Sytuacja osób transpłciowych w Iranie
Sytuacja osób transpłciowych w Iranie – osoby takie są prawnie akceptowane przez władze oraz możliwe jest legalne poddanie się operacji korekcji płci. Od 2008 r. Iran przeprowadza najwięcej po Tajlandii zabiegów tego typu, które są dofinansowywane przez państwo[1]. Wynika to z presji władz w celu dopasowania wszystkich swoich obywateli do kategorii mężczyzn lub kobiet bez innych opcji dla osób homoseksualnych lub niebinarnych, które nie toleruje i prześladuje, a same transpłciowe osoby, które przeprowadzają tę operację, są piętnowane społecznie przez swoje rodziny i lokalne społeczności[2][3].
Historia
[edytuj | edytuj kod]Przed 1979
[edytuj | edytuj kod]W Iranie od lat 30. XX wieku przeprowadzano korekcje płci u osób interpłciowych[4][5][2]. W 1963 r. ajatollah Ruhollah Chomejni napisał książkę w której stwierdził, że nie ma żadnych ograniczeń religijnych dotyczących operacji korekcyjnych u osób interpłciowych, chociaż nie dotyczyło to osób bez fizycznej dwuznaczności w narządach płciowych[3].
Po 1979
[edytuj | edytuj kod]Nowy rząd powstały po rewolucji islamskiej początkowo zrównał status osób tranpłciowych z homoseksualistami, których orientacja była karana biczowaniem, a nawet karą śmierci. Sytuacja zmieniła się dzięki działaniom Maryam Hatoon Molkara, która pisała listy do ajatollaha już od 1975, jeszcze w czasach gdy działał on na wygnaniu. Maryam przypisano przy porodzie płeć męską, jednak utożsamiała się jako kobieta i pragnęła uzyskać od religijne pozwolenie na operację korekty płci[6]. W oparciu o jej precedens, ajatollah wydał w 1987 dopuszczającą takie zabiegi fatwę. Po ich przeprowadzeniu kobiety mają wymienione akty urodzenia i wszystkie oficjalne dokumenty na nowe, uwzględniające skorygowaną płeć i mogą legalnie poślubić mężczyzn[3].
Teraźniejszość
[edytuj | edytuj kod]Oryginalna fatwa Chomeiniego została potwierdzona przez obecnego przywódcę Iranu, Alego Chameneiego, a także jest popierana przez wielu innych irańskich duchownych[1]. Jednak w irańskim społeczeństwie wciąż istnieje piętnowanie osób transseksualnych, którym po zakończeniu korekcji zaleca się zachowanie dyskrecji na temat ich przeszłości[1]. Są one dyskryminowane pod względem zatrudnienia, odrzucane przez rodziny i społeczności oraz upokarzane przez policję[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Vanessa Barford: BBC News: Iran's 'diagnosed transsexuals'. BBC, 25 lutego 2008.
- ↑ a b c Rochelle Terman. Transition in Iran. „World Policy Journal”. 31 (1), s. 28–38, 2014-03-01. DOI: 10.1177/0740277514529714. ISSN 0740-2775. (ang.).
- ↑ a b c Robert Tait. A fatfa for freedom. „The Guardian”, 27 lipca 2005.
- ↑ Zara Saeidzadeh. Transsexuality in Contemporary Iran: Legal and Social Misrecognition. „Fem Leg Stud”. 24 (3), s. 249–272, listopad 2016. DOI: 10.1007/s10691-016-9332-x. ISSN 0966-3622.
- ↑ Afsaneh Najmabadi. Transing and Transpassing across Sex-Gender Walls in Iran. „Women's Studies Quarterly”. 36 (3/4), s. 23–42, 2008. JSTOR: 27649782.
- ↑ Angus McDowall, Stephen Khan. The Ayatollah and the transsexual. „The Independent”, 25 listopada 2004.