Sonet 112 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 112 na język polski z 1913 przez ks. Marię Sułkowską[1][2].

Your love and pity doth the impression fill,
Which vulgar scandal stamp'd upon my brow;
For what care I who calls me well or ill,
So you o'er-green my bad, my good allow?
You are my all-the-world, and I must strive
To know my shames and praises from your tongue;
None else to me, nor I to none alive,
That my steel'd sense or changes right or wrong.
In so profound abysm I throw all care
Of others' voices, that my adder's sense
To critic and to flatterer stopped are.
Mark how with my neglect I do dispense:

You are so strongly in my purpose bred,
That all the world besides methinks are dead.
William Shakespeare[3]

Miłość i litość twa usunie piętna,
Dzięki tłumowi zrosłe z moją skronią,
Czym zły, czym dobry, rzecz to obojętna,
One mą cnotę i mój grzech obronią.
Tyś dla mnie wszystkiem i li twoje zdanie
Ma być wyrocznią, źle czy dobrze czynię;
Jam dla nikogo i nikt dla mnie, panie,
Twardo stać będę przy tobie jedynie.
W głębokim dole wszelki wzgląd pogrzebię
Na głosy innych; moje ucho żmije
Ani dla przygan ni pochlebstw, zaś w ciebie
Niech się z mem słowem taka prawda wpije;

Myśli o tobie tak wszystko wyparły
Ze mnie, że świat mi cały jest jak zmarły.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 112 (incipit YOur loue and pittie doth th'impreſſion fill, [a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Sonet 112, będący kontynuacją sonetu 111, jest jednoznaczną deklaracją bezgranicznej miłości[6][7].

Treść

[edytuj | edytuj kod]

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[8][9], w sposób ocierający się o bałwochwalstwo, przyznaje, że utracił wszelki krytycyzm zarówno w stosunku do siebie, jak i ukochanego[6]. W sonecie poeta rozważa różnice i podobieństwa pomiędzy prawdą, spostrzeganiem i tym w co wierzymy[7]. W pierwszych dwóch czterowierszach starannie określa różnicę pomiędzy Młodzieńcem a dowolnymi innymi osobami, co ostatecznie prowadzi do przeprosin w trzech ostatnich wersach[10].

Pierwszy wers jest bezpośrednią kontynuacją ostatniego dwuwersu poprzedniego sonetu[6]. Użyte w wersie czwartym słowo o'er-green (ang. overgreen, co oznacza ponowne położenie darni, zasianie, lub też zarośnięcie przez sąsiadujące rośliny kawałka ziemi pozbawionego roślinności) zostało stworzone przez Szekspira[7].

Polskie przekłady

[edytuj | edytuj kod]
1913 Litością Twoją wyleczyłeś piętna, Maria Sułkowska [11]
1922 Miłość i litość twa usunie piętna, Jan Kasprowicz [4]
1948 Twa miłość wraz z litością mym czole zatrze, Władysław Tarnawski [12]
1968 Miłość twoja i litość ścierają mi z czoła Marian Hemar [13]
1979 Miłość i litość twa niech zetrą piętno Maciej Słomczyński [14]
2009 Twa miłość i współczucie ślad ukryć gotowa Marek Meissner [15]
2011 Twoja miłość i litość zabliźni to piętno Stanisław Barańczak [8]
2015 Litością serca szpetne piętno zmywasz Ryszard Długołęcki [16]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b c Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXI. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2018-06-25]. (ang.).
  7. ↑ a b c Stephen Booth: Shakespeare's sonnets edited with analytic commentary. New Haven and London: Yale University Press, 1977, s. 359-362. ISBN 978-0-300-08506-8.
  8. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  9. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  10. ↑ Helen Vendler: The art of Shakespeare's sonnets.. Londyn, Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press, 1997, s. 469-471. ISBN 0-674-63712-7.
  11. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  12. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2018-07-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  13. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  14. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom. 18 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  15. ↑ Marek Meissner: William Shakespeare Sonety Sonnets przełożył Marek Meissner. Rzeszów: Podkarpacki Instytut Książki i Marketingu, 2009. ISBN 978-83-61746-08-9.
  16. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Sonety Williama Shakespeare’a