Sampława

Sampława

wieś
Kościół pw. św. Bartłomieja
Państwo	Polska
Województwo	warmińsko-mazurskie
Powiat	iławski
Gmina	Lubawa
Liczba ludności (2006)	440
Strefa numeracyjna	89
Kod pocztowy	14-260[2]
Tablice rejestracyjne	NIL
SIMC	0480448
Położenie na mapie gminy wiejskiej Lubawa Sampława
Położenie na mapie Polski Sampława
Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego Sampława
Położenie na mapie powiatu iławskiego Sampława
53°29′51″N 19°40′16″E/53,497500 19,671111[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Sampława – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie iławskim, w gminie Lubawa przy drodze krajowej nr 15.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa olsztyńskiego.

Historia

Sampława została założona w 1339 r. na prawie chełmińskim.

Od 17 listopada 1906 r. do połowy stycznia 1907 r. w miejscowej szkole elementarnej odbył się strajk dzieci przeciwko nauczaniu religii w języku niemieckim. Z uczestników strajku znane jest tylko jedno nazwisko: K. Radomski. Strajk był elementem znacznie większej akcji biernego oporu wobec pruskich władz szkolnych, która na przełomie 1906 i 1907 r. objęła ponad 460 (!) szkół w prowincji Prusy Zachodnie, czyli przedrozbiorowe Pomorze Gdańskie, Powiśle, ziemię chełmińską i ziemię lubawską oraz część Krajny. Inspiracją dla strajków pomorskich były wcześniejsze działania dzieci w prowincji wielkopolskiej, ze słynnym strajkiem we Wrześni (1901) na czele^[3]. Zdobycie Sampława 21 stycznia 1945 przez żołnierzy 2 Armii Uderzeniowej Armii Czerwonej umożliwiło włączenie miejscowości w granice Polski Ludowej^[4].

Zabytki

• Kościół gotycki p.w. św. Bartłomieja
• Grodzisko rycerskie z XIII-XV wieku – położone w odległości ok. 100 m na zachód od rzeczki Sandela. Jest to niewielkie grodzisko stożkowate, będące prawdopodobnie pozostałością po dworze rycerskim typu motte. Być może właśnie tam znajdowała się siedziba Szymona z Sampławy, który w 1454 r. był organizatorem akcji przeciwko zakonowi krzyżackiemu. Grodzisko nazywane jest Górą św. Jana.

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 120667
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1148 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
3. L. Burzyńska-Wentland, Strajki szkolne w Prusach Zachodnich w latach 1906−1907, Gdańsk 2009, s. 229.
4. Dolata 1971 ↓, s. 473.

Bibliografia

• Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.

Linki zewnętrzne

• Sampława, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. X: Rukszenice – Sochaczew, Warszawa 1889, s. 257 .