Sojusz Pracy i Wolności

Sojusz Pracy i Wolności

Emek ve Özgürlük İttifakı
Hevkariya Ked û Azadiyê

Państwo	Turcja
Data założenia	22 sierpnia 2022
Ideologia polityczna	socjalizm, antykapitalizm, progresywizm, prawa mniejszości, komunizm
Barwy	fiolet      czerwień
Multimedia w Wikimedia Commons

Sojusz Pracy i Wolności (tur. Emek ve Özgürlük İttifakı, kurd. Hevkariya Ked û Azadiyê) – turecka koalicja wyborcza partii i organizacji lewicowych zawiązana 25 sierpnia 2022 przez Ludową Partię Demokratyczną (HDP), Partię PracującychTurcji (TİP), Partię Pacy (EMEP), Partię Ruchu Robotniczego (EHP), Partię Wolności Społecznej (TÖP) oraz Federację Zgromadzeń Socjalistycznych (SMF)^[1]. W swojej deklaracji koalicja ogłosiła, że celem sojuszu jest „równość, wolność, braterstwo, pokój i demokracja dla społeczeństwa tureckiego”^[2].

Historia

Początkowy proces negocjacji sojuszniczych rozpoczął się od spotkań poszczególnych stron^[3]. Na początku 2022 HDP otwarcie wezwała partie lewicowe do zbudowania sojuszu politycznego i zaprosiła TİP, EMEP, EHP, TÖP, SMF, Partia Wolności i Sprawiedliwości (SOL Parti) i Komunistyczną Partię Turcji (TKP) na wstępne spotkanie i dyskusję. SOL Parti natychmiast ogłosiło, że nie będzie uczestniczyć w dyskusjach, powołując się na różnice zdań co do czasu i strategii^[4], podczas gdy TKP zadeklarowało wycofanie się po pierwszym spotkaniu^[5]. W rozmowach uczestniczyła również organizacja Halkevi, zdecydowała się jednak nie brać udziału w ostatecznym tworzeniu sojuszu ze względu na niechęć do skupiania się na nadchodzących wyborach, choć dodając, że będą wspierać cele koalicji^[6].

Strony zadeklarowały, że program polityczny i harmonogram działania sojuszu zostaną ogłoszone w Centrum Kongresowym Haliç w Stambule 24 września 2022^[7]. 80 znanych tureckich osobistości (w tym: Murathan Mungan, Zülfü Livaneli, İnci Aral czy Ahmet Ümit) podpisało publiczną deklarację poparcia dla zawiązanego sojuszu i jego celów politycznych^[8]. 22 marca 2023 partie zadeklarowały, że nie wystawią kandydata na prezydenta w wyborach prezydenckich w Turcji w 2023, zwiększając tym samym szanse kandydata Republikańskiej Partii Ludowej (CHP) Kemala Kılıçdaroğlu^[9][10]. 24 marca natomiast koalicja zdecydowała się startować z jednej listy wspólnie z Partią Zielonej Lewicy (YSP)^[11].

Ideologia

Partie członkowskie zadeklarowały, że we wrześniu 2022 ogłoszą naczelne zasady i program polityczny sojuszu^[1]. Lider EMEP Ercüment Akdeniz zwrócił uwagę, że wzmocnienie sekularyzmu, demokratyzacja kraju, równe prawa obywatelskie i zakończenie wyzysku gospodarczego, społecznego i środowiskowego to główne cele polityczne^[12]. Erkan Baş, lider TİP, utrzymywał, że sojusz powinien stanowić wiarygodną alternatywę dla „milionów ludzi, którzy nie są (odpowiednio) reprezentowani przez Sojusz Ludowy”^[13] i obejmować „robotników, młodzież, rolników, kobiety, społeczność LGBT+, Kurdów i alewitów"^[14].

Zgodnie z deklaracją polityczną koalicji, partie przedstawiają egalitarną, ekologiczną, demokratyczną i feministyczną wizję Turcji, jednocześnie potępiając pro-biznesowe, kumotersko-kapitalistyczne, neoliberalne i autorytarne praktyki rządów Recepa Tayyipa Erdoğana oraz Partii Sprawiedliwości i Rozwoju (AKP)^[15].

Kompozycja

Nazwa partii	Ideologia	Lider	Miejsca w parlamencie	Miejsca w samorządach
Główne podmioty koalicji
Ludowa Partia Demokratyczna	socjalizm demokratyczny, antykapitalizm, regionalizm, feminizm	Mithat Sancar, Pervin Buldan	56/600	1230/20498
Partia Pracujących Turcji	socjalizm, komunizm, marksizm-leninizm	Erkan Baş	4/600	0/20498
Partia Pracy	komunizm, marksizm-leninizm, hodżyzm	Ercüment Akdeniz	0/600	0/20498
Partia Ruchu Robotniczego	komunizm, marksizm-leninizm	Hakan Öztürk	0/600	2/20498
Partia Wolności Społecznej	komunizm, marksizm-leninizm, feminizm, socjalizm	Perihan Koca	0/600	0/20498
Partia Zielonej Lewicy	zielona polityka, socjalizm wolnościowy, antykapitalizm, sekularyzm, demokracja bezpośrednia	Çiğdem Kılıçgün Uçar, İbrahim Akın	0/600	0/20498
Organizacje pozarządowe
Federacja Zgromadzeń Socjalistycznych	socjalizm, komunizm	Zarząd kolektywny	0/600	1/20498

Przypisy

1. Emek ve Özgürlük İttifakı kuruluyor! [online], Evrensel, 2022  (tur.).
2. Üçüncü ittifak ilan edildi: Emek ve Özgürlük [online], Diken, 25 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
3. HDP'den EMEP ve TİP'e ziyaret [online], Artı Gerçek [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
4. Sol Parti: HDP'nin çağrısıyla gerçekleşecek 'Demokrasi İttifakı' adı altında yapılacak çalışmanın parçası değiliz [online], Independent Türkçe, 17 stycznia 2022 [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
5. TKP'den, HDP'nin çağrısıyla gerçekleşen yeni toplantıya ilişkin karar [online], www.cumhuriyet.com.tr [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
6. Halkevleri Genel Başkanı Nebiye Merttürk: “Neoliberalizme ve faşizme karşı direnişin barikatlarını örgütleyecek, direnişte birleşeceğiz” [online], Sendika.Org, 26 sierpnia 2022 [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
7. HDP: Emeğin ve Özgürlüğün İttifakı yola çıkıyor [online], Dokuz8 Haber, 2022 [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
8. Edebiyatçılardan Emek ve Özgürlük İttifakı'na destek [online], ilerihaber.org, 2022 [dostęp 2023-05-04]  (ang.).
9. SelcanS. Hacaoglu SelcanS., FiratF. Kozok FiratF., Erdogan’s Path to Power Narrows as Key Party HDP Steps Out of Race, „Bloomberg.com”, 22 marca 2023 [dostęp 2023-05-04]  (ang.).
10. Turcja: Prokurdyjski sojusz lewicowy udzielił oficjalnego poparcia głównemu opozycyjnemu kandydatowi na prezydenta [online], wnp.pl [dostęp 2023-05-04]  (pol.).
11. Emek ve Özgürlük İttifakı’nda tam uzlaşı sağlandı [online], gazeteduvar.com.tr, 2023  (tur.).
12. EMEP Genel Başkanı Akdeniz, Emek ve Özgürlük İttifakı çalışmalarını anlattı [online], evrensel.net, 2022  (tur.).
13. Erkan Baş: üçüncü bir ittifaka ihtiyaç var! [online], 7-24esenlerhaber.com [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
14. Erkan Baş'tan 'üçüncü ittifak' açıklaması [online], Artı Gerçek [dostęp 2023-05-04]  (tur.).
15. Emek ve Özgürlük İttifakı deklarasyonu açıklandı [online], Gazete Duvar, 24 września 2022 [dostęp 2023-05-04]  (tur.).