Synektyka (ang. synectics z gr. συνεκτικά od συνεκτικός „spójny, składający się, łączący, zawierający”)[1] – jedna z najpopularniejszych (obok burzy mózgów) technik twórczego rozwiązywania problemów. Została opracowana przez Williama Gordona i przedstawiona w publikacji z 1961 r. pt. Synectics: The Development of Creative Capacity[2]. Jest to metoda heurystyczna, a więc z założenia nie gwarantuje ona osiągnięcia założonego celu (tego typu gwarancje daje wykorzystanie algorytmu), lecz jedynie zwiększa prawdopodobieństwo jego osiągnięcia. Edward Nęcka ujmuje synektykę w ten sposób, że polega ona na systematycznym i intencjonalnym użyciu analogii w myśleniu twórczym[2].
Można wyróżnić kilka kluczowych założeń synektyki[3]. Zgodnie z nimi proces twórczy ma charakter aktywności grupowej (kreatywność jednostek jest stymulowana poprzez obecność i interakcje z innymi osobami) i polega na łączeniu ze sobą odmiennych i pozornie nieistotnych elementów. W ramach tego procesu zdobywanie i integrowanie wiedzy jest ze sobą nierozdzielnie połączone. Kreatywność indywidualna jest wzmacniana poprzez to, że jednostki korzystające z tej techniki rozumieją proces psychologiczny w którym uczestniczą. Komponent emocjonalny jest uznawany za ważniejszy od komponentu intelektualnego, zaś irracjonalny za ważniejszy od racjonalnego. Zrozumienie tych emocjonalnych, irracjonalnych elementów jest kluczem do zwiększenia prawdopodobieństwa osiągnięcia sukcesu[3].
Konkretne założenia synetyki[4]:
Synektyka, podobnie jak inne techniki twórczego rozwiązywania problemów, wykorzystywana jest w laboratoriach badawczo-rozwojowych, w instytucjach zajmujących się projektowaniem bądź rozwiązywaniem problemów technicznych, a także w agencjach reklamowych. Badania nad możliwościami wykorzystania synektyki w praktyce szkolnej prowadziła w Polsce Wiesława Limont[2].