Serbski salut

Salut serbski

Serbski salut, pozdrowienie trzech palców (serb. српски поздрав, поздрав са три прста, три прста) – popularny wśród przedstawicieli narodu serbskiego gest, wykonywany przy pomocy trzech wyprostowanych palców prawej ręki - kciuka, palca wskazującego i środkowego. Palec serdeczny i mały palec pozostają w trakcie wykonywania gestu zgięte. Pierwotnie pozdrowienie takie symbolizowało Trójcę Świętą, z czasem przyjęte zostało jednak przez Serbów jako salut narodowy[1].

Do lat 90. XX wieku salut trzech palców wykonywany był przede wszystkim w kontekście religijnym na różnego rodzaju uroczystościach związanych z Serbskim Kościołem Prawosławnym. Wraz z jego pojawianiem się zazwyczaj wypowiadano słowa "Za krzyż zaszczytny i wolność złotą" (serb. За крст часни и слободу златну) lub "Moja Trójco Święta" (serb. Светог ми Тројства)[2]. W XIX wieku gest ten symbolizował przynależność do serbskiego prawosławia, stojącego w kontrze do Turków Osmańskich i islamu.

W okresie rozpadu Jugosławii salut trzech palców zaczął być coraz częściej wykonywany nie tyle jako symbol przynależności religijnej, co etnicznej. W trakcie wojen jugosłowiańskich i konfliktu kosowskiego Serbowie używali tego pozdrowienia jako własnego symbolu[1].

Obecnie z serbskiego salutu często korzysta się w trakcie różnego rodzaju wydarzeń pokroju imprez sportowych, ślubów, demonstracji ulicznych czy wieców politycznych. Znani Serbowie, tacy jak Novak Đoković czy Aleksandar Pavlović, chętnie go wykonują w przestrzeni publicznej[3].

Albańczycy z Kosowa, Boszniacy i Chorwaci często interpretują używanie pozdrowienia trzech palców w ich obecności za prowokację. Związane jest to faktem, iż Serbowie często z niego korzystali w trakcie prowadzenia działań zbrojnych z tymi nacjami w latach 90.[4]

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Myth, Identity, and Conflict: A Comparative Analysis of Romanian and Serbian Textbooks. Lanham: Lexington Books, 2011, s. 143-145. (ang.).
  2. Prkos raširio tri prsta. [dostęp 2024-01-08]. (serb.).
  3. Adnan iz Tuzle: Novače, u tvoju čast ću uvek podići tri prsta!. [dostęp 2024-01-08]. (serb.).
  4. Football in Southeastern Europe: From Ethnic Homogenization to Reconciliation. Abingdon-on-Thames: Routledge, 2015, s. 47, 90. (ang.).