Steccherinum

Ząbkowiec
Ilustracja
Steccherinum fimbriatum
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

żagwiowce

Rodzina

ząbkowcowate

Rodzaj

ząbkowiec

Nazwa systematyczna
Steccherinum Gray
Nat. Arr. Brit. Pl. (London) 1: 597, 651 1821
Typ nomenklatoryczny

Steccherinum ochraceum (Pers.) Gray

Multimedia w Wikimedia Commons
Ząbkowiec ochrowy

Steccherinum Gray (ząbkowiec) – rodzaj grzybów z rodziny ząbkowcowatych (Steccherinaceae). Należy do niego ponad 30 gatunków[1].

Charakterystyka

[edytuj | edytuj kod]

Grzyby kortycjoidalne o owocniku rozpostartym, rozproszonym, rozpostarto-odgiętym lub siedzącym i błoniastej konsystencji. Hymenofor odontoidalny do hydnoidalnego, przeważnie w kolorze kremowym z różowawymi, pomarańczowymi, fioletowymi lub brązowymi odcieniami. Brzeg zróżnicowany, często włóknisty. System strzępkowy dimityczny lub pseudodimityczny, strzępki generatywne cienkościenne, ze sprzążkami lub bez sprzążek, strzępki szkieletowe grubościenne, z przegrodami bez sprzążek, niektóre z charakterystycznie inkrustowanym wierzchołkiem wnikającym jako pseudocystydy do hymenium. Podstawki maczugowate 4-sterygmowe i zazwyczaj ze sprzążką bazalną. Bazydiospory elipsoidalne do niemal cylindrycznych, gładkie, cienkościenne, nieamyloidalne, niecyjanofilne[2].

Steccherinum charakteryzuje się odontoidalnym hymenoforem, inkrustowanymi pseudocystydami i małymi, gładkimi bazydiosporami[2].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Steccherinaceae, Polyporales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy: Etheirodon Banker, Leptodon Quél., Mycoleptodon Pat., Odontia Fr., Odontina Pat[3].

Nazwę polską podał Franciszek Błoński w 1889 r.[4], używana jest także w późniejszych opracowaniach mykologicznych[5][6]. Należące do tego rodzaju gatunki opisywane były także jako żagiew, palczak, porak i włosak. Władysław Wojewoda w 2003 r. w swoim dziele Krytyczna lista grzybów podstawkowych Polski proponuje nazwę porokolczak, ale dla rodzaju Irpex, rodzaj Steccherinum uznając za jego synonim[4]. W świetle ostatnich ustaleń taksonomicznych Index Fungorum są to dwa oddzielne rodzaje, tak więc nazwa porokolczak nie odnosi się do przedstawicieli rodzaju Steccherinum.

Gatunki występujące w Polsce:

Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum[9]. Wykaz gatunków według W. Wojewody[4]i innych[8].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2023-11-03] (ang.).
  2. ↑ a b S.P. Gorjón, Genera of corticioid fungi: keys, nomenclature and taxonomy, „Studies in Fungi”, 5 (1), 2020, s. 278, 279, DOI: 10.5943/sif/5/1/12 [dostęp 2023-09-07] (ang.).
  3. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-11-12] (ang.).
  4. ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 362–364, ISBN 83-89648-09-1.
  5. ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, s. 215, ISBN 83-09-00714-0.
  6. ↑ Piotr Łakomy, Atlas hub, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, s. 148, ISBN 978-83-7073-650-7.
  7. ↑ Eugene Yurchenko, Marek Wolkowyck, New species of corticioid fungi (Basidiomycota) for Poland found in Białowieża Primeval Forest in 2018–2020, „Acta Mycologica”, 57, 2022, s. 11, DOI: 10.5586/am.577.
  8. ↑ a b Grzyby makroskopijne Polski w literaturze mikologicznej [online], grzyby.pl [dostęp 2023-10-21] (pol.).
  9. ↑ Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2013-10-20] (ang.).