Rzeżuszka

Rzeżuszka
	; Rzeżuszka alpejska
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	rzeżuszka
	Nazwa systematyczna
	Hutchinsia W. T. Aiton; Hortus Kew. 4: 82 (1812), nom. superfl.
	Typ nomenklatoryczny
	Hutchinsia petraea (L.) W. T. Aiton
	Multimedia w Wikimedia Commons

Rzeżuszka (Hutchinsia) – rodzaj roślin z rodziny kapustowatych wyróżniany w wielu ujęciach systematycznych w XIX i XX wieku. W 1982 wykazano błąd w diagnozie taksonomicznej rodzaju, który spowodował uznanie nazwy naukowej rodzaju za synonim Noccaea, przy czym większość gatunków tu zaliczanych trafiła do rodzaju Hornungia. Mimo to dawne ujęcie systematyczne pozostaje czasem w użyciu i m.in. przedstawiciel flory Polski – rzeżuszka alpejska wymieniona została w publikacji z 2020 roku pod nazwą Hutchinsia alpina^[5].

Łacińska nazwa rodzaju pochodziła od nazwiska żyjącej na przełomie XVIII i XIX wieku irlandzkiej botaniczki Ellen Hutchins^[6].

Systematyka

Rodzaj opisany został w 1812 jako obejmujący Iberis rotundifolia, który to gatunek wcześniej jednak wskazany został jako typowy dla rodzaju Noccaea Moench (jako Noccaea rotundifolia (L.) Moench). Zauważone i opisane to zostało dopiero w 1982 roku, czego konsekwencją było uznanie nazwy Hutchinsia za synonim Noccaea^[7]^[8]. Gatunki zaliczane w XX wieku do rodzaju Hutchinsia trafiły głównie do rodzaju Hornungia^[3].

Współczesna pozycja gatunków opisanych w obrębie rodzaju^[3]

Hutchinsia affinis Gren. ex F.W.Schultz ≡ Hornungia alpina subsp. alpina
Hutchinsia alba (Pall.) Bunge ≡ Smelowskia alba (Pall.) Regel
Hutchinsia alpina (L.) W.T.Aiton ≡ Hornungia alpina (L.) O.Appel – rzeżuszka alpejska
Hutchinsia aragonensis (Loscos & J.Pardo) Loscos & J.Pardo ≡ Hornungia aragonensis (Loscos & J.Pardo) Heywood
Hutchinsia auerswaldii Willk. ≡ Hornungia alpina subsp. auerswaldii (Willk.) O.Appel
Hutchinsia aurea Fenzl ≡ Chrysochamela velutina (DC.) Boiss.
Hutchinsia australis Hook.f. ≡ Ballantinia pumilio (R.Br. ex DC.) Mabb.
Hutchinsia brevicaulis Spreng. ≡ Hornungia alpina subsp. brevicaulis (Spreng.) O.Appel
Hutchinsia brevistyla DC. ≡ Noccaea brevistyla (DC.) Steud.
Hutchinsia calycina (Stephan ex Willd.) Desv. ≡ Smelowskia calycina (Stephan ex Willd.) C.A.Mey.
Hutchinsia caulifera Schur ≡ Hornungia alpina subsp. brevicaulis (Spreng.) O.Appel
Hutchinsia cenisia (Rouy & Foucaud) Bonnier ≡ Thlaspi cenisium Rouy & Foucaud
Hutchinsia cepaeifolia (Wulfen) DC. ≡ Noccaea cepaeifolia (Wulfen) Rchb.
Hutchinsia chinensis Steud. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia cochlearina J.M.Black ≡ Phlegmatospermum cochlearinum (F.Muell.) O.E.Schulz
Hutchinsia corymbosa J.Gay ≡ Noccaea corymbosa (J.Gay) F.K.Mey.
Hutchinsia diffusa Jord. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia drummondii (Benth.) J.M.Black ≡ Phlegmatospermum drummondii (Benth.) O.E.Schulz
Hutchinsia eremaea J.M.Black ≡ Phlegmatospermum eremaeum (J.M.Black) E.A.Shaw
Hutchinsia flavissima (Kar. & Kir.) Ledeb. ≡ Smelowskia flavissima Kar. & Kir.
Hutchinsia foliosa Wedd. ≡ Mancoa foliosa (Wedd.) O.E.Schulz
Hutchinsia font-queri Sauvage ≡ Hornungia alpina subsp. font-queri (Sauvage) O.Appel
Hutchinsia grandiflora Soleirol ex Nyman ≡ Lepidium hirtum subsp. oxyotum (DC.) Thell.
Hutchinsia hastulata DC. ≡ Noccidium hastulatum (DC.) F.K.Mey.
Hutchinsia inopinata Kom. ≡ Smelowskia inopinata (Kom.) Kom.
Hutchinsia loretii Jord. ex Nyman ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia maritima Jord. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia ochrantha J.M.Black ≡ Phlegmatospermum cochlearinum (F.Muell.) O.E.Schulz
Hutchinsia pauciflora (W.D.J.Koch) Nyman ≡ Hornungia pauciflora (W.D.J.Koch) Soldano, F.Conti, Banfi & Galasso
Hutchinsia pectinata Bunge ex Ledeb. ≡ Smelowskia pectinata (Bunge ex Ledeb.) E.M.Velichkin
Hutchinsia perpusilla Hemsl. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia procumbens (L.) Desv. ≡ Hornungia procumbens (L.) Hayek
Hutchinsia procumbens Lecoq & Lamotte ≡ Hornungia pauciflora (W.D.J.Koch) Soldano, F.Conti, Banfi & Galasso
Hutchinsia puberula N.Busch ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia pumila (Steven) DC. ≡ Noccaea pumila (Steven) Steud.
Hutchinsia pusillima Wedd. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia pygmaea Viv. ex Spreng. ≡ Noccaea brevistyla subsp. brevistyla
Hutchinsia reticulata Griseb. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia revelierei Jord. ≡ Hornungia procumbens subsp. revelierei (Jord.) Giardina & Raimondo
Hutchinsia sinensis Desv. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia sisymbrioides Regel & Herder ≡ Smelowskia sisymbrioides (Regel & Herder) Paulsen
Hutchinsia speluncarum Jord. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia stilosa (Ten.) DC. ≡ Noccaea stilosa (Ten.) Rchb.
Hutchinsia tasmanica Hook. ≡ Capsella tasmanica (Hook.) F.Muell.
Hutchinsia tenuis O.E.Schulz ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia tibetica Thomson ≡ Hedinia tibetica (Thomson) Ostenf.
Hutchinsia torreana Ten. ≡ Noccaea praecox (Wulfen) F.K.Mey.
Hutchinsia tournefortii Jord. ≡ Hornungia procumbens subsp. procumbens
Hutchinsia trinervia DC. ≡ Noccaea trinervia (DC.) Steud.
Hutchinsia petraea subsp. aragonensis (Rivas Goday & Borja ex Mateo) Rivas Goday & Borja ex Mateo ≡ Hornungia aragonensis (Loscos & J.Pardo) Heywood

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Hutchinsia W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-03].
↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2099, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
↑ Meyer F.K. (1982). Was ist Hutchinsia R.Br. Ait. Wiss. Zeitschr. Friedrich-Schiller. Univ. Jena 31: 267-276.
↑ Ihsan A. Al-Shehbaz, Birol Mutlu, Ali A. Dönmez. The Brassicaceae (Cruciferae) of Turkey, Updated. „Turk J Bot”. 31, s. 327-336, 2007.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-10] (ang.).

[powo-3] Hutchinsia W.T.Aiton. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-09-03].

[A-4] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].

[checklist-5] ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2099, s. 100, ISBN 978-83-62975-45-7 .

[mirek-6] Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.

[mayer-7] Meyer F.K. (1982). Was ist Hutchinsia R.Br. Ait. Wiss. Zeitschr. Friedrich-Schiller. Univ. Jena 31: 267-276.

[8] Ihsan A. Al-Shehbaz, Birol Mutlu, Ali A. Dönmez. The Brassicaceae (Cruciferae) of Turkey, Updated. „Turk J Bot”. 31, s. 327-336, 2007.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]