Róża Wielka

Róża Wielka
wieś
Państwo

 Polska

Województwo

 wielkopolskie

Powiat

pilski

Gmina

Szydłowo

Liczba ludności (2006)

550

Strefa numeracyjna

67

Kod pocztowy

64-930[2]

Tablice rejestracyjne

PP

SIMC

0529976

Położenie na mapie gminy Szydłowo
Mapa konturowa gminy Szydłowo, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Róża Wielka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Róża Wielka”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Róża Wielka”
Położenie na mapie powiatu pilskiego
Mapa konturowa powiatu pilskiego, blisko lewej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „Róża Wielka”
Ziemia53°08′27″N 16°28′46″E/53,140833 16,479444[1]

Róża Wielka (niem. Rose[3]) – wieś w Polsce, położona w województwie wielkopolskim, w powiecie pilskim, w gminie Szydłowo[4][5].

Integralne części wsi Róża Wielka[4][5]
SIMC Nazwa Rodzaj
1007895 Róża Mała część wsi
0529982 Różanka część wsi

W latach 1946–54 istniała gmina Róża Wielka. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa pilskiego.

Wieś Róża Wielka powstała prawdopodobnie w XVI wieku, po raz pierwszy jest wzmiankowana w 1555 r. Należała wówczas do starostwa ujsko-pilskiego. W 1565 r. Wojciech Czarnkowski wydał zezwolenie Janowi Gelinghausowi na budowę huty żelaza na gruncie pustym zwanym Róża, który wówczas należał do dóbr bialskich.

W 1621 r. król Zygmunt III Waza nadał sołectwo w Róży rodzinie Kion za służbę w wojskach koronnych. Pierwszy kościół powstał w XVI wieku, w 1593 r. przejęli go protestanci, w 1609 r. prawdopodobnie wybudowali nowy drewniany kościół i utrzymali go do 1623 r., kiedy przejęli go katolicy, wtedy też nadano mu imię Świętej Trójcy. W 1628 r. miał on status kościoła parafialnego i wraz z filiami w Leżenicy i Gostomi zarządzał nim komendariusz Piotr Walcenn kanonicznie ustanowiony w 1626 r. W 1641 r. komendariusz Adam Jerzy nie miał kanonicznej instytucji i urzędował tylko chwilowo. W zastępstwie nieobecnego duchownego rektor szkoły czytał ludowi postyllę katolicką w języku niemieckim i śpiewał z nimi nabożne pieśni. Później kościół w Róży bywał nieobsadzony i być może z tego powodu został w 1663 r. filią Wałcza. Komendariusz w Róży miał plebanię, stodołę, oborę, sad, staw rybny, włókę ziemi i pobierał dziesięcinę. W 1689 r. Róża miała 64 domy, w 1800 r. mieszkało w niej 338 katolików i 86 luteran. W 1827 r. drewniany kościół w Róży spłonął, w latach 1830–1832 wybudowano nowy kościół poświęcony w 1833 r. przez ówczesnego oficjała wałeckiego ks. Józefa Dalskiego. W 1834 r. erygowano powtórnie na parafię w Róży. Obecny proboszcz to ks. Dariusz Leśniewski . Po 1945 r. Róża Wielka znów należy do Polski.

Panorama wsi z kościołem pw. Świętej Trójcy

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 117451
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1087 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262)
  4. ↑ a b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09]. 
  5. ↑ a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
Gmina Szydłowo
Wsie
Kolonie
Osady
Osada leśna
Części wsi
Pozostałe
miejscowości