Stepan Wajda

Stepan Wajda
Степан Вайда
Ilustracja
porucznik porucznik
Data i miejsce urodzenia

17 stycznia 1922
Rejon tiacziwski

Data i miejsce śmierci

6 kwietnia 1945
Tworków

Przebieg służby
Lata służby

1942–1945

Siły zbrojne

Armia Czechosłowacka

Jednostki

1 Czechosłowacka SBPanc

Stanowiska

dowódca batalionu czołgów

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Związku Radzieckiego
Order Lenina Order Sławy Order Lwa Białego I klasy (Czechosłowacja) Krzyż Wojenny Czechosłowacki 1939 (dwukrotnie) Sokołowski Medal Pamiątkowy

Stepan Nikołajewicz Wajda (ros. Степан Николаевич Вайда, cz. Stěpan Vajda; ur. 17 stycznia 1922 na Zakarpaciu, zm. 6 kwietnia 1945 w Tworkowie) – czechosłowacki żołnierz narodowości ukraińskiej, nauczyciel, porucznik czechosłowackich formacji wojskowych w ZSRR, Bohater Związku Radzieckiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego w Mukaczewie rozpoczął pracę w jednej z tamtejszych szkół, w charakterze nauczyciela. Po zajęciu Rusi Zakarpackiej przez Węgry w listopadzie 1938 emigrował do Polski, a później do ZSRR.

W lutym 1942 wstąpił do 1 Czechosłowackiego Samodzielnego Batalionu Piechoty, organizowanego w Buzułuku przez pułkownika Ludvíka Svobodę. Następnie dowodził plutonem, kompanią i w końcu 2. batalionem czołgów 1 Czechosłowackiej Samodzielnej Brygady Pancernej. W czasie walk o sforsowanie rzeki Odry i uchwycenie przyczołka w rejonie Tworkowa zniszczył 12 pojazdów bojowych wroga, w tym czołgi i działa pancerne[1]. Poległ 6 kwietnia 1945 w czasie walk o Tworków. Został zastrzelony przez snajpera.

Pośmiertnie awansowany na kapitana oraz 10 sierpnia 1945 wyróżniony tytułem Bohatera ZSRR i odznaczony Złotą Gwiazdą i Orderem Lenina. Za życia był odznaczony Orderem Sławy.

9 maja 1967 w Łużyckiej Brygadzie WOP z okazji święta narodowego Czechosłowacji odbyła się uroczystość nadania imienia kapitana Stepana Wajdy strażnicy WOP w Porajowie[2][3].

W Raciborzu znajduje się Przedszkole nr 23, którego patronem jest kpt. Stefan Vajda.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 546.
  2. Wojskowy Przegląd Historyczny Nr 3 (43), Warszawa 1967, s. 391.
  3. Leszkowicz 2022 ↓, s. 751.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
  • Tomasz Leszkowicz: Spadkobiercy Mieszka, Kościuszki i Świerczewskiego. Ludowe Wojsko Polskie jako instytucja polityki pamięci historycznej. Warszawa: Wydawnictwo Instytut Pamięci Narodowej, 2022. ISBN 978-83-8229-588-7.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]