Stanisław Szymecki
 Stanisław Szymecki (2008) | ||
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
26 stycznia 1924 | |
| Data i miejsce śmierci |
26 września 2023 | |
| Arcybiskup metropolita białostocki | ||
| Okres sprawowania |
1993–2000 | |
| Biskup diecezjalny kielecki | ||
| Okres sprawowania |
1981–1993 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Diakonat |
3 maja 1947 | |
| Prezbiterat |
3 lipca 1947 | |
| Nominacja biskupia |
27 marca 1981 | |
| Sakra biskupia |
12 kwietnia 1981 | |
| Odznaczenia | ||
| ||
| Data konsekracji |
12 kwietnia 1981 | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Watykan | ||||||||||||
| Miejsce | |||||||||||||
| Konsekrator | |||||||||||||
| Współkonsekratorzy | |||||||||||||
| |||||||||||||
| |||||||||||||
Stanisław Szymecki (ur. 26 stycznia 1924 w Katowicach, zm. 26 września 2023 w Białymstoku) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii fundamentalnej, rektor Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie w latach 1968–1978, biskup diecezjalny kielecki w latach 1981–1993, arcybiskup metropolita białostocki w latach 1993–2000, od 2000 arcybiskup senior archidiecezji białostockiej.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 26 stycznia 1924 w Katowicach. W 1931 wyemigrował z rodziną do Paryża. Kształcił się w niższym seminarium duchownym w Brive. Formację kapłańską zdobywał w wyższych seminariach duchownych w Bon-Encontre (1941–1942), Agen (1942–1946), a także w Polskim Seminarium Duchownym w Paryżu (1946–1947)[1]. Na diakona wyświęcił go 3 maja 1947 w kaplicy Seminarium Polskiego w Paryżu arcybiskup Angelo Giuseppe Roncalli, nuncjusz apostolski we Francji (późniejszy papież Jan XXIII)[2]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 3 lipca 1947 kardynał Emmanuel Suhard, arcybiskup metropolita Paryża. W tym samym roku uzyskał licencjat z teologii. W latach 1959–1961 odbył studia w Instytucie Katolickim w Paryżu, które ukończył ze stopniem doktora teologii fundamentalnej[1].
W 1948 powrócił na Śląsk, gdzie przez rok był wikariuszem równocześnie w trzech parafiach: Najświętszego Serca Pana Jezusa w Brzezinach Śląskich, Świętych Piotra i Pawła w Kamieniu oraz Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Dąbrówce Wielkiej[1][3]. W latach 1949–1957 był sekretarzem i kapelanem biskupa Stanisława Adamskiego. Razem z nim od 1952 do 1956 przebywał na wygnaniu z diecezji w domu sióstr Urszulanek w Lipnicy. Następnie w latach 1957–1959 pełnił funkcję kapelana w Szpitalu Miejskim nr 4 w Katowicach. W latach 1978–1980 pracował jako proboszcz w parafii św. Wojciecha w Mikołowie i dziekan dekanatu mikołowskiego. W kurii biskupiej w Katowicach pracował na stanowiskach egzaminatora prosynodalnego i cenzora ksiąg religijnych. Był członkiem diecezjalnej rady duszpasterskiej (pastoralnej) i rady kapłańskiej. Brał udział w I Synodzie Diecezji Katowickiej[1]. W latach 1980–1981 pełnił funkcję wicerektora Polskiej Misji Katolickiej we Francji[3]. W 1971 otrzymał godność prałata domowego Jego Świątobliwości[1].
Od powrotu ze studiów w Paryżu w 1961 do 1978 był wykładowcą w Wyższym Śląskim Seminarium Duchownym w Krakowie. W latach 1966–1968 pełnił funkcję wicerektora, a w latach 1968–1978 rektora tego seminarium. Ponadto od 1975 do 1978 był przewodniczącym Kolegium Rektorów Polskich Wyższych Seminariów Duchownych[1].
27 marca 1981 został mianowany biskupem diecezjalnym diecezji kieleckiej. Święcenia biskupie otrzymał 12 kwietnia 1981 w kaplicy Sykstyńskiej w Rzymie. Udzielił mu ich papież Jan Paweł II, w asyście Jana Gurdy, biskupa pomocniczego kieleckiego, i Szczepana Wesołego, biskupa pomocniczego gnieźnieńskiego, delegata prymasa Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji. 18 kwietnia 1981 objął kanonicznie diecezję, natomiast 26 kwietnia 1981 odbył ingres do bazyliki katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Kielcach[1]. Jako dewizę biskupią przyjął słowo „Diliges” (Będziesz miłował)[3]. W diecezji kieleckiej w latach 1984–1991 przeprowadził III Duszpasterski Synod Diecezjalny. W 1982 ustanowił Studium Teologiczne dla Świeckich w Kielcach, a w 1989 Diecezjalny Ośrodek Kształcenia Organistów i Caritas Diecezji Kieleckiej. Utworzył Dom Jana Pawła II w Kielcach, Dom Rekolekcyjny w Skorzeszycach, Dom dla Chorych i Niepełnosprawnych w Piekoszowie, Domy Samotnej Matki w Łukowej i Wiernej oraz Dom Biskupów Kieleckich. Rozbudował gmach Wyższego Seminarium Duchownego w Kielcach i Dom Księży Emerytów w Kielcach. W 1982 reaktywował kwartalnik homiletyczny „Współczesna Ambona”, a w 1990 wydawnictwo „Jedność”. Założył też Diecezjalną Radiostację Jedność. W 1991 przyjął w Kielcach Jana Pawła II w trakcie jego IV podróży apostolskiej do Polski[1].
15 maja 1993 został mianowany arcybiskupem metropolitą białostockim. Ingres do bazyliki archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Białymstoku odbył 5 czerwca 1993. 29 czerwca 1993 otrzymał w Rzymie paliusz metropolitalny[1]. W archidiecezji zorganizował w 1994 I Białostocki Kongres Rodziny[1], a w 2000 zakończył rozpoczęty w 1991 pierwszy synod diecezjalny[4]. Erygował Kapitułę Kolegiacką w Krypnie, a także ustanowił nowe dekanaty – Białystok Śródmieście i Białystok Wschód. Utworzył Studium Teologii w Białymstoku, Muzeum Archidiecezjalne, Radę Ruchów Katolickich, a także Dom Opieki Caritas w Białymstoku. Założył pismo diecezjalne „Czas Miłosierdzia” (przekształcone w miesięcznik „Drogi Miłosierdzia”) i archidiecezjalne Radio Miłosierdzie (następnie Radio i). Zakończył postępowanie diecezjalne procesów beatyfikacyjnych księdza Michała Sopoćki oraz księży męczenników II wojny światowej[4]. 26 listopada 2000 papież Jan Paweł II przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity białostockiego[5].
W Episkopacie Polskim objął funkcje przewodniczącego Komisji Iustitia et Pax oraz Komisji ds. Seminariów Duchownych. Został delegatem do współpracy ze stałą watykańską Interdykasterialną Komisją do proporcjonalnego rozmieszczenia kapłanów w świecie[3]. Wszedł też w skład Komisji ds. Nauki Katolickiej, Komisji ds. Powołań Duchownych, Komisji ds. Duszpasterstwa Emigracji[1], Komisji ds. Duchowieństwa oraz Komisji Mieszanej Biskupi i Wyżsi Przełożeni Zakonni[3]. Ponadto został członkiem Papieskiej Rady Iustitia et Pax[1] i konsultorem Kongregacji Wychowania Katolickiego[3]. W latach 1987 i 1990 brał udział w Synodach Biskupów w Rzymie[1].
W 1982 konsekrował biskupa pomocniczego kieleckiego Mieczysława Jaworskiego. Był współkonsekratorem podczas sakr biskupa pomocniczego sandomiersko-radomskiego Adama Odzimka (1985), biskupa pomocniczego kieleckiego Piotra Skuchy (1987), biskupa diecezjalnego drohiczyńskiego Antoniego Dydycza (1994), biskupa pomocniczego katowickiego Stefana Cichego (1998) i biskupa pomocniczego białostockiego Henryka Ciereszki (2012)[6].
Zmarł 26 września 2023 w Białymstoku[4]. 30 września 2023 został pochowany w krypcie archikatedry białostockiej[7].
Odznaczenia i wyróżnienia
[edytuj | edytuj kod]W 1998 nadano mu tytuły honorowego obywatela Katowic[3] i Białegostoku[8]. W 2012 otrzymał Odznakę Honorową Województwa Podlaskiego[9].
W 2006 został przyjęty w poczet członków Zakonu Rycerskiego Grobu Bożego w Jerozolimie[10], w zakonie otrzymał rangę Komandora z Gwiazdą[11].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f g h i j k l m K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 141–143. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ Nota biograficzna Stanisława Szymeckiego na stronie archidiecezji białostockiej. archibial.pl (arch.). [dostęp 2023-10-02].
- ↑ a b c d e f g G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 368. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b c T. Margańska: Do Domu Ojca odszedł białostocki arcybiskup senior Stanisław Szymecki. archibial.pl, 2023-09-26. [dostęp 2023-09-26].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Białystok (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2000-11-16. [dostęp 2014-10-13]. (wł.).
- ↑ Stanisław Szymecki. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-08-31]. (ang.).
- ↑ Pogrzeb pasterza. naszdziennik.pl, 2023-09-30. [dostęp 2023-09-30].
- ↑ Honorowi Obywatele Miasta. bialystok.pl (arch.). [dostęp 2020-01-26].
- ↑ Abp Stanisław Szymecki z Odznaką Honorową. poranny.pl, 2012-10-11. [dostęp 2013-08-31].
- ↑ Nowi rycerze Bożego Grobu. „Gość Niedzielny”. Nr 25/2006. Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej „Gość Niedzielny” w Katowicach. ISSN 0137-7604. [dostęp 2023-08-09].
- ↑ W. Michniewicz: W dniach 24 i 25 października br.. oessh.opoka.net.pl. [dostęp 2023-08-09].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nota biograficzna Stanisława Szymeckiego na stronie archidiecezji białostockiej (arch.). [dostęp 2023-10-02].
- Stanisław Szymecki na stronie Konferencji Episkopatu Polski (arch.). [dostęp 2024-10-05].
- Stanisław Szymecki [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2011-07-16] (ang.).