Shaban Demiraj

Shaban Demiraj
ilustracja
Państwo działania

 Albania

Data i miejsce urodzenia

1 stycznia 1920
Wlora, Albania

Data i miejsce śmierci

30 sierpnia 2014
Tirana, Albania

profesor nauk humanistycznych
Specjalność: językoznawstwo
od 1954
Uczelnia

Uniwersytet Tirański

Shaban Demiraj (ur. 1 stycznia 1920 we Wlorze, zm. 30 sierpnia 2014 w Tiranie[1]) – albański językoznawca, przewodniczący Akademii Nauk Albanii w latach 1993–1997[2].

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu szkoły muzułmańskiej w Tiranie (medresy), w 1946 rozpoczął naukę w Instytucie Pedagogicznym, a następnie w Wyższym Instytucie Pedagogicznym w Tiranie[2][3]. Po ukończeniu studiów w latach 1948–1954 pracował jako nauczyciel w szkołach średnich w Tiranie i w Gjirokastrze[3]. W 1954 rozpoczął pracę wykładowcy w Wyższym Instytucie Pedagogicznym, a następnie na Uniwersytecie Tirańskim. W 1962 został kierownikiem katedry języka albańskiego, a od 1962 pełnił funkcję prodziekana Wydziału Historyczno-Filologicznego Uniwersytetu Tirańskiego[4]. W 1990 przeszedł na emeryturę.

Prowadził badania naukowe w zakresie morfologii współczesnego języka albańskiego, gramatyki historycznej i historii albańskiego języka pisanego[2]. Badanie Demiraja potwierdzały tezę głoszącą, że znaczna część słownictwa języka albańskiego powstała przed pojawieniem się Słowian na Bałkanach[4]. Demiraj był redaktorem i współautorem Gramatyki języka albańskiego, wydanej po raz pierwszy w 1976[2]. Był także tłumaczem powieści Jacka Londona na język albański. W 1989 został wybrany członkiem Akademii Nauk Albanii, a w 1993 jej przewodniczącym[1]. Zmarł po długiej chorobie 30 sierpnia 2014[4].

Laureat nagrody państwowej I stopnia i tytułu Wielkiego Mistrza (Mjeshtër i Madh)[2]. Członek honorowy Akademii Dyplomatycznej w Londynie oraz Akademii Nauk i Sztuk Kosowa[1]. Imię Demiraja nosi jedna z ulic we Wlorze. W 2000 został wybrany Honorowym Obywatelem Wlory[5].

Syn Demiraja, Bardhyl (ur. 1958) jest znanym albańskim językoznawcą.

Prace naukowe

[edytuj | edytuj kod]
  • 1972: Çështje të sistemit emëror të gjuhës shqipe
  • 1975: Sistemi i lakimit në gjuhën shqipe
  • 1986: Gramatikë historike e gjuhës shqipe
  • 1988: Gjuha shqipe dhe historia e saj
  • 1994: Gjuhësi ballkanike
  • 1996: Fonologjia historike e gjuhës shqipe
  • 1999: Prejardhja e Shqiptarëve në dritën e dëshmive të gjuhës shqipe
  • 2008: Epiri, Pellazgët, Etruskët dhe Shqiptarët

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b c Vdiq albanologu i shquar Shaban Demiraj [online], illyriapress.com, 30 sierpnia 2014 [dostęp 2018-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2018-02-10] (alb.).
  2. ↑ a b c d e Akademik Shaban DEMIRAJ [online], akad.gov.al [dostęp 2018-02-10] (alb.).
  3. ↑ a b Fjalor Enciklopedik Shqiptar, vol. 1. Tirana: 2008, s. 442. (alb.).
  4. ↑ a b c Seit Mansaku. Shaban Demiraj (1920-2014). „Studia Albanica”. 2, s. 165–168, 2014. 
  5. ↑ Qytetarët e Nderit të Vlorës [online], vlora.gov.al, 2021 [dostęp 2024-12-16] (alb.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]