Stenospermation

Stenospermation
Ilustracja
Stenospermation flavescens
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

obrazkowate

Podrodzina

Monsteroideae

Rodzaj

Stenospermation

Nazwa systematyczna
Stenospermation Schott
Gen. Aroid.: 70 (1858)
Typ nomenklatoryczny

Stenospermation mathewsii Schott[3]

Multimedia w Wikimedia Commons

Stenospermation Schott – rodzaj roślin zielnych z rodziny obrazkowatych, obejmujący 45 gatunków, występujących w tropikalnej Ameryce, od Gwatemali do Boliwii i północnej Brazylii[4]. Nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów στενος (stenos – zwężony, wąski) i σπέρμα (sperma – nasienie) i odnosi się do budowy nasion tych roślin[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Łodyga
Gęsto pokryta liśćmi, wzniesiona, zwykle wydłużona, z licznymi trichosklereidami[6].
Liście
Rośliny tworzą wiele liści właściwych na ogonkach kolankowatych u nasady blaszki liściowej, tworzących długą pochwę. Blaszki liściowe podłużno-eliptyczne lub lancetowate, skośne, często raczej grube. Nerwacja pierwszorzędowa pierzasta, niewyraźna, zbiegająca do żyłki marginalnej. Użyłkowanie drugorzędowe równolegle-pierzaste, dalsze niewidoczne.
Kwiaty
Rośliny tworzą na długim pędzie kwiatostanowym pojedynczy kwiatostan typu kolbiastego pseudancjum, często zwisający. Pochwa kwiatostanu zwinięta, otwierająca się w okresie kwitnienia, łódko-kształtna lub szeroko otwarta, biała. Kolba zwykle osadzona na szypule, rzadko siedząca, cylindryczna, pokryta obupłciowymi kwiatami pozbawionymi okwiatu. Kwiaty zbudowane z 4 wolnych pręcików i pojedynczej zalążni. Pręciki o wydłużonych, spłaszczonych nitkach i jajowato-eliptycznych pylnikach, otwierających się przez podłużną szczelinę. Zalążnia spłaszczona do cylindrycznej, (1-)2-komorowa, zawierająca w każdej komorze od 2 do wielu anatropowych zalążków, powstających z bazalnego łożyska. Szyjka słupka szersza od zalążni, ścięta, zakończona eliptycznym lub punktowatym znamieniem.
Owoce
Odwrotnie jajowate, wierzchołkowo ścięte jagody, białe, pomarańczowe (S. ulei) do czerwonawo-pomarańczowych lub żółtych. Nasiona maczugowate do eliptycznych, o zgrubiałej, gładkiej łupinie. Bielmo obfite.
Gatunki podobne
Przedstawiciele rodzaju Rhodospatha, od których różni się bazalnym położeniem łożyska w zalążni, maczugowatymi nasionami i zgrubiałymi blaszkami liściowymi[7].
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 28[6].

Biologia i ekologia

[edytuj | edytuj kod]
Rozwój
Wieloletnie, wiecznie zielone, epifity, pnące hemiepifity lub naziemne rośliny zielne[6].
Siedlisko
Lasy deszczowe i lasy mgliste[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
Należy do plemienia Monstereae[8], podrodziny Monsteroideae, rodziny obrazkowatych (Araceae), rzędu żabieńcowców (Alismatales) w kladzie jednoliściennych (ang. monocots)[2].
Gatunki[4]

Zagrożenie i ochrona

[edytuj | edytuj kod]

7 gatunków roślin z tego rodzaju znajduje się w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych z uwagi na niszczenie siedlisk[9]:

Gatunek Status zagrożenia
Stenospermation arborescens EN (zagrożony) B1ab(iii)
Stenospermation brachypodum DD (niedostatecznie rozpoznane)
Stenospermation gracile VU (narażony) B1ab(iii)
Stenospermation hilligii VU (narażony) B1ab(iii)
Stenospermation interruptum DD (niedostatecznie rozpoznane)
Stenospermation peripense DD (niedostatecznie rozpoznane)
Stenospermation subellipticum DD (niedostatecznie rozpoznane)

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-10-19] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2010-10-10]. (ang.).
  4. ↑ a b Rafael Govaerts, David G. Frodin: World Checklist and Bibliography of Araceae (and Acoraceae). The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew, 2002. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).
  5. ↑ A. Engler i K. Krause. Araceae-Monsteroideae. „Das Pflanzenreich”. 37, s. 81-90, 1908. Adolf Engler. (łac.). 
  6. ↑ a b c d Simon J. Mayo, Josef Bogner, Peter C. Boyce: The Genera of Araceae. Eleanor Catherine (ilustr.). Kew: The Trustees, Royal Botanic Gardens, 1997, s. 128. ISBN 1-900347-22-9. OCLC 468572283. (ang.).
  7. ↑ A. Haigh, B. Clark, L. Reynolds, S.J. Mayo, T.B. Croat, L. Lay, P.C. Boyce, M. Mora, J. Bogner, M. Sellaro, S.Y. Wong, C. Kostelac, M.H. Grayum, R.C. Keating, G. Ruckert i A. Hay: CATE Araceae. [dostęp 2010-10-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-29)]. (ang.).
  8. ↑ L.I. Cabrera et al. Phylogenetics relationships of aroids and duckweeds (Araceae) inferred from coding and noncoding plastid DNA. „American Journal of Botany”. 95(9), s. 1153-1165, 2008. (ang.). 
  9. ↑ IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.3.. [dostęp 2010-10-19]. (ang.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]