Rozstrzębowo
| wieś | |
.jpg)
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (III 2011) |
112[2] |
| Strefa numeracyjna |
52 |
| Kod pocztowy |
89-240[3] |
| Tablice rejestracyjne |
CNA |
| SIMC |
0088331 |
Położenie na mapie gminy Kcynia  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu nakielskiego  | |
 53°01′37″N 17°31′29″E/53,026944 17,524722[1]
| |
Rozstrzębowo – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie nakielskim, w gminie Kcynia.
Historia
Osada Rozstrzębowo zajmowała zawsze ważne miejsce wśród dóbr ziemskich w południowej części ziemi nadnoteckiej. W źródłach pisanych wspomniana została po raz pierwszy w roku 1373. [AK: O ówczesnych właścicielach nie mamy jednak żadnych informacji.][4]
W dniu 3 kwietnia 1745 roku od pani Agnieszki Złotnickiej, z domu Jemielskiej, dziedziczki na Dziewierzewie, Szczepicach, Kuspit, Adamowiczach i in. za 7700 złotych (tymfów) gotówką 538 hektarowe szlacheckie dobra Rozstrzembowo koło Szubina, kupił Krzysztof Gregor.[5] W akcie zakupu wykonywanie jurysdykcji zostało przyznane nowemu właścicielowi. Śluby, chrzciny i inne akty religijne miały być prowadzone przez kościół katolicki w Kcyni.
Właściciel miał wolne prawo zbycia nabytych dóbr w całości lub w części, co szybko wykorzystał. W 1747 r. wydzielił z obszaru dóbr pięć gospodarstw, które odsprzedał pięciu osadnikom, pozostawiając sobie największą część oraz generalne prawo własności. W ten sposób powstała wieś sołtysia (wolnych włościan) Rozstrzębowo. Wizja dóbr z 7.X.1754 opisuje: Z Szczepic do Roztrębowa idąc, tam wszystkie budynki nowe, dobre. Osada była malowniczo położona, zabudowania rozłożyły się wokół stawu otoczonego topolami. Niewielki staw, zwany "Stawem Mnichów", zapewne służył niegdyś klasztorowi karmelitów w Kcyni jako staw rybny, były tam jeszcze drewniane śluzy i koryta do jego napełniania i opróżniania. Stara smolarnia służyła niegdyś do produkcji węgla drzewnego.
Córkę Krzysztofa, Marię Gregor poślubił Jerzy Wojciech Kunkel z Sokołowa (ur. 1740ca w Sokołowie, zm. 1804), syn Krzysztofa, dzierżawcy z Sokołowa w domenie Podstolice w starostwie budzyńskim.
W czasach wojen napoleońskich syn Jerzego Wojciecha, Jerzy Kunkel uzbrojony w szablę, co było przywilejem szlachty, wraz z równie wojowniczą żoną swego syna Jana, właściciela ziemskiego w Rozstrzębowie, bronić musieli osady przed nękającymi ją maruderami z przeciągających wojsk francuskich.
Po roku 1919 Rozstrzębowo powróciło w granice Polski. 1 lipca 1924 Albert Gustaw Kunkel, syn Zygmunta otrzymał od Rządu Polskiego potwierdzenie nadania ziemi w Rozstrzębowie [Koerner]. W r. 1919/20 w Rozstrzębowie kwaterowały przez 13 miesięcy polskie oddziały powstańcze, a podczas ataku Niemców na miasto Kcynię wieś 3 lutego dostała się pod ogień artyleryjski, co spowodowało znaczne straty w zabudowaniach.[6]
Wojciech (Albert) Kunkel z Rozstrzębowa, był poznańskim radcą rolniczym, oraz zasiadał w zarządach licznych organizacji społecznych i samorządowych. Był członkiem rady powiatu, a 7 października 1924 r. powołany został w skład Rady Szkolnej nowo utworzonej szkoły katolickiej w Rozstrzębowie.[7]
Znane osoby
[edytuj | edytuj kod]Tu, 14 października 1794, urodził się Marcin Gregor (zm. 1863), polski duchowny ewangelicki, profesor uniwersytetu w Królewcu.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 112 mieszkańców[2]. Jest 33. co do wielkości miejscowością gminy Kcynia.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117061
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1100 [zarchiwizowane 2022-10-26].
- ↑ np: Inwentarze dóbr: 1633 [Castr.Kcin., rel.35, s.159-160; rel.36a, s.212-214], 1666 [Castr.Posn., rel.192, s.550-551], 1712 [Castr.Kcin., rel.54, s.158];
- ↑ Historią rodziny Gregor zajmuje się p. Henry Gregor, [Henry Gregor, 16 listopada 2020.
- ↑ Albert Kunkel:, Rostrzembowo, 185 Jahre im Besitz der Familie Kunkel., 1930.
- ↑ ["Orędownik urzędowy powiatu Szubińskiego nr 78, s.2]., 11 października 1924.
