Syrena Rekord

Syrena Rekord
Rok powstania

1906

Założyciel

Juliusz Feigenbaum

Gatunki

muzyka poważna

Kraj pochodzenia

Polska

Multimedia w Wikimedia Commons

Syrena Rekord – przedsiębiorstwo w Warszawie, największa polska wytwórnia płytowa w czasach II Rzeczypospolitej.

Okres 1904-1918

[edytuj | edytuj kod]
Nazwa Syreny Record do 1914 po rosyjsku
Nazwa Syreny już po polsku, ok. 1925

Założycielem firmy był w 1906[1] kupiec i przemysłowiec warszawski Juliusz Feigenbaum. Dyrektorem został Karl Zandahl[2]. W 1908 przyjęto nazwę Syrena Rekord. W latach 1911–1912 powstały nowe budynki fabryczne przy ul. Chmielnej 66[1].

W czasie I wojny światowej większość majątku firmy została wywieziona pod Moskwę, gdzie połączyła się z innymi małymi firmami, takimi jak Metropol-Record czy Zwukopis[2]. W 1915 udało się nagrać kilkadziesiąt nowych płyt. Wśród nich były też piosenki legionowe. Prawdopodobnie po wyczerpaniu zapasów szelaku działalność firmy zamarła.

Okres 1918-1939

[edytuj | edytuj kod]

Okres 1918–1924 był okresem walki o przetrwanie firmy. Po powrocie w 1921 do Warszawy Juliusz Feigenbaum, który od 1914 przebywał w Szwajcarii wznowił działalność fabryki. Sytuacja zaczęła się poprawiać od 1923. Wtedy ukazał się pierwszy powojenny katalog nagrań firmy. W następnych latach „Syrena” utwierdziła swoją dominującą pozycję na polskim rynku muzycznym. Od 1929 wprowadzono elektryczny sposób nagrywania; firma zmieniła swoją nazwę na „Syrena-Electro”. Na początku lat 30. XX wieku Feigenbaum przeszedł na emeryturę, a jego miejsce zajął Hilary Tempel. Ostatni katalog „Syreny” ukazał się podczas wakacji 1939. Po wkroczeniu do Warszawy wojsk niemieckich (II wojna światowa) wytwórnia została przez Niemców zamknięta[2].

Archiwum nagrań

[edytuj | edytuj kod]

Część nagrań posiada w swych zbiorach Muzeum Polskie w Ameryce[3].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ a b Witold Pruss: Rozwój przemysłu warszawskiego 1864–1914. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1977, s. 221.
  2. ↑ a b c Jerzy S. Majewski o wytwórni Syrena Record. Do tego tanga tańczyli wszyscy [online], warszawa.wyborcza.pl, 12 lutego 2017 [dostęp 2021-06-30].
  3. ↑ W MPA przy adapterze. Nagrania wytwórni Syrena Record w kolekcji muzeum | Dziennik Związkowy [online], dziennikzwiazkowy.com [dostęp 2017-11-26] (pol.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Tomasz Lerski: Syrena Record - pierwsza polska wytwórnia fonograficzna - Poland's first recording company - 1904-1939. New York, Warszawa: Karin, 2004. ISBN 978-83-917189-0-2.
  • Władimir Timochow: Rekord "Syreny". Zwukoreżisser, nr 7, 2003.