Stanisław Mielech

Stanisław Mielech

Pełne imię i nazwisko	Stanisław Feliks Mielech
Data i miejsce urodzenia	29 kwietnia 1894 Stany
Data i miejsce śmierci	17 listopada 1962 Warszawa
Wzrost	172 cm
Pozycja	prawoskrzydłowy
Kariera juniorska
Lata Klub Polonia Kraków 1910–1911 Wisła Kraków
Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole 1912–1923 Cracovia 21 (5) 1916–1917 Drużyna Legionowa 1917–1918 Korona Warszawa 1921 WKS Warszawa 1923–1927 Legia Warszawa 1 (0)
Kariera reprezentacyjna
Lata Reprezentacja Wyst. Gole 1913 Galicja 1 (0) 1921–1922  Polska 2 (0) W sumie: 3 (0)
Kariera trenerska
Lata Drużyna Korona Warszawa 1933 Legia Warszawa
Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Feliks Mielech (ur. 29 kwietnia 1894 w Stanach, zm. 17 listopada 1962 w Warszawie)^[1] – major intendent Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, piłkarz, napastnik, reprezentant kraju.

Życiorys

Urodził się 29 kwietnia 1894 w Stanach k. Niska^[1] w rodzinie Jana i Walerii z Hermanów^[2].

Zagrał zaledwie kilka spotkań w Wiśle Kraków, po raz pierwszy wystąpił w meczu z „Krakusem”^[1]. W 1911 przeniósł się do Cracovii^[1]. W barwach tego klubu zadebiutował 6 czerwca 1912 w meczu w Opawie, wygranym 3:2^[1]. Ze względu na fakt bycia wciąż uczniem gimnazjum (którym nie wolno było wstępować do klubów sportowych), aż do wybuchu pierwszej wojny światowej występował pod pseudonimem „Wieruski”^[1]. Otrzymał powołanie do reprezentacji Galicji^[1]. Ukończył 8–klasowe gimnazjum w Krakowie. Dwa miesiące później, po wybuchu I wojny światowej, wstąpił do Legionów Polskich. W latach 1916–1917 był zawodnikiem legionowej drużyny sportowej. Był pomysłodawcą nazwy tego klubu^[3]. Największym sukcesem drużyny było wówczas zwycięstwo na Cracovią 2:1. W 15 grudnia 1918 wstąpił do Wojska Polskiego, jednocześnie kontynuował studia prawnicze na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, zakończone doktoratem w 1926 roku. W 1919 został awansowany do stopnia podporucznika, a następnie kapitana.

Kariera piłkarska

Wychowanek szkolnej drużyny Polonia Kraków. W latach 1910–1911 był zawodnikiem Wisły Kraków, a w sezonach 1912–1923 zawodnikiem Cracovii Kraków. W 1921 z Cracovią zdobył mistrzostwo Polski^[4][5], a także brązowy medal w 1922^[5]. Od 1923 do 1927 był związany z Legią Warszawa^[1]. W reprezentacji rozegrał dwa spotkania. Brał udział w historycznym, pierwszym meczu międzypaństwowym polskiej kadry – 18 grudnia 1921, który Polska przegrała w Budapeszcie z Węgrami 0:1^[4]. Był wówczas graczem Cracovii. 1 października 1922 wystąpił też w wygranym 3:1 meczu z Jugosławią. Karierę piłkarską zakończył w wieku 33 lat^[1].

Kariera wojskowa

Ukończył studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim^[1] i Wyższej Szkołę Intendentury^[2]. Pełnił służbę w Departamencie Intendentury Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie^{[6][7][8][9][10]}. Z dniem 1 kwietnia 1934 został przydzielony do dyspozycji Ministerstwa Skarbu na okres 6 miesięcy^[11]. Z dniem 31 marca 1935 został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do Biura Personalnego MSWojsk.^[12]. W tym samym roku rozpoczął pracę w skarbowości jako naczelnik urzędu celnego w Warszawie. W kwietniu 1939 został naczelnym inspektorem ceł w Wolnym Mieście Gdańsku. Na stopień majora rezerwy został awansowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 5. lokatą w korpusie oficerów intendentów, grupa intendentów z wyższymi studiami wojskowymi^[13]. We wrześniu 1939 krótko walczył jako żołnierz Wojska Polskiego. 18 września 1939 internowany na Węgrzech. W 1944 podczas zajęcia Węgier przez wojska niemieckie został wywieziony do obozu Kaisersteinbruch pod Wiedniem. Następnie trafił do obozu Genshagen pod Berlinem, który został wyzwolony przez Armię Czerwoną 22 kwietnia 1945. Dwa miesiące później wrócił do kraju ^[14]. Od 21 lipca 1945 pracował w Ministerstwie Skarbu do czasu przejścia na emeryturę w 1951^[14].

Kariera dziennikarska

W latach 1924-1933 był kierownikiem działu sportowego Kuriera Porannego. W latach 1933–1934 pełnił tę samą funkcję w Gazecie Polskiej. Od 1 marca 1932 do wybuchu II wojny światowej był stałym współpracownikiem krakowskiej Gazety Raz Dwa Trzy^[15]. Jego artykuły ukazywały się także w krakowskim Kurierze Sportowym^[15]. 3 grudnia relacjonował drugą połowę meczu Niemcy-Polska^[14]. Jednocześnie rozpoczął pracę w prasie sportowej jako korespondent m.in. Dziennika Polskiego prowadził rubrykę pt. Dookoła sportu^[14]. W maju 1947 został sportowym dziennikarzem gazety Życie Warszawy.

Publikował w prasie, m.in. w Przeglądzie Sportowym i Życiu Warszawy^[14]. Napisał kilka książek o tematyce sportowej^[1][4]. Członek Komisji Rewizyjnej Okręgu Stołecznego Związku Legionistów Polskich od 1937 roku^[16]. Od 1946 pełnił funkcję wiceprezesa PZPN^[4].

Zmarł 17 listopada 1962 w Warszawie^[4]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 256-1-11)^[17][18].

Prywatnie

W 1921 poślubił Zofię Zabielską. siostrę olimpijczyka Jerzego Zabielskiego.

Upamiętnienie

W grudniu 2018 na elewacji stołecznego Stadionu Wojska Polskiego odsłonięto tablicę upamiętniającą Stanisława Mielecha^[19].

Książki

• Style, szkoły systemy w piłce nożnej.(1955)
• Gole, faule i ofsaidy – Sport i Turystyka (1957)
• Sportowe sprawy i sprawki (1963)

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Niepodległości – 16 września 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[20]
• Krzyż Walecznych dwukrotnie^[21]
• Srebrny Krzyż Zasługi – 19 marca 1931 „za zasługi na polu rozwoju sportu”^[22]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[2]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[2]
• Brązowy Medal za Długoletnią Służbę^[2]

Galeria

• 
  Mielech (stoi trzeci od prawej) w barwach Cracovii, mistrza Polski 1921
• 
  Mielech (stoi dziesiąty od lewej) przed pierwszym meczem reprezentacji Polski, 1921
• 
  Tablica pamiątkowa na Stadionie Wojska Polskiego w Warszawie
• 
  Grób Stanisława Mielecha na Cmentarzu Powązkowskim

Przypisy

1. BartoszB. Bolesławski BartoszB., Pionier – Stanisław Mielech [online], 9 lutego 2018 .
2. Stanisław Łoza (red.): Czy wiesz kto to jest? Uzupełnienia i sprostowania. Warszawa: 1939, s. 198–199. [dostęp 2021-08-16].
3. Bogacka 2021 ↓, s. 25.
4. Stanisław Mielech - Historia Wisły [online], historiawisly.pl [dostęp 2020-05-13] .
5. 1921, MIELECH Stanisław [online], Łączy Nas Reprezentacja [dostęp 2020-05-13]  (pol.).
6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 23, 1290, 1318.
7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 22, 1172, 1199.
8. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 773, 787.
9. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 316, 445.
10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 15 września 1933, s. 176.
11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 7 czerwca 1934, s. 178.
12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 53.
13. Rybka i Stepan 2021 ↓, s. 677.
14. Tuszyński 2009 ↓, s. 93.
15. Tuszyński 2009 ↓, s. 92.
16. Sprawozdanie Zarządu Okręgu Stołecznego Związku Legionistów Polskich w Warszawie za Czas od dn. 1.IV.1937 r. do dn. 30.IV.1939 r., s. 4.
17. Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW MIELECH, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2021-08-16] .
18. Stefan Szczepłek. Znicze dla mistrzów. „Skarpa Warszawska”, s. 77, październik 2020. 
19. Beata Wiśniewska: Tablice pamiątkowe Legii Warszawa. [w:] Urząd m.st. Warszawy [on-line]. 18 grudnia 2018. [dostęp 2018-12-27].
20. M.P. z 1931 r. nr 218, poz. 296.
21. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 316.
22. M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104.

Bibliografia

• Maria Bogacka: Bokser z Auschwitz: Losy Tadeusza Pietrzykowskiego. Warszawa: Demart, 2021. ISBN 978-83-7912-447-3.
• Andrzej Gowarzewski: Mistrzostwa Polski. Ludzie (1918–1939). 100 lat prawdziwej historii (1), Wydawnictwo GiA, Katowice 2017.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Wyd. 2 poszerzone. Warszawa: Wydawnictwo Tetragon Sp. z o.o., 2021. ISBN 978-83-66687-09-7.
• Bogdan Tuszyński: Bardowie Sportu. Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, 2009, s. 91-93. ISBN 978-83-86320-98-1.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.

Kontrola autorytatywna (osoba):

• ISNI: 0000000111881411
• VIAF: 162809746
• NKC: mzk2014846597
• PLWABN: 9810571863305606
• NUKAT: n02031350