Sonet 121 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 121 na język polski z 1913 przez ks. Marię Sułkowską[1][2].

'Tis better to be vile than vile esteemed,
When not to be receives reproach of being;
And the just pleasure lost, which is so deemed
Not by our feeling, but by others' seeing:
For why should others' false adulterate eyes
Give salutation to my sportive blood?
Or on my frailties why are frailer spies,
Which in their wills count bad what I think good?
No, I am that I am, and they that level
At my abuses reckon up their own:
I may be straight though they themselves be bevel;
By their rank thoughts, my deeds must not be shown;

Unless this general evil they maintain,
All men are bad and in their badness reign.
William Shakespeare[3]

Być złym jest lepiej, niźli zań uchodzić,
Gdy to, co nie jest, podlega naganie,
I gdy się musisz ze stratą czci pogodzić
Nie przez grzech własny, lecz innych mniemanie,
Przecz rozpustnemi patrzeć ma oczami
Chutny fałsz innych na krew moją młodą?
Przecz mają plamą zwać, co mnie nie plami,
Ci, którzy żywot poplamiony wiodą?
Nie! ja tem jestem, czem jestem, a ludzie,
Którzy mnie łają, sądzą miarą własną;
Ja czysty jestem, ci zaś chodzą w brudzie,
Darmo ich podłość lży mą duszę jasną.

Chyba, że z zdaniem godzą się zbyt znanem,
Że złym świat cały i że zło jest panem.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 121 (incipit TIS better to be vile then vile eſteemed[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Treść

[edytuj | edytuj kod]

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[6][7], snuje refleksje nad wagą fałszywych opinii i ich wpływie na reputację oraz nad postrzeganiem świata przez tych którzy rozsiewają plotki o nim[8] i stawia tezę, że w życiu istnieje tylko niewielka różnica pomiędzy byciem prawdziwym grzesznikiem, a byciem uważanym za takiego[9].

Polskie przekłady

[edytuj | edytuj kod]
1913 Lepiej być niecnym, niż sądzonym niecnie, Maria Sułkowska [10]
1922 Być złym jest lepiej, niźli zań uchodzić, Jan Kasprowicz [4]
1948 Lepiej być nędznym, niźli uznanym za nędznika, Władysław Tarnawski [11]
1968 To już lepiej być niecnym, niż niezasłużenie Marian Hemar [12]
1979 Lepiej być podłym, niż mieć sławę podłą, Maciej Słomczyński [13]
2011 Lepiej być złym, niżeli mieć złego opinię, Stanisław Barańczak [6]
2015 Lepiej być podłym, niż tak postrzeganym Ryszard Długołęcki [14]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  7. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  8. ↑ Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 352-353, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  9. ↑ Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXI. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2020-11-22]. (ang.).
  10. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  11. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-11-22]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  12. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  13. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  14. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Sonety Williama Shakespeare’a