Rząd Pedera Kolstada

Rząd Pedera Kolstada – rząd mniejszościowy Partii Chłopskiej powołany 12 maja 1931 roku.

Peder Kolstad (1878–1932) objął stanowisko premiera po dyskredytacji rządu Johana Ludwiga Mowinckela (1870–1943). Po śmierci Kolstada 5 marca 1932 roku, 14 marca stanowisko premiera objął Jens Hundseid (1883–1965).

Skład rządu

Źródło^[1]:

Pozycja w rządzie	Polityk	Od	Do
Premier	Peder Kolstad	12 maja 1931	1 lutego 1932
	Birger Braadland (p.o)	1 lutego 1932	29 lutego 1932
	Nils Trædal (p.o)	29 lutego 1932	10 marca 1932
	Birger Braadland (p.o)	10 marca 1932	14 marca 1932
Minister spraw zagranicznych	Birger Braadland	12 maja 1931	29 lutego 1932
	Nils Trædal (p.o.)	19 lutego 1932	10 marca 1932
	Birger Braadland	10 marca 1932	14 marca 1932
Minister Kościoła i edukacji	Nils Trædal	12 maja 1931	14 marca 1932
Minister sprawiedliwości	Asbjørn Lindboe	12 maja 1931	14 marca 1932
Minister obrony	Vidkun Quisling	12 maja 1931	14 marca 1932
Minister finansów	Peder Kolstad	12 maja 1931	1 lutego 1932
Minister finansów	Jon Sundby	1 lutego 1932	14 marca 1932
Minister handlu	Per Larssen	12 maja 1931	14 marca 1932
Minister pracy	Rasmus Langeland	12 maja 1931	14 marca 1932
Minister rolnictwa	Jon Sundby	12 maja 1931	25 lutego 1932
Minister rolnictwa	Ivar Kirkeby-Garstad	25 lutego 1932	14 marca 1932
Minister spraw społecznych	Jakob Vik	12 maja 1931	14 marca 1932

Historia rządu

Peder Kolstad został mianowany premierem przez króla Haakona VII 11 maja 1931 roku ze skutkiem od 12 maja 1931 roku od godz. 14.00^[1]. Kolstad postanowił połączyć stanowisko premiera z ministrem finansów^[2]. Wzmocniło to jego rolę szefa rządu, ale jednocześnie zajmowało wiele czasu^[2]. Kolstad postanowił rozwiązać problemy gospodarcze za pomocą surowej polityki oszczędnościowej, co utrudniało spełnienie oczekiwań wobec rządu^[2]. Rząd Kolstada zadecydował także o zerwaniu ze standardem złota i wprowadzeniu płynnego kursu walutowego^[2].

Rząd Kolstada musiał zmierzyć się również z konfliktami pracowniczymi – w czerwcu 1931 roku użył wojska dla ochrony pracowników kontraktowych w zakładzie Norsk Hydro w Menstad pod Skien (tzw. „bitwa pod Menstad”)^[2]. Użycie siły wzmogło krytykę polityczną ministra obrony Vidkuna Quislinga (1887–1945), który jednak nie odgrywał głównej roli w tej sprawie^[2].

Aby wesprzeć norweskich rolników, gabinet zaproponował, aby margaryna sprzedawana w Norwegii zawierała pewien procent masła. Zostało to zalegalizowane przez parlament w czerwcu 1923 roku. Gabinet zaproponował również zwiększenie dotacji dla rolników, którzy produkowali kukurydzę. Partia Liberalna początkowo sprzeciwiała się wzrostowi dotacji, ale w końcu osiągnięto kompromis^[3]. Wśród działań, które podjął rząd Kolstada była również ustawa o wzroście cen zbóż^[2].

Rząd Kolstada musiał zająć się także prywatną norweską okupacją wschodniej Grenlandii^[2]. Pod naciskiem partii, Partii Chłopskiej i innych, rząd – wbrew woli Kolstada – postanowił wesprzeć okupację^[2].

Osobny artykuł: Ziemia Eryka Rudego.

Problemy rządu odbiły się na zdrowiu Kolstada, który zachorował w połowie stycznia 1932 roku i był hospitalizowany^[2]. 1 lutego obowiązki premiera przejął Birger Braadland^[1]. Kolstad zmarł na zakrzepicę 5 marca 1932 roku^[2].

14 marca 1932 rząd został zrekonstruowany i stanowisko premiera objął Jens Hundseid^[1].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d o, Peder Kolstads regjering [online], Regjeringen.no, 3 grudnia 2007 [dostęp 2019-08-05] (norw.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Peder Kolstad Prime Minister 1931 - 1932. [w:] www.regjeringen.no [on-line]. 2011-05-30. [dostęp 2019-08-08]. (ang.).
↑ Gabrielsen, Menn og politikk: Senterpartiet 1920–1970, 1978 .

[:0-1] , Peder Kolstads regjering [online], Regjeringen.no, 3 grudnia 2007 [dostęp 2019-08-05] (norw.).

[:3-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k Peder Kolstad Prime Minister 1931 - 1932. [w:] www.regjeringen.no [on-line]. 2011-05-30. [dostęp 2019-08-08]. (ang.).

[:2-3] Gabrielsen, Menn og politikk: Senterpartiet 1920–1970, 1978 .

[1]

[2]

[3]

1905–1945	Michelsen (1905–1907) Løvland (1907–1908) Knudsen I (1908–1910) Konow (1910–1912) Bratlie (1912–1913) Knudsen II (1913–1920) Halvorsen I (1920–1921) Blehr II (1921–1923) Halvorsen II (1923) Berge (1923–1924) Mowinckel I (1924–1926) Lykke (1926–1928) Hornsrud (1928) Mowinckel II (1928–1931) Kolstad (1931–1932) Hundseid (1932–1933) Mowinckel III (1923–1935) Nygaardsvold (1935–1945)
1940–1945	Quisling I (1940) Rada Administracyjna (1940) Terboven (1940–1942) Quisling II (1942–1945)
Po 1945	Gerhardsen I (1945) Gerhardsen II (1945–1951) Torp (1951–1955) Gerhardsen III (1955–1963) Lyng (1963) Gerhardsen IV (1963–1965) Borten (1965–1971) Bratteli I (1971–1972) Korvald (1972–1973) Bratteli II (1973–1976) Nordli (1976–1981) Brundtland I (1981) Willoch (1981–1986) Brundtland II (1986–1989) Syse (1989–1990) Brundtland III (1990–1996) Jagland (1996–1997) Bondevik I (1997–2000) Stoltenberg I (2000–2001) Bondevik II (2001–2005) Stoltenberg II (2005–2013) Solberg (2013–2021) Støre (od 2021)