Stechelina

Stechelina
Ilustracja
Staehelina dubia
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Carduoideae

Rodzaj

stechelina

Nazwa systematyczna
Staehelina L.
Sp. Pl.: 840 (1753)[3]
Typ nomenklatoryczny

S. dubia Linnaeus[4]

Synonimy
  • Aplina Raf.
  • Barbellina Cass.
  • Roccardia Neck. ex Guill.[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Stechelina, stachelina, skalipłoń, chaberek[5] (Staehelina L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Należą do niego cztery gatunki[3]. Zasięg rodzaju obejmuje basen Morza Śródziemnego – południową Europę od Portugalii po Grecję oraz północno-zachodnią Afrykę od Maroka po Tunezję[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Karłowe, nieuzbrojone (pozbawione kolców) krzewy i półkrzewy[6].
Liście
Równowąskie do jajowatych, całobrzegie do ząbkowanych i pierzasto wcinanych. Z górnej strony ciemnozielone, od dołu gęsto, biało owłosione[6].
Kwiaty
Zebrane w pojedynczy koszyczek lub częściej w liczne koszyczki tworzące baldachogroniasty kwiatostan złożony. Listki okrywy jajowate do lancetowatych, nagie lub pokryte krótkimi włoskami. Dno koszyczka z szerokimi u nasady łączącymi się łuskami. Korony białawe lub różowofioletowe, z bardzo długimi łatkami. Nitki pręcików nagie, u nasady z bardzo długimi przydatkami[6].
Owoce
Równowąskopodługowate niełupki nagie lub pokryte łuseczkami. Puch kielichowy w postaci ości u nasady zrośniętych, na końcach pierzasto i włosowato zakończonych[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z podplemienia Carduinae, plemienia Cardueae i podrodziny Carduoideae w obrębie rodziny astrowatych Asteraceae[7]. W niektórych ujęciach jest wyodrębniany do monotypowego podplemienia Staehelininae Garcia-Jacas & Susanna[8].

Wykaz gatunków[3]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2023-01-01] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-01-01] (ang.).
  3. ↑ a b c d e Staehelina L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2023-01-01].
  4. ↑ Staehelina. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2023-01-01].
  5. ↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyższych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 466. (pol.).
  6. ↑ a b c d K. Kubitzki (red.), The Families and Genera of Vascular Plants. Vol. VIII. Flowering Plants. Eudicots: Asterales, Berlin, Heidelberg, New York: Springer-Verlag, 2007, s. 130, ISBN 978-3-540-31050-1.
  7. ↑ Genus Staehelina L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2023-01-01].
  8. ↑ Cardueae Cass.. [w:] Compositae. The Global Database [on-line]. The International Compositae Alliance. [dostęp 2023-01-01].