Strzępiec (roślina)

Strzępiec
	; Tetracera scandens
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	ukęślopodobne
Rząd	ukęślowce
Rodzina	ukęślowate
Rodzaj	strzępiec
	Nazwa systematyczna
	Tetracera L.; Sp. Pl. 533. 1 Mai 1753
	Typ nomenklatoryczny
	T. volubilis L.
Synonimy
	Delima L.; Gynetera Rafinesque 1838;
	Delima L.; Gynetera Rafinesque 1838;
	Multimedia w Wikimedia Commons

Strzępiec, utruda^[4] (Tetracera) – rodzaj wiecznie zielonych pnączy i krzewów z rodziny ukęślowatych. Obejmuje ok. 44^[2]–51^[5] gatunków występujących w strefie tropikalnej i w ciepłym klimacie umiarkowanym. Największe zróżnicowanie rodzaju występuje w tropikalnej Ameryce^[6].

Morfologia

Pokrój i liście: Krzewy i pnącza o liściach pojedynczych, skrętoległych i ogonkowych, zwykle o blaszce całobrzegiej. Użyłkowanie liścia wyraźne, nerwy drugiego rzędu wydatne, równoległe^[6].
Kwiaty: Obupłciowe, drobne (o średnicy 0,5–3 cm), zebrane w grono szczytowe lub wyrastające w kącie liścia. Działki kielicha zwykle w liczbie od 4 do 5, trwałych. Płatki korony białe, w liczbie od 3 do 5. Owocolistki wolne, osadzone są na płaskim dnie kwiatowym^[6]. Pręciki są liczne. Charakterystyczne są nitki pręcikowe – w górze maczugowato zgrubiałe, ze zbiegającymi skośnie workami pyłkowymi^[7].
Owoce: Owalne mieszki zawierające 1 lub wiele nasion^[6].

Systematyka

Jedyny przedstawiciel bazalnej podrodziny Delimoideae Burnett w obrębie rodziny ukęślowych^[2].

Wykaz gatunków^[5]

Tetracera affinis Hutch.
Tetracera akara (Burm.f.) Merr.
Tetracera alnifolia Willd.
Tetracera amazonica Kubitzki
Tetracera arborescens Jack
Tetracera asperula Miq.
Tetracera billardierei Martelli
Tetracera boiviniana Baill.
Tetracera boomii Aymard
Tetracera breyniana Schltdl.
Tetracera bussei Gilg
Tetracera costata Mart. ex Eichler
Tetracera daemeliana F.Muell.
Tetracera edentata H.Perrier
Tetracera empedoclea Gilg
Tetracera eriantha (Oliv.) Hutch.
Tetracera fagifolia Blume
Tetracera forzzae Fraga & Aymard
Tetracera glaberrima Martelli
Tetracera hirsuta (Miq.) Boerl.
Tetracera hydrophila Triana & Planch.
Tetracera indica (Christm. & Panz.) Merr.
Tetracera kampotensis Gagnep.
Tetracera korthalsii Miq.
Tetracera lanuginosa Diels
Tetracera lasiocarpa Eichler
Tetracera leiocarpa Stapf
Tetracera litoralis Gilg
Tetracera macphersonii Aymard
Tetracera macrophylla Hook.f. & Thomson
Tetracera madagascariensis Willd. ex Schltdl.
Tetracera maguirei Aymard & B.M.Boom
Tetracera maingayi Hoogland
Tetracera masuiana De Wild. & T.Durand
Tetracera nordtiana F.Muell.
Tetracera oblongata DC.
Tetracera parviflora (Rusby) Sleumer
Tetracera poggei Gilg
Tetracera portobellensis Beurl.
Tetracera potatoria Afzel. ex G.Don
Tetracera rosiflora Gilg
Tetracera rotundifolia Sm.
Tetracera rutenbergii Buchenau
Tetracera sarmentosa (L.) Vahl
Tetracera scandens (L.) Merr.
Tetracera sellowiana Schltdl.
Tetracera stuhlmanniana Gilg
Tetracera surinamensis Miq.
Tetracera volubilis L.
Tetracera willdenowiana Steud.
Tetracera xui H.Zhu & H.Wang

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).
↑ ^a ^b ^c Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-07].
↑ Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 476. (pol.).
↑ ^a ^b Tetracera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-12].
↑ ^a ^b ^c ^d Tetracera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-07]. (ang.).
↑ Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 15. ISBN 83-7079-778-4.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-02] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-06] (ang.).

[ing-3] Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural History. [dostęp 2012-10-07].

[4] Józef Rostafiński: Słownik polskich imion rodzajów oraz wyż̇szych skupień roślin. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 476. (pol.).

[powo-5] Tetracera L.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-01-12].

[china-6] Tetracera. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2012-10-07]. (ang.).

[ency-7] Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 15. ISBN 83-7079-778-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]