Synalpheus – rodzaj małych krewetek z rodziny Alpheidae obejmujący ponad 150 gatunków szeroko rozprzestrzenionych w tropikalnej strefie całego świata. Występują najczęściej na rafach koralowych, w wielu miejscach bardzo licznie. Długość ich ciała nie przekracza 20 mm. Większość z nich żyje w symbiozie z różnymi gatunkami bezkręgowców morskich.
Gatunkiem typowym rodzaju jest Synalpheus falcatus.
Wśród gatunków zaliczanych do tego rodzaju wyróżniane są 3 wyraźnie wyodrębnione grupy różniące się zasięgiem występowania i prowadzonym trybem życia[2]:
- Występująca wyłącznie w wodach Indo-Pacyfiku grupa gatunków "S. comatularum" jest związana z liliowcami.
- Druga grupa – "S. brevicarpus" – obejmuje gatunki występujące we wschodnim Pacyfiku i zachodnim Atlantyku, wolno żyjące lub związane z gąbkami.
- Do trzeciej grupy – "S. gambarelloides" – zalicza się gatunki żyjące wyłącznie w symbiozie z gąbkami. Większość z nich zasiedla wody zachodniego Atlantyku[3]. Monofiletyzm tej grupy został dość dobrze potwierdzony analizami morfologicznymi i molekularnymi. W 2007 roku Rios i Duffy zaproponowali wyłonienie gatunków grupy "S. gambarelloides" do nowego rodzaju Zuzalpheus[4], jednak propozycja ta nie została zaakceptowana przez taksonomów, ponieważ Synalpheus stałby się taksonem parafiletycznym[2].
Te 3 grupy gatunków obejmują mniej niż połową zaliczanych do rodzaju Synalpheus. Pozycja taksonomiczna i filogenetyczna pozostałych gatunków pozostaje niejasna[2][3].
Synalpheus wyróżniają się dużą różnorodnością zachowań socjalnych w obrębie jednego rodzaju zwierząt – od gatunków aspołecznych (łączących się w pary jedynie na czas rozrodu, a poza nim nietolerujące obecności dorosłych osobników swojego gatunku), przez gatunki socjalne, tworzące społeczności złożone z kilkuset par rozrodczych, do gatunków eusocjalnych, żyjących w koloniach złożonych z kilkuset osobników z jedną tylko samicą przystępującą do rozrodu[3], podobnie jak u owadów eusocjalnych.
- ↑ Synalpheus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c A. Anker, S. De Grave. Zuzalpheus Ríos and Duffy, 2007: a junior synonym of Synalpheus Bate, 1888 (Decapoda: Alpheidae). „Journal of Crustacean Biology”. 28 (4), s. 735–740, 2008. DOI: 10.1651/07-2969.1. (ang.). (pdf)
- ↑ a b c Morrison et al. Phylogenetic evidence for an ancient rapid radiation of Caribbean sponge-dwelling snapping shrimps (Synalpheus). „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 30, s. 563–581, 2004. DOI: 10.1016/S1055-7903(03)00252-5. (ang.). (pdf)
- ↑ R. Rios, J. E. Duffy. A review of the sponge-dwelling snapping shrimp from Carrie Bow Cay, Belize, with description of Zuzalpheus, new genus, and six new species (Crustacea: Decapoda: Alpheidae). „Zootaxa”. 1602, s. 89, 2007. (ang.).
Identyfikatory zewnętrzne: