Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
smardz parastożkowaty |
Nazwa systematyczna | |
Morchella importuna M.Kuo, O’Donnell & T.J.Volk (2012) Mycologia 104(5): 1172 (2012) |
Smardz parastożkowaty (Morchella importuna M.Kuo, O’Donnell & T.J.Volk) – gatunek grzybów należący do rodziny smardzowatych (Morchellaceae)[1].
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Morchella, Morchellaceae, Pezizales, Pezizomycetidae, Pezizomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].
Opisany w 2012, smardz parastożkowaty jest jednym z 14 nowych gatunków z Ameryki Północnej opisanych w ramach Morel Data Collection Project[2]. W publikacji z 2011 został opisany jako Mel-10[3], a w 2005 błędnie jako jeden gatunek wraz z Morchella angusticeps oraz gatunkiem później opisanym jako Morchella brunnea[4][5]. Łaciński epitet importuna, czyli „natrętny”, odnosi się do tego, jak gatunek wywołuje „konsternację i niepokój wśród ogrodników i właścicieli domów, których terytorium padło ofiarą inwazji”[4].
Publikacja Richarda et al. twierdzi, że Morchella importuna to późniejszy synonim starego europejskiego gatunku, takiego jak Morchella elata, Morchella vaporaria lub Morchella hortensis[6].
O kształcie stożkowatym, czasem jajecznym, u różnych okazów znacznie różni się rozmiarami. Wysokość 3–15 cm, średnica 2–9 cm. Powierzchnia żeberkowana, pomiędzy wysokimi i cienkimi pionowymi żebrami znajdują się alweole tworzące pionowe rzędy po 12-20 oddzielone niskimi listewkami. Żebrowania mają barwę od blado do ciemnoszarego, z wiekiem stają się ciemnoszarobrązowe do prawie czarnego, alweole od szarego do ciemnoszarego w okresie niedojrzałości, do szarobrązowego, szarawo-oliwkowego lub brązowawo-żółtego w okresie dojrzałości[4].
3–10 cm wysokości i 2–6 szerokości, wewnątrz pusty, bardzo kruchy. Powierzchnia gładka, naga, u dojrzałych okazów karbowana, początkowo biaława, potem żółtawa lub ochrowa. Często jest nieco grubszy w pobliżu podstawy. Jego biaława do blado brązowawej powierzchnia jest gładka lub drobno mączna z białawymi granulkami[4].
Miąższ jest białawy do wodnistobrązowego, o grubości 1–3 mm w wydrążonym kapeluszu; w trzonie tkanka ta jest czasami ułożona w komory lub warstwy. Sterylna wewnętrzna powierzchnia kapelusza jest biaława i owłosiona (pokryta krótkim, miękkim „włosiem”)[4]
Zarodniki cylindryczne, szkliste, gładkie, 18–24 × 10–13 µm.
Morchella importuna to saprotrof, którego owocniki rosną w zrębkach drewna i kory, ogrodach, miejscach ognisk, donicach i miejscach zaburzeń antropogenicznych w miastach[7]. Kuo sugeruje, że gatunek ten ma tendencje ku mykoryzie, kiedy rośnie wśród drzew[8]. Ten smardz jest znany przede wszystkim z północnej Kalifornii i Wybrzeża Północno-Zachodniego, zanotowano go też w stanach Kolumbia Brytyjska (Kanada), Kalifornia, Waszyngton, Nevada, oraz Oregon[4] były też odosobnione przypadki w rejonie Midwest i wschodniej Ameryce Północnej. Grzyb owocuje na wiosnę, od marca do maja[8]. Zidentyfikowany jako filogenetyczny gatunek „Mel-10”, Morchella importuna znaleziono go też w Turcji[9] i Chinach, ale nie wiadomo czy dyspersja do tak dalekich lokacji zdarzyła się naturalnie czy była to przypadkowa introdukcja poprzez ludzi[10]. Występuje też w Polsce. Najbardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[11].
Jak inne smardze, po ugotowaniu jest doskonałym grzybem jadalnym[12].