Sonet 128 (William Szekspir)

Pierwszy przekład sonetu 128 na język polski przez Konstantego Piotrowskiego z 1850 roku[1][2].

How oft when thou, my music, music play'st,
Upon that blessed wood whose motion sounds
With thy sweet fingers when thou gently sway'st
The wiry concord that mine ear confounds,
Do I envy those jacks that nimble leap,
To kiss the tender inward of thy hand,
Whilst my poor lips which should that harvest reap,
At the wood's boldness by thee blushing stand!
To be so tickled, they would change their state
And situation with those dancing chips,
O'er whom thy fingers walk with gentle gait,
Making dead wood more bless'd than living lips.

Since saucy jacks so happy are in this,
Give them thy fingers, me thy lips to kiss.
William Shakespeare[3]

Ilekroć, dźwięku mój, dobywasz dźwięki
Z szczęsnego drzewa, lubemi palcami
Poruszająca druty strun w przemiękki
Ton, co tak słodko moje uszy mami,
Odczuwam zazdrość i wstyd, że klawisze
Mogą całować dłoń twą, zaś me wargi,
Miast rwać swój owoc, muszą, wryte w ciszę,
Na tę ich czelność spoglągać bez skargi.
Dlatego radby zmienić je na drewna,
Pod twemi palcy skaczące, gdyż wlewa
Mniej w żywe usta życia ma królewna,
Niżeli w martwe te kawałki drzewa!

Gdy stąd im takie płyną szczęścia zdroje,
Zostaw im palce, mnie daj usta swoje.
tłum. Jan Kasprowicz[4]

Sonet 128 (incipit HOw oft when thou my muſike muſike playſt[a]) – jeden z cyklu 154 sonetów autorstwa Williama Szekspira. Po raz pierwszy został opublikowany w 1609 roku[5].

Treść

[edytuj | edytuj kod]

W sonecie tym podmiot liryczny, przez niektórych badaczy utożsamiany z autorem[6][7], chciałby być przedmiotem (w tym przypadku wirginałem), który ma fizyczny kontakt z Czarną Damą i jednocześnie jest o niego zazdrosny za tenże[8][9]. Chociaż z przyjemnością patrzy na grę kochanki, to jednak towarzyszy mu obawa o to, że nie tylko jego tak hojnie obdarza swoimi wdziękami[8].

Poeta w tym sonecie korzysta z popularnego wśród współczesnych Szekspirowi twórców sonetów wyobrażenia przedmiotu, którym chcieli by być aby znaleźć się bliżej ukochanej. Barnabe Barnes w cyklu sonetowym Parthenophil and Parthenophe chciałby by być winem, które pije kochanka, a Ben Jonson w sztuce Every Man in His Humour w ironicznym ujęciu chciałby by być jej viola da gamba[8].

Polskie przekłady

[edytuj | edytuj kod]
1850 Gdy widzę jak twa ręka palcami białemi, Konstanty Piotrowski [10]
1913 Muzyko moja, kiedy grywasz dźwięcznie Maria Sułkowska [11]
1922 Ilekroć, dźwięku mój, dobywasz dźwięki Jan Kasprowicz [4]
1948 Gdy ty, coś mi jest sama, jak melodie słodkie, Władysław Tarnawski [12]
1968 Nieraz gdy się, muzyko ma, muzyką bawisz Marian Hemar [13]
1979 Muzyku mój, jak często, gdy twe granie słyszę Maciej Słomczyński [14]
2011 Kiedy, muzyko moja, muzykę z klawiszy Stanisław Barańczak [6]
2015 Muzyko moja! Gdy muzyki falę Ryszard Długołęcki [15]

Uwagi

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać William Shakespeare: Shake-speares Sonnets. Neuer before Imprinted. (A Louers Complaint. By William Shake-speare.). Londyn: 1609.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Wiktor Hahn: Shakespeare w Polsce : bibliografia. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1958, s. 36-38.
  2. ↑ Wanda Krajewska: Recepcja literatury angielskiej w Polsce w okresie modernizmu (1887-1918): informacje, sạdy, przekłady. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1972, s. 228.
  3. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Charles Knox Pooler (red.): The Works of Shakespeare: Sonnets. Londyn: Methuen & Company, 1918, seria: The Arden Shakespeare [1st series]. OCLC 4770201.
  4. ↑ a b Jan Kasprowicz: William Shakespeare Sonety z angielskiego przełożył Jan Kasprowicz. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Bibljoteka Polska“, 1922.
  5. ↑ Roman Dyboski: O sonetach i poematach Szekspira.. Warszawa: Gebethner&Wolff, 1914, s. 28, 81.
  6. ↑ a b Stanisław Barańczak: William Shakespeare Sonety Przekład, wstęp i opracowanie Stanisław Barańczak. Kraków: Wydawnictwo a5, 2011. ISBN 978-83-61298-50-2.
  7. ↑ Henryk Zbierski: William Shakespeare. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1988, s. 552-577. ISBN 83-214-0524-X.
  8. ↑ a b c Shakespeare's Sonnets – Sonnet CXXVIII. Oxquarry Books Ltd. [dostęp 2021-01-11]. (ang.).
  9. ↑ Katherine Duncan-Jones: Shakespeare's Sonnets. Londyn, Nowy Jork, Delhi, Sydney: Bloomsbury, 2015, s. 362-363, seria: The Arden Shakespeare. ISBN 978-1-4080-1797-5.
  10. ↑ Konstanty Piotrowski: Wybór sonetów Szekspira, Miltona i lorda Bajrona : z dodatkiem Hymnu Miltona. Wilno: drukiem T. Glücksberga księgarza i typografa szkół biał. naukowego okręgu, 1850.
  11. ↑ Maria Sułkowska (MUS): Sonety Shakespeare’a I-CXXXIV i CXXXVII-CLIV. Kraków: G. Gebethner i spółka, 1913.
  12. ↑ Fragment spuścizny Władysława Tarnawskiego. Sonety, „Lukrecja”, „Wenus i Adonis”. Autograf, 3 zeszyty. Dar Joanny Tarnawskiej. Dzieła W. Sheakespeare’a w przekładzie W. Tarnawskiego.. Biblioteka Jagiellońska Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-01-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-06-16)].
  13. ↑ Marian Hemar: Sonety Szekspira. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 1968.
  14. ↑ Maciej Słomczyński: Shakespeare William - Dzieła tom 1 Sonety. Warszawa: Wydawnictwo Literackie, 1979.
  15. ↑ Ryszard Długołęcki: William Shakespeare Sonety przekład Ryszard Długołęcki. Bydgoszcz: Arspol, 2015. ISBN 978-83-936744-1-1.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Sonety Williama Shakespeare’a