Stary Wielisław

Stary Wielisław
wieś
Ilustracja
Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Starym Wielisławiu
Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Powiat

kłodzki

Gmina

Kłodzko

Wysokość

310-360[2] m n.p.m.

Liczba ludności (III 2011)

900[3]

Strefa numeracyjna

74

Kod pocztowy

57-313[4]

Tablice rejestracyjne

DKL

SIMC

0853027

Położenie na mapie gminy wiejskiej Kłodzko
Mapa konturowa gminy wiejskiej Kłodzko, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Wielisław”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Stary Wielisław”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Stary Wielisław”
Położenie na mapie powiatu kłodzkiego
Mapa konturowa powiatu kłodzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Stary Wielisław”
Ziemia50°24′04″N 16°33′52″E/50,401111 16,564444[1]
Strona internetowa
Mauzoleum księcia Jana Ziębickiego w Starym Wielisławiu
Dwór w Starym Wielisławiu

Stary Wielisław (niem. Altwilmsdorf[5]) – wieś w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kłodzkim, w gminie Kłodzko, w południowo-zachodniej części Kotliny Kłodzkiej, na pograniczu z Rowem Górnej Nysy.

Do wsi należy przysiółek Kolonia Stary Wielisław. Obecnie nazwa niestandaryzowana[6].

Położenie

[edytuj | edytuj kod]

Stary Wielisław to duża i luźno zabudowana wieś łańcuchowa o długości około 5,2 km, leżąca w południowo-zachodniej części Kotliny Kłodzkiej, w rozległej dolinie, wzdłuż dolnego biegu Wielisławki, na wysokości około 310–360 m n.p.m.[2]

Podział administracyjny

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wałbrzyskiego.

12 listopada 1946 nadano miejscowości polską nazwę Stary Wielisław[5].

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[7]:

  • kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Starym Wielisławiu, parafialny z XV–XVIII wieku, powstał w miejscu starszego, drewnianego, w którym miał zatrzymać się św. Wojciech w drodze misyjnej z Czech do Polski[potrzebny przypis]. Mur obronny z ok. 1569 po wewnętrznej stronie posiada kryty krużganek, kaplica w kształcie baszty obronnej, wystrój późnobarokowy z XVIII w., w głównym ołtarzu drewniana figura Matki Bożej Wielisławskiej z XV w., ambona z ok. 1770, stalle, kute kraty w prezbiterium z 1650, obrazy procesyjne reprezentują barokową sztukę ludową[8],
  • mur z obejściem podcieniowym i budynkami bramnymi z XVIII–XIX wieku,
  • kaplica – w domniemanym miejscu śmierci księcia Jana ziębickiego, wzniesiona według projektu Ludwiga Schneidera z 1904 roku[2],
  • zespół dworsko-folwarczny z pierwszej połowy XIX wieku:
    • dwór
    • oficyna,
    • dwie obory z częścią mieszkalną,
    • spichrz wschodni,
    • spichrz zachodni,
    • stajnia z wozownią,
    • aleja kasztanowa na podwórzu gospodarczym,
    • taras widokowy z balustradą,
    • ogrodzenie, murowano-metalowe.

Koleje

[edytuj | edytuj kod]

Przez wieś przebiega linia kolejowa nr 309 z Kłodzka do Kudowy-Zdroju, z czynnym przystankiem kolejowym Stary Wielisław[2].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 130116
  2. a b c d Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 15: Kotlina Kłodzka i Rów Górnej Nysy. Wrocław: I-BiS, 1993, s. 419–426. ISBN 83-85773-06-1.
  3. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1221 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  5. a b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
  6. Otwarte Dane [online], dane.gov.pl [dostęp 2023-08-02].
  7. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 68. [dostęp 2012-08-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
  8. Janusz Czerwiński, Ryszard Chanas: Dolny Śląsk – przewodnik. Warszawa: Sport i Turystyka, 1977, s. 157.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]