Seweryn Bialer

Seweryn Bialer
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1926
Berlin

Data i miejsce śmierci

8 lutego 2019
Nowy Jork

Zawód, zajęcie

sowietolog

Tytuł naukowy

profesor (profesor imienny) nauk politycznych

Uczelnia

Uniwersytet Columbia Instytut Badań nad Przemianami Międzynarodowymi

Seweryn Bialer (ur. 3 listopada 1926 w Berlinie, zm. 8 lutego 2019 w Nowym Jorku) – polski sowietolog, profesor (profesor imienny) nauk politycznych na Columbia University. Był dyrektorem stworzonego przez Zbigniewa Brzezińskiego Instytutu Badań nad Przemianami Międzynarodowymi.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Syn Wiktora i Marii. W 1942 dołączył do podziemnego ruchu antyfaszystowskiego w Łodzi. Od lutego 1944 do maja 1945 więzień obozu koncentracyjnego Auschwitz i Friedland/Niederschlesien (Dolny Śląsk)[1].

W 1945 wstąpił do Milicji Obywatelskiej. Był m.in. słuchaczem Centrum Wyszkolenia MO w Słupsku (1945) oraz Centrum Szkolenia Oficerów Polityczno-Wychowawczych MO w Łodzi (1945–1946), szefem wydziału politycznego CW MO w Słupsku (1946–1947), p.o. szefa sekcji wyszkolenia w Zarządzie Polityczno-Wychowawczym Komendy Głównej MO (1947–1949), zastępcą naczelnika wydziału szkolenia zawodowego w Oddziale Szkoleniowo-Politycznym KG MO (1949–1951).

Od czerwca 1951 do 31 stycznia 1956 funkcjonariusz w Wydziale Propagandy Komitetu Centralnego PZPR, lektor KC PZPR, wykładowca Instytutu Nauk Społecznych przy KC PZPR, Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, pracownik naukowy Zakładu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk i publicysta Trybuny Ludu.

W 1956 uciekł do Berlina Zachodniego i udzielił wywiadu Radiu Wolna Europa, ujawniając kulisy władzy w PRL. Wywiad ten został spisany i wydany przez wydawnictwo RWE pod tytułem „Wybrałem prawdę”. W 1957 był świadkiem komisji Kongresu USA, która badała infiltrację USA przez agentów i informatorów radzieckich. Jego relacje przed komisją tłumaczył Jan Karski[2].

W 1983 otrzymał MacArthur Fellowship (nagroda jest potocznie nazywana „grantem dla geniuszy”).

Dwukrotnie obronił pracę doktorską – w Instytucie Nauk Społecznych przy KC PZPR (1955) oraz na Columbia University (1966).

Zmarł 8 lutego 2019 w swoim domu na Manhattanie[3][4].

Publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Radicalism in the contemporary age, Vol. 1: Sources of contemporary radicalism, pref. by Zbigniew Brzezinski, Boulder, Col.: Westview Press 1977
  • Radicalism in the contemporary age, Vol. 2: Radical visions of the future, pref. by Zbigniew Brzezinski, Boulder, Col.: Westview Press 1977
  • Radicalism in the contemporary age, Vol. 3: Strategies and impact of contemporary radicalism, pref. by Zbigniew Brzezinski, Boulder, Col.: Westview Press 1977
  • Stalin’s successors: leadership, stability, and change in the Soviet Union, Cambridge: Cambridge Univ. Press 1980
  • The domestic context of Soviet foreign policy, ed. by Seweryn Bialer, Boulder: Westview Press – London: Croom Helm 1981 (wyd. 2 – 1982)
  • Stalin and his generals: Soviet military memoirs of World War II, ed. by Seweryn Bialer, Boulder, Col. – London: Westview Press 1984
  • The Soviet paradox: external expansion, internal decline, New York: A.A. Knopf, 1987
  • (współautor: Michael Mandelbaum), The global rivals, New York: A.A. Knopf 1988
  • Gorbachev’s Russia and American foreign policy, ed. by Seweryn Bialer and Michael Mandelbaum, Baulder – London: Westview Press 1988
  • Soviet-American relations after the cold war, ed. by Robert Jervis and Seweryn Bialer, Durham – London: Duke University Press 1991

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Seweryn Bialer, Wybrałem prawdę, wydawnictwo Radia Wolna Europa.
  2. ↑ Hearing before the Subcomittee to Investigate the Administration of the Internal Security Act and Other Security Laws. Government Printing Office. Washington 1957, part 29, s. 1589.
  3. ↑ Neil Genzlinger: Seweryn Bialer, 92, Defector and Soviet Union Scholar, Dies. nytimes.com, 21 lutego 2019. [dostęp 2019-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-02-22)]. (ang.).
  4. ↑ In Memoriam: Seweryn Bialer (1926-2019). harriman.columbia.edu, 14 lutego 2019. [dostęp 2019-02-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-22)]. (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • S. Bialer: Wybrałem prawdę, Wydawnictwo „Wolna Europa” Monachium 1956
  • J. Kossecki: Wpływ totalnej wojny informacyjnej na dzieje PRL, Kielce 1999
  • Bogusław Czarny: Wpływ aspirantów Katedry Ekonomii Politycznej w Instytucie Kształcenia Kadr Naukowych w Warszawie na polską ekonomię po II wojnie światowej, [w:] Ekonomia nr 41/2015
  • Biogram IPN