Roztoka (województwo lubelskie)

Roztoka

wieś
Państwo	Polska
Województwo	lubelskie
Powiat	chełmski
Gmina	Żmudź
Liczba ludności (2021)	145[2][3]
Strefa numeracyjna	82
Kod pocztowy	22-114[4]
Tablice rejestracyjne	LCH
SIMC	0111337[5]
Położenie na mapie gminy Żmudź Roztoka
Położenie na mapie Polski Roztoka
Położenie na mapie województwa lubelskiego Roztoka
Położenie na mapie powiatu chełmskiego Roztoka
51°02′37″N 23°44′32″E/51,043611 23,742222[1]

Roztoka – wieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie chełmskim, w gminie Żmudź^[5][6].

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie chełmskim.

Wieś stanowi sołectwo gminy Żmudź^[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 167 mieszkańców i była szóstą co do liczby ludności miejscowością gminy^[8].

Części wsi

Integralne części wsi Roztoka^[5][6]

SIMC	Nazwa	Rodzaj
0111350	Poręb	przysiółek
0111343	Roztoka-Kolonia	kolonia

Położenie

Wieś Roztoka położona jest w południowo-wschodniej części gminy Żmudź. Jest to typowo wiejska mała miejscowość. Odległość od Urzędu Gminy w Żmudzi wynosi 8 km, od Chełma 27 km, od Lublina 100 km.

Historia

Roztoka także Rostoka w wieku XIX wieś i folwark w powiecie chełmskim, gminie Żmudź, parafii rzymskokatolickiej Kumów, obrzędu wschodniego Rakołupy, odległa 21 wiorst od Chełma, posiada cerkiew po unicką filialną.

Według spisu z 1827 r. wieś posiadała 14 domów i 145 mieszkańców.

W 1886 r. folwark Roztoka posiadał rozległość 480 mórg. W skład dóbr poprzednio wchodziły: wieś Rostoka osad 36, z gruntem mórg 745, wieś Dryszczów osad 48, z gruntem mórg 1291, wieś Syczów osad 10, z gruntem 210 mórg, wieś Żmudź osad 55, z gruntem 959 mórg, wieś Lipinki osad 30, z gruntem 699 mórg i wsi Ksawerów osad 24, z gruntem 227 mórg.

Rostockie starostwo niegrodowe, w województwie ruskim, ziemi chełmskiej, podług spisów podskarbińskich z r. 1716 obejmowało dwie wsie: Rostoka i Lipinki z przyległościami, które w r. 1771 posiadał Jan Zamoyski, ordynat i starosta lubelski, opłacając z nich 790 złotych polskich groszy 11 kwarty a hiberny 1369 złp i groszy 20. Dykcjonariusz Geograficzny Echarda nazywa Rostokę miastem.

Rząd austriacki dobra te sprzedał i odtąd stały się prywatną własnością^[9].

Religia i wyznania

Wieś podlega parafii rzymskokatolickiej pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny w Klesztowie oddalonym o 3 km.

Kościół w Klesztowie murowany, wybudowany przed 1772 r. pw. Wniebowzięcia NMP dla unitów. Konsekrował go bp unicki M. Ryłło 13.11.1773 r. W 1875 r., po kasacie unii zamieniony na cerkiew, od 1920 r. jest kościołem katolickim. Resturowany był w 1927 r. i 1958 - prof. Kadłuczka z Krakowa polichromię, w 1960 r. dobudowano nową zakrystię, w 1975 - prof. Alojzy Goss z Torunia dokonał renowacji polichromii kruchty, starej zakrystii i prezbiterium. Świątynia jest murowana z cegły, jednonawowa, późnobarokowa, przy prezbiterium 2 zakrystie, nawa z kruchtą, polichromia wykonana ok. 1772 r. przez Gabriela Sławińskiego. Ołtarze drewniane, malowane iluzjonistycznie. W głównym - obraz MB Chełmskiej z 1745 r., po lewej stronie nawy - św. Łukasza z II poł. XVIII w., po prawej - MB Częstochowskiej. Na małym chórze muzycznym fisharmonia, w zakrystii późnobarokowa szafa z II poł. XVIII w. Cmentarz otoczony murem z bramą-dzwonnicą (wymurowane z cegły po 1772 r.) W obrębie cmentarza inne budynki zabytkowe, niezamieszkane: dla służby kościelnej i szpital dla ubogich. Plebania z kamienia i cegły z XVIII (XIX w.)

W granicach miejscowości Roztoka pośród pól, znajduje się również cmentarz prawosławny z 1. poł. XX w.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117098
2. Wieś Roztoka w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-02-03] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-02-03] .
4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1085 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
5. TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-04-23].
6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-04-23]. brak numeru strony
7. gminy, sołectwa [dostęp 2023-12-20]
8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
9. Rostoka 1(5), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 799 .