Rubigula – rodzaj ptaków z rodziny bilbili (Pycnonotidae).
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w południowej i południowo-wschodniej Azji[5][6].
Długość ciała 16–19,5 cm; masa ciała 16–34 g[6].
Rodzaj zdefiniował w 1845 roku angielski zoolog Edward Blyth w artykule poświęconym nowym lub mało poznanym ptakom opublikowanym w czasopiśmie The journal of the Asiatic Society of Bengal[1]. Blyth wymienił trzy gatunki – Turdus dispar Horsfield, 1821, Brachypus gularis Gould, 1836 i Ixos squamatus Temminck, 1828 – z których gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie) Turdus dispar Horsfield, 1821 (bilbil czerwonobrody)[7].
- Rubigula: średniowiecznołac. rubinus ‘rubin’, od łac. rubeus ‘czerwony’, od ruber ‘czerwony’; łac. gula ‘gardło’[8].
- Ixodia: rodzaj Ixos Temminck, 1825 (szczeciak); gr. -ωδης -ōdēs ‘przypominający’[9]. Gatunek typowy (oznaczanie monotypowe): Pycnonotus cyaniventris Blyth, 1842.
- Ixidis: wariant pisowni rodzaji Ixodia Blyth, 1845[10].
- Squamatornis: łac. squamatus ‘łuskowaty’, od squama ‘łuska’; gr. ορνις ornis, ορνιθος ornithos ‘ptak’[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczanie): Ixidia weberi[b] Hume, 1879.
Do rodzaju należą następujące gatunki[12]:
- ↑ Nowa nazwa dla Ixodia Blyth, 1845, ponieważ autor uważał że jest zajęta przez botaniczny rodzaj Ixodia R. Brown, 1812.
- ↑ Podgatunek R. squamata.
- ↑ a b Blyth 1845 ↓, s. 576.
- ↑ Blyth 1845 ↓, s. 576.
- ↑ E. Blyth. Notices and Descriptions of Various New or Little Known Species of Birds. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 15 (169), s. 50, 1846. (ang.).
- ↑ E.Ch.S. Baker. Squamatornis, gen. nov, type Rubigula squamata webberi. „Bulletin of the British Ornithologists’ Club”. 49 (327), s. 40, 1928. (ang.).
- ↑ Frank Gill & David Donsker (red.): Bulbuls. IOC World Bird List: Version 13.2. [dostęp 2024-02-04]. (ang.).
- ↑ a b D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Bulbuls (Pycnonotidae), version 1.0: Rubigula, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2024, DOI: 10.2173/bow.pycnon4.01 [dostęp 2024-02-01] (ang.).
- ↑ G.R. Gray: Catalogue of the genera and subgenera of birds contained in the British Museum. London: The Trustees, 1855, s. 47. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Rubigula [dostęp 2024-02-04] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ixodia [dostęp 2024-02-04] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Ixidis [dostęp 2024-02-04] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, Squamatornis [dostęp 2024-02-04] .
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 - bilbile - Bulbuls (wersja: 2024-01-06). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2024-02-04].
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):