Royal Aircraft Factory F.E.1

Royal Aircraft Factory F.E.1
Ilustracja
Dane podstawowe
Producent

Geofrey de Havilland

Konstruktor

Geofrey de Havilland

Typ

samolot eksperymentalno-badawczy

Historia
Data oblotu

wrzesień 1910 r.

Liczba egz.

1

Dane techniczne
Wymiary
Rozpiętość

10 m

Długość

12,2 m

Powierzchnia nośna

31,6 m²

Masa
Startowa

500 kg

Osiągi
Prędkość maks.

60 km/h

Dane operacyjne
Użytkownicy
Royal Aircraft Factory

Royal Aircraft Factory F.E. 1 – samolot zaprojektowany i zbudowany w 1910 r. przez pioniera inżynierii lotniczej Goeffreya de Havillanda. Konstruktor uczył się nim latać pod koniec 1910 r. Po mianowaniu de Havillanda w grudniu 1910 r. asystentem projektanta i oblatywaczem w Army Baloon Factory w Farnborought (później Royal Aircraft Factory) ministerstwo wojny kupiło jego samolot za 400 funtów[1]. Maszyna otrzymała oznaczenie F.E.1 (Farman Experimental, eksperymentalny farman)

Projekt i rozwój

[edytuj | edytuj kod]
F.E. 2

Po porażce swojej pierwszej konstrukcji Geoffrey de Havilland zaczął pracować nad drugim samolotem, używając zaprojektowanego przez siebie silnika z pierwszej maszyny. Podobnie jak Bristol Boxkite i kilka innych brytyjskich konstrukcji z tamtego okresu projekt tego samolotu wykorzystywał ogólne założenia Farmana III, co oznaczało, że maszyna była dwuprzęsłowym dwupłatem w układzie pchającym z jednym statecznikiem poziomym zamocowanym na podłużnicach przed skrzydłami i drugim umieszczonym razem ze statecznikiem pionowym za skrzydłami, a pilot siedział między dolnymi skrzydłami bezpośrednio przed silnikiem. Kontrolę poprzeczną umożliwiała para lotek zamontowana na górnym skrzydle. De Havilland i kilku innych pilotów latało nim we Farnborough aż do lata 1911 r., kiedy to rozbił się samolot pilotowany przez porucznika Theodore’a J. Ridge’a; Ridge zginął później w katastrofie S.E.1[2].

„Odbudowa” jako F.E. 2

[edytuj | edytuj kod]

Osobny artykuł: F.E.2

Po wypadku F.E.1 „odbudowano” go w sierpniu 1911 r. jako F.E. 2. W rzeczywistości został „odbudowany” tylko z nazwy, ponieważ był on zupełnie nową konstrukcją[3], zawierającą niewiele, jeśli w ogóle, oryginalnych części (w tym czasie Farnborough nie miało jeszcze uprawnień do budowania samolotów od podstaw). Silnik firmy Iris, który został poważnie uszkodzony w wypadku F.E.1, został zastąpiony rotacyjnym marki Gnome o mocy 50 KM; zamontowano też dwuosobową gondolę, a przedni statecznik poziomy przeniesiono na ogon, tworząc półtorapłat z klasycznym ogonem. W tej konfiguracji przeprowadzono wiele testów, m.in. z zamontowanym karabinem maszynowym Maxim oraz z pojedynczym pływakiem na środku (układ wodnosamolotu). F.E.2 był wtedy napędzany silnikiem Gnome o mocy 70 KM (52 kW)[3][4].

W 1913 r. konstrukcja F.E.2 została jeszcze raz mocno przerobiona[3]: gondolę wymieniono na bardziej opływową, zwiększono powierzchnię nośną górnego skrzydła przez wydłużenie rozpiętości do 12,08 m i poprawiono ogon przez zamontowanie mniejszego statecznika pionowego i podniesienie poziomego na wysokość górnych podłużnic. Gondola stała się głębsza i bardziej przestronna, a płaty identyczne jak w B.E.2a. Silnik Gnome zastąpiono chłodzonym powietrzem Renault w układzie V-8 o mocy 70 KM (52 kW). W gruncie rzeczy, choć fabryka ciągle budowała nowe samoloty, był powód, żeby za każdym razem używać tego samego oznaczenia. Ta maszyna uległa zniszczeniu w wypadku koło Wittering 23 lutego 1914 r., gdy pilot R. Kemp stracił kontrolę podczas nurkowania i nie był w stanie wyjść ze „stromego spiralnego opadania”, przez co zginął pasażer. Zmodyfikowany samolot nie miał wystarczającej powierzchni statecznika, by zrównoważyć siły od powierzchni burty gondoli[3][5].

F.E.2a/b/d, które były licznie produkowane podczas I wojny światowej, naśladowały te same założenia projektowe, ale były o wiele większe i znowu zupełnie nowe[3]. To ponowne użycie oznaczenia F.E. 2 powoduje zamieszanie wśród historyków lotnictwa.

Użytkownicy

[edytuj | edytuj kod]

Wielka Brytania

  • Royal Aircraft Factory

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Jackson 1962 str. 470
  2. J.M. Bruce, The FE.2 Series, 1952.
  3. a b c d e Jackson 1978, s. 35–37.
  4. Bruce (Flight 1952) mówi o Gnome o mocy 50 KM
  5. Flight, s. 724.