Szahim

Szahim (arab. ‏شحيم‎, Šahīm; fr. Chehim) – miasto w Libanie, na terenie prowincji Iklim al-Charrub, w górach regionu Asz-Szuf. Położone jest około 47 kilometrów na południowy zachód od Bejrutu (około 30 kilometrów w linii prostej). Na obrzeżach miasta znajduje się wielowarstwowe stanowisko archeologiczne.

Archeologia

Pierwsze prace archeologiczno-konserwatorskie na stanowisku w Szahim miały miejsce pod koniec lat 60. i na początku lat 70. XX wieku. Prace rekonstrukcyjne prowadził H. Kalayan (lata 60., 70. i 80. XX wieku). Rzymskie sanktuarium, a także bizantyjska wieś z bazyliką zostały po raz pierwszy bardziej szczegółowo opisane przez M. Tallona w 1968 roku^[1].

Polsko-libańskie badania archeologiczne

Polsko-Libańska Misja Archeologiczna Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW prowadzi badania na stanowisku w Szahim od 1996 roku. Kieruje nimi dr hab. Tomasz Waliszewski z Uniwersytetu Warszawskiego. Misja współpracuje z Wydziałem Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, a także libańską Direction Générale des Antiquités oraz Institut français du Proche-Orient (IFPO). Na stanowisku utworzono park archeologiczny, otwarty dla zwiedzających.

Osadnictwo w Szahim sięga epoki brązu, jednak najlepiej zachowane i widoczne na powierzchni są pozostałości antycznej wsi. Wiele obiektów w osadzie jest bardzo dobrze zachowanych – domy mieszkalne, tłocznie oliwy z zachowanymi instalacjami pras, rzymska świątynia czy chrześcijańska bazylika. W obrębie stanowiska znaleziono także fragmenty nekropolii. Tłocznie oliwy funkcjonowały przez co najmniej kilka wieków, można przypuszczać, że produkcja oliwy stanowiła podstawę gospodarki tego miejsca. W bazylice odkryto wielobarwne mozaiki, przedstawiające przede wszystkim motywy geometryczne^[2], lecz także między innymi wizerunek lwicy (w centralnej części prezbiterium) oraz grecką inskrypcję, która pozwala ustalić prawdopodobną datę położenia tych mozaik na 498 rok^[3].

Przypisy

1. Maurice.M. Tallon Maurice.M., Sanctuaires et itinéraires romains du Chouf et du sud de la Beqaʹ, 1968, OCLC 57464108 [dostęp 2018-12-27] . Brak numerów stron w książce
2. T.T. Waliszewski T.T., S.P.S.P. Kowalski S.P.S.P., Chhim-Jiyeh excavations 1996, „Polish Archaeology in the Mediterranean, 8, 147–156”, 1997 . Brak numerów stron w czasopiśmie
3. Chhîm

Bibliografia

• Krueger, M., Wicenciak, U., Kowarska, Z., Niedzielski, P., Kozak, L., Krueger, M., Jakubowski, K., Proch, J., Mleczek, M., Waśkiewicz, A. (2018). First results of organic residue analysis on ceramic vessels (Jiyeh and Chhîm, Lebanon) by High Perfomance Liquid Chromatography with Tandem Mass Spectrometry. Mediterranean Archaeology and Archaeometry, 18(1), 209–220.
• Waliszewski, T., and Wicenciak, U. (2015). Chhim, Lebanon: a Roman and Late Antique village in the Sidon hinterland. Journal of Eastern Mediterranean Archaeology & Heritage Studies, 3(4), 372–395.
• Kowarska, Z. and Lenarczyk, S. (2012). Pithos-type vessels from Chhîm: preliminary assesment of the finds from 1996-2009. Polish Archaeology in the Mediterranean, 21, 643–651.
• Waliszewski, T. (2012). Chhim et Jiyeh – de la prosperité au declin, Dossiers d’Archéologie, 350, 64–69.
• Waliszewski, T. (2012). Chhim et les mosaïques du prêtre Thomas. In M.-A. Haldimann, A.-M. Afeiche, M. Martiniani-Reber (Eds), Fascination du Liban. Soixante siècles d’histoire de religions, d’art et d’archéologie, Catalogue de l’exposition, Genève, Musée Rath, 30 novembre 2012–31 mars 2013 (pp. 127–132). Genève: Ginevra.
• Wicenciak, U. (2010). Local Roman coarse wares from Chhim (southern Lebanon). In S. Menchelli, S. Santoro, M. Pasquinucci, & G. Guiducci (Eds.), LRCW 3: Late Roman coarse wares, cooking wares and amphorae in the Mediterranean. Archaeology and archaeometry. Comparison between Western and Eastern Mediterranean II (pp. 885–890). Oxford: Archaeopress.
• Waliszewski, T. and Périssé, I. (2006). Chhîm: Explorations, 2005. Polish Archaeology in the Mediterranean, 17, 411–420.
• Waliszewski, T. and Périssé, I. (2005). Chhîm: Explorations, 2004. Polish Archaeology in the Mediterranean, 16, 411–418.
• Waliszewski, T. (2004). Chhîm: Explorations, 2003. Polish Archaeology in the Mediterranean, 15, 303–310.
• Waliszewski, T. (2003). Chhîm: Explorations, 2002. Polish Archaeology in the Mediterranean, 14, 265–275.
• Waliszewski, T., and Ortali-Tarazi, R. (2002). Site archeologique de Chhim-Mariyat, In T. Waliszewski, R. Ortali-Tarazi, Village romain et byzantin à Chhim-Marjiyat. Rapport préliminaire (1996–2002). Bulletin d’Archéologie et d’Architecture Libanaise, 6, 12–14.
• Waliszewski, T. (2002). Chhîm: Explorations, 2001. Polish Archaeology in the Mediterranean, 13, 243–253.
• Waliszewski, T. (2001). Chhîm: Explorations, 2000. Polish Archaeology in the Mediterranean, 12, 297–306.
• Waliszewski, T. (1999). Chhim: Explorations 1998. Polish Archaeology in the Mediterranean, 10, 177–185.
• Tarazi. R., Waliszewski, T., Nordiguian, L. (1998). Chhim, un village byzantin au sud de Beyrouth. In Liban. L’autre rive. Catalogue de l’Exposition présentée a l’Institut du Monde Arabe du 27 octobre 1998 au 2 mai 1999 (pp. 215–216). Paris.
• Waliszewski, T., Kowalski, S. P. and Witecka, A. (1998). Chhim-Jiyeh excavations 1997. Polish Archaeology in the Mediterranean, 9, 139–152.
• Waliszewski, T., Nordiguian, L., Tarazi, R. (1998). Mission Archéologique a Shhîm, Newsletter of the National Museum in Beirut, spring 1998, 22–26.
• Chmielewski, K., Martusewicz, J. (1997). Problematyka konserwatorska mozaiki posadzkowej bazyliki bizantynskiej w Chhim w Libanie, Ochrona Zabytków, 3, 217–223.
• Nordiguian, L. (1997). Le Temple de Marjiyyat (Chhîm) à la faveur de nouvelles fouilles, Topoï, 7/2, 945-964.
• Waliszewski, T. and Kowalski, S. P. (1997). Chhim-Jiyeh excavations 1996. Polish Archaeology in the Mediterranean, 8, 147–156.

Linki zewnętrzne

• Chhîm