Stypandra

*Stypandra*
	; Stypandra glauca
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	szparagowce
Rodzina	złotogłowowate
Rodzaj	Stypandra
	Nazwa systematyczna
	Stypandra R.Br.; Prodr. Fl. Nov. Holland.: 278 (1810)
	Typ nomenklatoryczny
	Stypandra glauca R.Br.
Synonimy
	Styponema Salisb.;
	Styponema Salisb.;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Stypandra R.Br. – rodzaj roślin należący do rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae), obejmujący dwa gatunki, występujące w Australii^[3].

Nazwa rodzaju pochodzi od greckich słów στουπί (stoupi – pakuły, wkłókno lniane) i άνδρας (andras – mężczyzna) i odnosi się do splątanych, kudłatych włosków obecnych na pręcikach^[5].

Morfologia

Wieloletnie, kłączowe rośliny zielne lub półkrzewy, tworzące kępy. Liście nitkowate lub równowąskie. Pędy ulistnione. Kwiaty zebrane w szczytową wierzchotkę, zwisające. Okwiat promienisty, sześciolistkowy. Listki okwiatu wolne, niemal równej wielkości, rozwarte lub wygięte. Sześć pręcików krótszych od listków okwiatu, o smukłych nitkach, odgiętych poniżej środka, gęsto owłosionych dystalnie. Pylniki smukłe, zwężające się ku górze. Zalążnia górna, trójkomorowa, mniej więcej trójklapowana, z licznymi zalążkami w każdej komorze. Szyjka słupka nitkowata, zakończona drobnym, brodawkowatym znamieniem. Owocami są torebki zawierające soczewkowate, czarne nasiona^[5].

Systematyka

Rodzaj z podrodziny liliowcowych (Hemerocallidoideae) z rodziny złotogłowowatych (Asphodelaceae)^[6].

Wykaz gatunków^[3]

Stypandra glauca R.Br.
Stypandra jamesii Hopper

Zastosowanie

Stypandra glauca o niebieskawych liściach jest uprawiana w Australii jako roślina ozdobna^[7].

Spożycie kwitnących roślin S. glauca przez kozy powoduje u nich ślepotę^[7].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-17] (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
↑ Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
↑ ^a ^b George, A.S.: Flora of Australia Online: Stypandra. [dostęp 2021-02-12].
↑ USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).
↑ ^a ^b Atlas of Living Australia: Stypandra glauca. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-10-17] (ang.).

[kew-3] Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).

[ing-4] Farr E. R., Zijlstra G. (ed.): Index Nominum Genericorum (Plantarum). Smithsonian Institution, 1996–. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).

[aus-5] George, A.S.: Flora of Australia Online: Stypandra. [dostęp 2021-02-12].

[grin-6] USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. 2020. Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy). National Germplasm Resources Laboratory, Beltsville, Maryland. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).

[aul-7] Atlas of Living Australia: Stypandra glauca. [dostęp 2021-02-12]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]