Stefan Majchrowski

Stefan Majchrowski
rotmistrz rotmistrz
Data i miejsce urodzenia

13 marca 1908
Grodzisk Mazowiecki

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1988
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

do 1947

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

7 Pułk Ułanów Lubelskich
Podlaska Brygada Kawalerii

Stanowiska

oficer informacyjny

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa
kampania wrześniowa

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi
Tablica upamiętniająca Stefana Majchrowskiego na pl. Konstytucji 4
w Warszawie
Grób Stefana Majchrowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Stefan Majchrowski pseudonim literacki „Stefan Kos”, „Tomasz Grabiec” (ur. 13 marca 1908 w Grodzisku Mazowieckim, zm. 22 lutego 1988 w Warszawie) – polski pisarz, rotmistrz Wojska Polskiego II Rzeczypospolitej.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Uczęszczał do warszawskiego Gimnazjum Rontalera, a następnie do Korpusu Kadetów Nr 1 we Lwowie, w którym złożył maturę. W 1927 roku został podchorążym Oficerskiej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu. 15 sierpnia 1929 roku Prezydent RP mianował go podporucznikiem ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1929 roku i 33. lokatą w korpusie oficerów kawalerii, a Minister Spraw Wojskowych wcielił do 7 pułku Ułanów Lubelskich w Mińsku Mazowieckim[1]. 17 grudnia 1931 roku awansował na porucznika ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 roku i 37. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[2]. W latach 1938–1939 był słuchaczem XIX Kursu Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie. Na stopień rotmistrza został mianowany ze starszeństwem z 19 marca 1939 i 35. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[3]. W tym samym miesiącu zadebiutował na łamach prasy.

W kampanii wrześniowej 1939 roku walczył, jako oficer informacyjny w sztabie Podlaskiej Brygady Kawalerii[4]. Wziął udział bitwie pod Kockiem. Po kapitulacji w niewoli niemieckiej, którą spędził w Oflagu VII A w Murnau w Bawarii. Udzielał się tam w działalności samokształceniowej i artystycznej (m.in. tłumacząc z angielskiego sztukę G.B. Shawa dla teatru obozowego). Na temat życia w obozie napisał później książkę Za drutami Murnau.

Po wyzwoleniu obozu przez wojska amerykańskie w 1945 służył w 2 Korpusie Polskim. Dalsze kształcenie wojskowe w Macerata, Włochy 1945. Jednocześnie prowadził m.in. działalność wydawniczą, w ramach wydawnictwa Rodło. W 1946 roku we Włoszech, pod pseudonimem „Stefan Kos”, wydał książkę Polska Droga. W tym samym roku, wraz z 2 Korpusem Polskim, został przeniesiony do Szkocji.

W 1947 roku wrócił do kraju i został tłumaczem z języka angielskiego, francuskiego i niemieckiego w agencji wydawniczej API. Podjął także współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym”, publikując szereg artykułów na temat Gilberta K. Chestertona, G.B. Shawa i Thomasa More’a. Wkrótce potem zwolniony z pracy z agencji API, otrzymał tzw. „wilczy bilet”. Inwigilowany przez Urząd Bezpieczeństwa.

W końcu lat 40 XX w. rozpoczął pisanie słuchowisk i audycji dla Polskiego Radia, głównie dla dzieci i młodzieży, oraz artykułów o starej Warszawie do tygodnika „Stolica”.

Po „odwilży” 1956 zaczął pisać regularnie książki, które ukazywały się drukiem od 1957. Został członkiem Związku Literatów Polskich oraz Związku Autorów i Kompozytorów ZAiKS. Nie należał do partii politycznej.

Pochowany na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 327-6-15)[5].

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Wybrana twórczość

[edytuj | edytuj kod]
Opowieści biograficzne
  • 1961 Pan Sienkiewicz
  • 1965 Pan Fredro
  • 1973 Opowieść o Józefie Wybickim
  • 1975 Sienkiewicz. Opowieść biograficzna
  • 1977 Dickens. Opowieść biograficzna
  • 1982 O Julianie Niemcewiczu. Opowieść biograficzna
Wincenty Pol
Książki dla dzieci i młodzieży
  • 1957 Spadkobiercy Pana Ziółko
  • 1959 Knot, Pocieszko i Spółka
  • 1961 Tajemnice wyspy Aotea
  • 1970 Córka Księżyca
Powieści współczesne
  • 1965 Przystanek za miastem
  • 1992 Współcześni czarownicy (wyd. pośmiertnie)
Powieści historyczne
  • 1961 Kopia i warkocze
  • 1968 Jezioro Czarownic. Saga o Wenedach
  • 1969 Taniec nad Jeziorem. Saga o Wenedach
  • 1972 Narzeczona z Saragossy
  • 1974 Upiór spod Płocka
  • 1975 Karczma na Moczydle
  • 1980 Awantury Pana na Jarczewie
Opowieści historyczne
  • 1970 Za drutami Murnau
  • 1972 Rodzina Hauke
  • 1984 Niezwykłe postacie z czasów Powstania Listopadowego
Varsaviana
  • 1960 W Warszawie, Sewerciu, życie wre, kipi...
Inne
  • Słuchowiska i audycje radiowe (ok. 90)
  • Podróż za granicę – komedia (prapremiera telewizyjna 1971)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 14 z 15 sierpnia 1929 roku, s. 277.
  2. ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 18 grudnia 1931 roku, s. 404.
  3. ↑ Rybka i Stepan 2003 ↓, s. 487.
  4. ↑ Przemysław Dymek, Samodzielna..., s. 166. Ludwik Głowacki, Działania wojenne..., s. 386.
  5. ↑ Cmentarz Stare Powązki: EMILIA JACHOWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-19].
  6. ↑ Odznaczenia za zasługi dla Rzeczypospolitej. prezydent.pl, 27 listopada 2009. [dostęp 2009-11-29].

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
  • Przemysław Dymek, Samodzielna Grupa Operacyjna „Narew” 1939 w polskiej historiografii wojskowej, Wydawnictwo SORUS s.c., Poznań 1999, ISBN 83-87133-54-X.
  • Ludwik Głowacki, Działania wojenne na Lubelszczyźnie w roku 1939, Wydawnictwo Lubelskie, wyd. II, Warszawa 1986, ISBN 83-222-0377-2.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935-1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2003. ISBN 83-7188-691-8.
  • Kto jest Kim w Polsce 1984. Informator biograficzny, edycja 1, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1984
  • Księga Pamięci Kadetów II Rzeczypospolitej, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa 2001
  • Komunikat Informacyjny Koła Żołnierzy 7-go Pułku Ułanów Lubelskich im. gen. K. Sosnkowskiego, nr 71, Londyn, styczeń 1989
  • Instytut Pamięci Narodowej: BUWa – III-5532-2304(1)06