Suspended Looping Coaster (SLC) – rodzina masowo produkowanych od 1994 do 2017 roku modeli stalowych odwróconych kolejek górskich, budowanych przez holenderską firmę Vekoma[1][2]. Jeden z wariantów modelu – SLC 689m Standard – wyprodukowany został w 27 egzemplarzach na całym świecie[3]. SLC należy do najczęściej produkowanych modeli roller coasterów, po modelu Junior Coaster oraz Boomerang tej samej firmy.
Jedynym egzemplarzem modelu SLC w Polsce jest Mayan w parku Energylandia, otwarty w 2015 roku (SLC 689m Standard)[2][4].
W 2017 roku Peter van Bilsen, wiceprezes wykonawczy firmy Vekoma, potwierdził w ramach międzynarodowych targów branży rozrywki IAAPA wycofanie modelu SLC z produkcji[5]. Został on zastąpiony modelem Suspended Thrill Coaster (STC) o odświeżonym układzie i konstrukcji toru oraz pociągów[6].
Model bazuje na konstrukcji toru oznaczonej przez producenta symbolem MK-1200, stosowanym w innych starszych modelach (m.in. Corkscrew i Boomerang), w wariancie odwróconym, tj. z pociągiem poruszającym się pod torem, zamiast nad nim. Kolejki typu SLC charakteryzują się kompaktowym układem toru, mieszczącym się w prostokątnym obszarze o wymiarach przeciętnie 110 na 47 m. Większość instalacji ma nieco ponad 30 m wysokości[7].
Kolejki typu SLC operują zazwyczaj z dwoma pociągami po 10 wagonów każdy. W każdym wagonie mieści się dwóch pasażerów, co daje łącznie 20 pasażerów na jeden pociąg. Projekt pociągu kolejki również bazuje na "zwykłym" modelu MK-1200[7].
Według producenta do cech charakterystycznych modelu, poza małymi wymaganiami co do miejsca koniecznego do wygospodarowania pod budowę kolejki, jest otwarta konstrukcja pociągu, dająca więcej swobody pasażerom (wiszące swobodnie nogi w odwróconym pociągu) i lepszy widok w czasie jazdy, a także przebieg toru w niewielkiej odległości od elementów konstrukcyjnych (głównie podpór), co ma stwarzać iluzję możliwości zderzenia[8].
Łańcuch wyciągowy kolejki, wciągający pociągi na pierwsze wzniesienie, wyposażony jest w urządzenie uniemożliwiające zsunięcie się pociągu tyłem (anti-rollback device), uruchamiające się jedynie w momencie zatrzymania się pociągu, co ma zapewniać cichszą pracę urządzenia w porównaniu do innych modeli kolejek górskich (brak charakterystycznego terkotania podczas wjazdu). Test tego urządzenia jest standardową procedurą zalecaną przez producenta w ramach codziennych prób sprawności technicznej kolejki, przeprowadzanych przed otwarciem parku[7].
W nowszych egzemplarzach modelu SLC zbudowanych po 2008 roku, w tym także polskiej kolejce Mayan, zastosowano zmodyfikowaną konstrukcję pociągu, mającą zapewnić płynniejszą jazdę, oraz wygodniejsze zabezpieczenia będące połączeniem zabezpieczeń typu lap bar, tj. dociskanych z góry do ud, oraz miękkiej kamizelki stabilizującej górną część ciała (vest restraint), zamiast klasycznych twardych zabezpieczeń zamykanych z góry nad ramionami (OTSR)[7][8]. W nowszy rodzaj zabezpieczeń wyposażone zostały także niektóre starsze egzemplarze[7]. W sezonie 2021 pierwszy egzemplarz SLC – Condor w parku Walibi Holland – został wyposażony w nowy model pociągów. W związku ze zmianą dostosowana musiała być też część podpór kolejki, których średnicę lokalnie zmniejszono ze względu na bardziej obszerną skrajnię nowych pojazdów[9].
Otwarta w maju 1994 roku prototypowa kolejka El Condor (od 2013 roku Condor) w parku Walibi Holland w Holandii była pierwszym egzemplarzem modelu SLC 662m Prototype i pierwszą kolejką typu SLC w ogóle[7][10].
Model ten charakteryzuje się wysokością 31 m, torem o długości 662 m oraz pięcioma inwersjami: roll over (dwie inwersje: pół pętli, pół beczki, pół beczki, pół pętli), sidewinder (pół pętli, pół korkociągu) oraz podwójny in-line twist (rodzaj beczki)[10][7]. Początkowo kolejka El Condor działała z trzema pociągami po 10 wagonów każdy, lecz po pierwszych przejazdach testowych skrócono pociągi do 8 wagonów, natomiast w 2002 roku zdecydowano się usunąć trzeci pociąg, który znacząco zwiększał zużycie torowiska, natomiast zysk przepustowości wynosił jedynie 120 pasażerów na godzinę więcej w stosunku do operowania z dwoma pociągami. Pociąg ten został rozebrany i przeznaczony na części zamienne dla pozostałych dwóch[7]. Podobny zabieg zastosowano w drugim prototypowym egzemplarzu – T2 (obecnie T3) – otwartym w 1995 roku w parku Kentucky Kingdom: pociągi zostały skrócone z 10 do 7 wagonów[11].
# | Nazwa | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Condor | maj 1994 | Walibi Holland | działa | |
– | T3 | 1995 | Kentucky Kingdom | usunięta |
Po wprowadzeniu kilku ulepszeń w 1995 roku, które skutkowały m.in. nieznacznym wydłużeniem toru z 662 metrów do 689 m, Vekoma otworzyła pierwszy egzemplarz najpopularniejszego modelu, SLC 689m Standard. Zmieniona została m.in. geometria toru: pierwszy spadek stał się bardziej stromy, a przejście ze spirali w podwójną inwersję in-line twist bardziej płynne. Końcówka toru została przedłużona o krótkie łuki w kształcie litery S, prowadzące do segmentu hamulcowego[7].
# | Nazwa | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Flight Deck | 1995 | Canada’s Wonderland | działa | |
– | Blackout | 1995 | Suzuka Circuit | przeniesiona | |
2 | F2 Fright Flight | 29 kwietnia 1995 | Nasu Highland Park | działa | |
– | Hangman | 1 maja 1995 | Opryland USA | przeniesiona | |
3 | Mind Eraser | 20 maja 1995 | Six Flags America | działa | |
4 | Hurricane | 1996 | Rusutsu Resort | działa | |
5 | Nio | 1997 | Greenland | działa | |
6 | Maya Adventure | 1997 | Formosan Aboriginal Culture Village | działa | |
– | Dream Thunder | 1997 | International Dream Exchange Fair | przeniesiona | |
7 | Mind Eraser | 17 maja 1997 | Darien Lake | nieczynna | |
8 | Riddler Revenge | 24 maja 1997 | Six Flags New England | działa | |
9 | Professor Screamore’s SkyWinder | 2 czerwca 1997 | Elitch Gardens | nieczynna | |
– | Thunderhawk | 1998 | Geauga Lake & Wildwater Kingdom | przeniesiona | |
10 | Kong | maj 1998 | Six Flags Discovery Kingdom | działa | |
– | Traumatizer | 1999 | Southport Pleasureland | przeniesiona | |
11 | Vampire | 1999 | Walibi Belgium | działa | |
12 | Toxic Garden | 1999 | Heide-Park Resort | działa | |
13 | Desafío | 1999 | Parque de la Costa | działa | |
14 | Twisted Typhoon | 8 maja 1999 | Wild Adventures | działa | |
– | Serial Thriller | 29 maja 1999 | Six Flags AstroWorld | przeniesiona | |
15 | Batman The Ride | 14 kwietnia 2000 | Six Flags Mexico | działa | |
16 | Iron Claw | 6 kwietnia 2001 | Movie Park Germany | działa | |
17 | Kumba | 16 czerwca 2001 | Superland | działa | |
18 | Titánide | 15 marca 2003 | Terra Mítica | działa | |
19 | Gauntlet | 10 kwietnia 2004 | Magic Springs & Crystal Falls | działa | |
– | ? | 2005 | Six Flags Great Escape | przeniesiona | |
20 | Infusion | 2 maja 2007 | Blackpool Pleasure Beach | działa | |
21 | Thunderhawk | 17 maja 2008 | Michigan’s Adventure | działa | |
22 | Raptor | 23 grudnia 2008 | Fantasilandia | działa | |
23 | Firewhip | 28 grudnia 2008 | Beto Carrero World | działa | |
24 | Ednör – L'Attaque | 15 maja 2010 | La Ronde | działa | |
25 | Death Rail | 2015 | Al Zawraa Land | działa | |
26 | Mayan | 12 września 2015 | Energylandia | działa | |
27 | Queen Cobra | 27 stycznia 2017 | Sun World Danang Wonders | działa |
Model SLC 765m Extended w/Helix stanowi rozszerzenie klasycznego SLC 689m Standard poprzez zastąpienie końcowych łuków w kształcie litery S przez lewoskrętną spiralę tuż przed segmentem hamulcowym, w wyniku czego tor został wydłużony o 76 m[7].
# | Nazwa | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|
– | Arkham Asylum – Shock Therapy | grudzień 1995 | Warner Bros. Movie World | usunięta | |
1 | Jaguar | 28 czerwca 1998 | Isla Mágica | działa | |
2 | Blue Tornado | 1998 | Gardaland | działa | |
– | Cobra | 1998 | Ratanga Junction | przeniesiona | |
3 | Roller Coaster | 1998 | Dream Park | działa | |
4 | Nopuko Air Coaster | 2022 | Lost Island Theme Park | działa |
W 1997 roku Vekoma przystosowała model SLC 689m Standard do nietypowych warunków terenowych parku Jerudong Park Playground w Brunei. Elementy toru zostały takie same, jak w modelu SLC 689m Standard, ale wydłużone zostały przejściowe odcinki pomiędzy nimi. Przeniesiono także zakończenie toru na drugą stronę stacji i dodano prawoskrętną spiralę, co wydłużyło cały tor o niemal 100 metrów. W 2007 roku kolejka została przeniesiona do Siam Park City w Tajlandii[7][15][16]. W 2003 roku zbudowana została kopia tego modelu w parku Suzhou Amusement Land w Chinach, która działała do końca października 2017 roku[17].
# | Nazwa | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|
– | Pusing Lagi | 1997 | Jerudong Park Playground | przeniesiona | |
– | Suspended Looping Coaster | 2003 | Suzhou Amusement Land | usunięta | |
1 | Vortex | 2007 | Siam Park City | działa |
Model Shenlin posiada całkowicie odmienny układ toru od pozostałych wariantów SLC oraz jest wyższy (36 m). Długość toru jest nieco mniejsza niż w przypadku standardowego modelu i wynosi 671 m. Klasyczne inwersje znane z pozostałych modeli SLC zostały zastąpione przez pętlę o wysokości 26,5 m, kobrę (cobra roll) o wysokości 22,9 m (pół pętli, pół lewego korkociągu, pół prawego korkociągu, pół pętli) oraz zero-g-roll (rodzaj parabolicznego wzniesienia z nieważkością oraz dodatkowo z obrotem wokół podłużnej osi pociągu) o wysokości 16,8 m[19][20]. Wariant Shenlin w/Helix dodatkowo przedłuża tor o prawoskrętną spiralę do łącznej długości 748 m[21][22].
# | Nazwa | Spirala | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|---|
– | Snow Mountain Flying Dragon | nie | 1 maja 2002 | Happy Valley Nanshan | nieczynna | |
1 | Kumali | nie | 1 kwietnia 2006 | Flamingo Land | działa | |
2 | Golden Wings in Snowfield | tak | 9 lipca 2006 | Happy Valley Chaoyang | działa | |
3 | Dragon in Clouds | tak | 19 stycznia 2001 | Happy Valley Ninniu | działa |
Vekoma wybudowała także dwa egzemplarze SLC Custom o nietypowym układzie toru dostosowanym do wymagań parku[7].
# | Nazwa | Data Otwarcia | Park | Status | |
---|---|---|---|---|---|
1 | Great Nor'Easter | 26 maja 1995 | Morey’s Piers | działa | |
2 | Odyssey | 25 maja 2002 | Fantasy Island | działa |