Sami Vrioni

Sami Vrioni
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

1868
Berat

Data i miejsce śmierci

1947
Berat

Minister robót publicznych Albanii
Okres

od 25 grudnia 1918
do 29 stycznia 1920

Poprzednik

Aziz Vrioni

Następca

Eshref Frashëri

Minister rolnictwa Albanii
Okres

od 25 grudnia 1918
do 1919

Faksymile

Sami Vrioni, także Sami bej Vrioni (ur. 1868 w Beracie, zm. 1947 tamże) – albański polityk i działacz niepodległościowy.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z rodziny właścicieli ziemskich (çiftligarów) z południa Albanii, był jednym z siedmiorga dzieci Omera Paszy (1839-1928) i Senije z d. Ikbal. Ukończył szkołę dla urzędników osmańskich Mekteb-i Mülkiye w Stambule i rozpoczął pracę w administracji osmańskiej[1]. W wyborach do parlamentu osmańskiego w 1912 uzyskał mandat deputowanego z okręgu Berat.

W listopadzie 1912 został wybrany delegatem Beratu na obrady zgromadzenia, które ogłosiło deklarację niepodległości. W tym czasie współpracował z Esadem Paszą Toptanim, z którym był spokrewniony. W 1914 znalazł się w składzie delegacji albańskiej do Neuwiedu, która ofiarowała koronę Albanii Wilhelmowi Wiedowi[1]. W czasie I wojny światowej pełnił funkcję prefekta okręgu Berat[1].

W 1918 uczestniczył w Kongresie w Durrësie, który działał w imieniu Włoch i doprowadził do wyłonienia rządu, kierowanego przez Turhana Paszę. Vrioni objął w tym rządzie funkcję delegata d.s. Rolnictwa i Handlu (członkowie rządu nie posługiwali się tytułami ministrów). W 1919 objął funkcję delegata spraw wewnętrznych.

W latach 1922–1924 był wybierany deputowanym z okręgu Beratu do parlamentu albańskiego. W czasie kryzysu politycznego, do którego doszło w maju 1924 po śmierci Avni Rustemiego, Sami Vrioni należał do grupy deputowanych, którzy zbojkotowali obrady parlamentu uniemożliwiając jego dalsze funkcjonowanie[2]. W czerwcu Vrioni stanął na czele rządu tymczasowego, tworzonego we Wlorze, ale potem przekazał władzę w ręce Fana Noliego[2].

W latach 1942–1943 wchodził w skład rady powołanej przez okupacyjne władze włoskie (Këshilli të Eperm Fashist Kooperativ)[1]. W 1945 Vrioni został aresztowany przez władze komunistyczne. Zmarł w więzieniu, w wyniku odniesionych tortur.

Był dwukrotnie żonaty. Ze związku z Mahmude miał syna Omera (ur. 1930). Druga żona Pertefe była córką Esada Paszy Toptaniego.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c d Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 253.
  2. ↑ a b Robert Austin: Founding a Balkan State: Albania's Experiment with Democracy, 1920-1925. Toronto: University of Toronto Press, 2012, s. 45. ISBN 978-1-4426-9974-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Kastriot Dervishi: Kryeministrat dhe ministrat e shtetit shqiptar në 100 vjet. Anëtarët e Këshillit të Ministrave në vitet 1912-2012, jetëshkrimet e tyre dhe veprimtaria e ekzekutivit shqiptar. Tirana: Shtepia Botuese 55, 2012, s. 253.
  • Bardhosh Gaçe: Ata, që shpallen pavarësinë kombëtare. Tirana: 2002, s. 194–196. ISBN 99927-1-644-4. (alb.).