogrona 1 108
bawełna 958
całkowita wartość upraw 26 758

Produkcja zwierzęca

[edytuj | edytuj kod]
Strzyżenie owiec w Australii Zachodniej
Rolnictwo w Australii

Australia pod koniec XX wieku miała największe na świecie pogłowie owiec, co wiązało się z największą produkcją wełny. Wśród owiec najwięcej hoduje się merynosów. Hodowla bydła jest również znacząca[2]. Australia jest trzecim co do wielkości eksporterem wołowiny na świecie[20]. W hodowli owiec obecna jest tendencja przechodzenia z produkcji wełny na produkcję baraniny[21]. Najwyższej jakości wełna może otrzymać oznaczenie Woolmark ustanowione przez australijską organizację Woolmark Company.

Eksportuje się również langusty, jadalne ślimaki morskie – słuchotki, krewetki, tuńczyki, łososie[22].

Produkcja zwierzęca i towary pochodzenia zwierzęcego w Australii w 2015[19]
Przedmiot produkcji
lub hodowli 		Wartość
[mln AUD]
bydło 11 531
mleko 4 722
owce 3 296
wełna 2 676
drób 2 610
trzoda chlewna 1 149
jaja 729
całkowita wartość
produkcji zwierzęcej 		26 867
  • Eksport zbóż z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
    Eksport zbóż z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
  • Eksport wełny i skór owczych z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
    Eksport wełny i skór owczych z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
  • Eksport mięsa z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
    Eksport mięsa z Australii w skali trzech miesięcy w milionach dolarów od 1969
  • Zatrudnienie w rolnictwie w Australii od 1984 (w tysiącach osób)
    Zatrudnienie w rolnictwie w Australii od 1984 (w tysiącach osób)

Ludność rolnicza

[edytuj | edytuj kod]

Rejestrowane jest stałe zmniejszanie się udziału osób zatrudnionych w rolnictwie. W 1970 w sektorze tym pracowało 373 tys. osób stanowiących 7% ludności czynnej zawodowo. W 1980 było ich 380 tys. i stanowili 5,6%, w 1990 – 463 tys. i 5,2%, w 1998 – 447 tys. i 4,1%. Ogółem liczba ludności rolniczej w 1998 roku wynosiła 880 tys. – 4,8% ludności ogółem[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ 7121.0 – Agricultural Commodities, Australia, 2014-15. Australian Bureau of Statistics, 2016. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  2. ↑ a b Australia. Związek Australijski. W: Słownik szkolny. Państwa świata. Tadeusz Mołdawa (red.). Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992, s. 23–25. ISBN 83-02-04863-1.
  3. ↑ a b Falkowski Jan, Kostrowicki Jerzy: Geografia rolnictwa świata. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, s. 488–494. ISBN 83-01-13580-8.
  4. ↑ Value of Australian farm production rises to $54 billion. Australian Bureau of Statistics, 2016. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  5. ↑ GDP – composition, by sector of origin(%). Central Intelligence Agency. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  6. ↑ B. L. Preston, R. N. Jones: Climate Change Impacts on Australia and the Benefits of Early Action to Reduce Global Greenhouse Gas Emissions. Commonwealth Scientific and Industrial Research Organisation, 2006. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  7. ↑ G. J. Tomes, D. E. Robertson, R. J. Lightfoot: Sheep Breeding. Londyn: Butterworths, 1979, s. 5. ISBN 0-408-10633-6.
  8. ↑ B. Pritchard: On Australia’s pursuit of agricultural free trade. Australian Review of Public Affairs, 2001. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  9. ↑ Malcolm Turnbull correct: Australian farmers among world’s least subsidised. ABC - Australian Broadcasting Corporation, 2014. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  10. ↑ Sugar Cane Industry. MSF Sugar. [dostęp 2016-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-10-02)]. (ang.).
  11. ↑ R. J. Cameron: Year Book: Australia No. 67. Canberra: 1983, s. 341.
  12. ↑ J. Gardner: Opium poppy venture on a high. The Sydney Morning Herald, 2014. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  13. ↑ Świat. Atlas geograficzny z częścią encyklopedyczną. Leszek Glinka, Irmina Laudyn. Warszawa-Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, 1995, s. 245. ISBN 83-7000-341-9.
  14. ↑ J. Paull, B. Hennig. Atlas of Organics: Four maps of the world of organic agriculture. „Journal of Organics”. 3 (1), s. 25–32, 2016. 
  15. ↑ Australian Wine History. Rare Australian Wine. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
  16. ↑ Wine Australia providing insights on Australian Wine. Wine Australia, 2015. [dostęp 2016-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-15)]. (ang.).
  17. ↑ Wine Varietes, Australia, year ended 30 June 2015. Australian Bureau of Statistics, 2013. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
  18. ↑ Cotton Pest Control in Australia Before and After Bt cotton: Economic, Ecologic and Social Aspects. Embrapa Algodão. [dostęp 2016-09-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-05)]. (ang.).
  19. ↑ a b Value of agricultural commodities produced, Australia, year ended 30 June 2015. Australian Bureau of Statistics, 2013. [dostęp 2016-09-25]. (ang.).
  20. ↑ Beef and Veal Meat Exports by Country in 1000 MT CWE. Index Mundi. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  21. ↑ D. Grindlay: Australian lamb production rock solid despite widespread drought, record slaughter rates. ABC Rural, 2016. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).
  22. ↑ Aquaculture and fishers. Austrade – Australian Government: Australian Trade and Investment Commission, 2015. [dostęp 2016-09-30]. (ang.).