Sagum

Wojownik galijski w sagum na zbroi kolczej (rzeźba galo-rzymska z Vachères, I w. n.e.)

Sagum (łac. săgŭm) – rzymskie okrycie wierzchnie, rodzaj krótkiego, ciepłego płaszcza lub narzutki.

Przez Rzymian uważany za ubiór celtycki lub germański, wykonany był z jednolitego kawałka grubej materii wełnianej. Otwarty z przodu, zarzucany na plecy i spinany na ramieniu zapinką, chronił przed niepogodą. Początkowo używany jako poślednie okrycie typowe dla niewolników i pasterzy, później stał się częścią składową żołnierskiego ubioru, służącą zwłaszcza podczas pełnienia warty i w marszu. Wskutek tego w wyrażeniach przysłowiowych oraz zwrotach potocznych używano go w znaczeniu symbolu wojny, przeciwstawnie do togi jako symbolu pokoju. W odróżnieniu od paludamentum noszony był przez wojskowych niższej rangi.

Termin sagarius oznaczał wytwórcę bądź sprzedawcę galijskich płaszczy; później w cesarstwie odnosił się w ogóle do sprzedawcy tkanin i wierzchniej odzieży^[1].

Przypisy

1. Paul-Marie Duval: Życie codzienne w Galii w okresie pokoju rzymskiego (I-III wiek n.e.). Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1967, s. 136.

Bibliografia

• Mała encyklopedia kultury antycznej A–Z (red. Zdzisław Piszczek). Wyd. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 655, ISBN 83-010-3529-3
• Encyklopedia sztuki starożytnej. Europa – Azja – Afryka – Ameryka. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe / Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, s. 513, ISBN 83-01-12466-0 (PWN)
• «Sagum» w: A Dictionary of Greek and Roman Antiquities (red. William Smith). London: John Murray, 1875, s. 1002