Sicarius

Sicarius[1]
Walckenaer, 1847
Ilustracja
Samica, gatunek nieoznaczony
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Podrząd

Opisthothelae

Infrarząd

pająki wyższe

Rodzina

Sicariidae

Podrodzina

Sicariinae

Rodzaj

Sicarius

Typ nomenklatoryczny

Sicarius thomisoides Walckenaer, 1847

Synonimy
  • Thomisoides Nicolet, 1849
  • Sicarioides Pickard-Cambridge, 1899
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons
Sicarius thomisoides

Sicarius – rodzaj pająków z rodziny Sicariidae i podrodziny Sicariinae. Obejmuje 21 opisanych gatunków. Zamieszkują Amerykę Południową i Centralną.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Pająki o ciele zaopatrzonym w szczecinki przywierające do cząstek gleby. Ubarwienie mniej więcej tak długiej jak szerokiej prosomy jest brązowe, czasem z rudym odcieniem. Szerokość części głowowej karapaksu wynosi od 0,3 do 0,5 jego długości. Występuje sześcioro oczu (brak pary przednio-środkowej) rozmieszczonych w trzech diadach. Szczękoczułki mają zrośnięte nasady i są bezzębne. Na przednich krawędziach ich bruzd leży blaszka z silnie zesklerotyzowanym wierzchołkiem. Warga dolna jest dłuższa niż szeroka i ku szczytowi zwężona. Szczęki stykają się przed wargą. Nogogłaszczki mają niezmodyfikowane lub urzeźbione ciernie na udach i pozbawione są pazurków. Sternum u S. yurensis i S. thomisoides jest owalne, u pozostałych gatunków zaś sercowate ze ściętą tylną krawędzią i szersze niż dłuższe. Odnóża bywają brązowe, żółte, pomarańczowe lub pomarańczowobrązowe. Uda mają stronę grzbietową z wyjątkiem linii środkowej porośniętą makroszczecinkami o ściętych wierzchołkach. Na goleniach występuje osiem szeregów spiczastych makroszczecinek, w których dłuższe przemieszane są z krótszymi. Stopy zwieńczone są dwoma pazurkami. Zaokrąglona z nieco ściętym szczytem opistosoma jest jasnoszara, brązowawoszara, brązowawożółta lub jasnobrązowa. Kądziołki przędne pary przednio-bocznej są dwuczłonowe, porośnięte długimi, czarnymi szczecinkami i mogą być zaopatrzone w długie, nitkowate gruczoły ampułkowate większe. Kądziołki przędne pary tylno-środkowej zaopatrzone są w kilka gruczołów groniastych. U samic przed kądziołkami przędnymi występuje kępka gęsto upakowanych szczecinek. Brak jest stożeczka i siteczka przędnego. Genitalia samic pozbawione są spermatek zewnętrznych, natomiast spermateki wewnętrzne wypuszczają liczne odgałęzienia rozchodzące się po torebce kopulacyjnej. Nogogłaszczki samca mają niezmodyfikowany, gruszkowaty bulbus z wyróżnialną nasadą, korpusem i embolusem[2].

Jad

[edytuj | edytuj kod]

Synapomorfią całej rodziny Sicariidae jest obecność w jadzie sfingomielinazy D – enzymu poza tymi pająkami wytwarzanego tylko przez niektóre bakterie[2]. W przypadku Sicarius badania toksykologiczne przeprowadzono nad S. ornatus i S. thomisoides. U obu gatunków wykryto obecność aktywnej sfingomielinazy D[3][4]. Ich ukąszenie jest niebezpieczne dla człowieka. Jad ma działanie hemolityczne i cytotoksyczne. Wywołuje hydrolizę sfingomieliny, hemolizę i utratę żywotności fibroblastów, prowadząc do martwicy skóry[4].

Ekologia i występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Pająki te zasiedlają suche środowiska, głównie pustynie, półpustynie oraz suche formacje krzewiaste i drzewiaste. Bytują zagrzebane w podłożu, pod kamieniami, skałami, kłodami i wśród korzeni roślin[2].

Rodzaj neotropikalny. Zachodnia część jego zasięgu rozciąga się od Salwadoru przez Nikaraguę, Kostarykę, Galapagos, Ekwador, Peru, południowo-zachodnią Brazylię i Boliwię po Chile i Argentynę, wschodnia zaś obejmuje wschód Brazylii[2].

Taksonomia i ewolucja

[edytuj | edytuj kod]

Odkrycia rodzaju dokonał Hercule Nicolet[2]. Proponował on dla niego nazwę Thomisoides. Jego opis ukazał się jednak dopiero w 1849 roku[5]. Wcześniej, w 1847 roku Charles Athanase Walckenaer opisał ów rodzaj pod nazwą Sicarius na podstawie rycin autorstwa Nicoleta[6][2]. Synonimizacji Thomisoides i Sicarius dokonał w 1893 roku Eugène Simon[7]. W 1899 roku Frederick Octavius Pickard-Cambridge wyznaczył S. thomisoides gatunkiem typowym rodzaju Sicarius oraz wprowadził nowy rodzaj Sicarioides z S. rugosus jako gatunkiem typowym[8]. Synonimizacji Sicarioides z Sicarius dokonał w 1903 roku Simon[9].

Według wyników analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez Ivana Magalhaesa, Antonio Brescovita i Adalberto Santosa w 2017 roku rodzaj ten stanowi grupę siostrzaną dla afrykańskiego rodzaju Hexophthalma, tworząc z nim klad Sicariinae, siostrzany dla rodzaju Loxosceles. W obrębie rodzaju Sicarius pozycję bazalną zajmuje klad tworzony przez S. yurensis i S. thomisoides[2].

Do rodzaju tego zalicza się 21 opisanych gatunków[10]:

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Sicarius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. ↑ a b c d e f g I.L.F. Magalhaes, A.D. Brescovit, A.J. Santos. Phylogeny of Sicariidae spiders (Araneae: Haplogynae), with a monograph on Neotropical Sicarius. „Zoological Journal of the Linnean Society”. 179 (4), s. 767-864, 2017. DOI: 10.1111/zoj.12442. 
  3. ↑ P.H. Lopes, R. Bertani, R.M. Goncalves-de-Andrade, R.H. Nagahama, C.W. van den Berg, D.V. Tambourgi. Venom of the brazilian spider Sicarius ornatus (Araneae, Sicariidae) contains active sphingomyelinase D: Potential for toxicity after envenomation. „PLOS Neglected Tropical Diseases”. 7, 2013. DOI: 10.1371/journal.pntd.0002394. 
  4. ↑ a b Tomás Arán-Sekul, Ivanka Perčić-Sarmiento, Verónica Valencia, Nelly Olivero, José M. Rojas, Jorge E. Araya, Andrés Taucare-Ríos, Alejandro Catalán. Toxicological Characterization and Phospholipase D Activity of the Venom of the Spider Sicarius thomisoides. „Toxins (Basel)”. 12 (11), s. 702, 2020. DOI: 10.3390/toxins12110702. 
  5. ↑ H. Nicolet, Aracnidos, [w:] C. Gay (red.), Historia física y política de Chile. Zoología, t. 3, 1849, s. 319-543, DOI: 10.5962/bhl.title.16172.
  6. ↑ Charles A. Walckenaer, Dernier Supplément, [w:] C.A. Walckenaer, P. Gervais (red.), Histoire naturelles des Insects. Aptères. Tome quatrième, Paris: Roret, 1847, s. 365-596, DOI: 10.5962/bhl.title.61095.
  7. ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Deuxième édition, tome premier. Paris: Roret, 1893, s. 257-488.
  8. ↑ F.O. Pickard-Cambridge, Arachnida - Araneida and Opiliones, [w:] Biologia Centrali-Americana, Zoology, t. 2, London 1899, s. 41-88.
  9. ↑ E. Simon: Histoire naturelle des araignées. Deuxième édition, tome second. Paris: Roret, 1903, s. 669-1080.
  10. ↑ Gen. Sicarius Walckenaer, 1847. [w:] World Spider Catalog Version 24.5 [on-line]. Natural History Museum Bern. [dostęp 2023-10-13].