Szarocin

Szarocin

wieś
Państwo	Polska
Województwo	dolnośląskie
Powiat	kamiennogórski
Gmina	Kamienna Góra
Liczba ludności (III 2011)	666[2]
Strefa numeracyjna	75
Kod pocztowy	58-400[3]
Tablice rejestracyjne	DKA
SIMC	0190029
Położenie na mapie gminy wiejskiej Kamienna Góra Szarocin
Położenie na mapie Polski Szarocin
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Szarocin
Położenie na mapie powiatu kamiennogórskiego Szarocin
50°46′13″N 15°55′46″E/50,770278 15,929444[1]
Multimedia w Wikimedia Commons

Szarocin (przed 1945 niem. Pfaffendorf) – wieś w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie kamiennogórskim, w gminie Kamienna Góra nad Świdnikiem przy drodze wojewódzkiej nr 367 w dolinie Świdnika^[4].

Nazwa

Najstarsza wzmianka o wsi pojawiła się w dokumencie księcia Bolka I z 1292 r., w którym funduje on cysterski klasztor Gratia Sanctae Mariae w Krzeszowie i przeznacza na jego utrzymanie dochody z wielu dóbr, między innymi roczny czynsz 5 marek srebra ze wsi Szarocin wraz z lasem i Czadrów^[5]. Zapisaną wtedy nazwę Sorotindorf można odczytać jako wieś należąca pierwotnie do kogoś o imieniu Żarota lub Szarota^[6] czyli Żarocin (czes. Žarotín) lub Szarocin.

Historia

Wieś powstała w XIII w. i do drugiej połowy XIV w. należała do klasztoru w Krzeszowie. Od XV w. własność rycerska. W XVI w. wieś w dobrach Hornów (von Horn auf Rottendorf und Pfaffendorf, z Lausnitz k. Drezna^[7]), następnie Czetryców, Wallenbergów (dwór z pierwszej połowy XVII w. na miejscu obecnego pałacu), potem m.in. Zedlitzów, (budowa pałacu w pierwszej poł. XVIII w.), Hochbergów, następnie pomorskiej rodziny von Leckow (z Lekowa k. Świdwina)^[8]. Oprócz folwarku we wsi istniał młyn wodny i gospoda, mieszkańcy trudnili się tkactwem. Szarocin był też znany z wyrobu instrumentów ustnikowych (rogów), w XVIII w. produkowano je w warsztacie Georga i Johanna Schmieda^[9]. W XIX w. powstała szkoła, działał browar i gorzelnia, na początku XX w. uznaniem cieszyła się prowadzona w pałacu pensja dla dziewcząt^[8].

Podział administracyjny

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa jeleniogórskiego.

Zabytki

Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty^[10]:

• zespół pałacowy, z XVIII w.:
  • pałac
  • park

Szlaki turystyczne

• Główny Szlak Sudecki: Świeradów-Zdrój – … – Mysłakowice – Bukowiec – Szarocin – Lubawka – … – Prudnik^[11]

Przypisy

1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134455
2. GUS: Ludność – struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1244 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
4. Bohdan Szarek, Rudawy Janowickie. Przewodnik turystyczny, Wydawnictwo PTTK KRAJ, Warszawa 1990, str.61 ISBN 83-7005-185-5
5. Dokument fundacyjny klasztoru krzeszowskiego, 1292, regest [online] .
6. Słownik staropolskich nazw osobowych, red. W. Taszycki, tom V, Wrocław – Warszawa – Kraków: Ossolineum, 1977–1980; Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych, red. A.Cieślikowa, Kraków 2000; J. Pleskalová, Tvoření nejstarších českých osobních jmen, Brno 1998.
7. Johannes IIIJ.I. Sinapius Johannes IIIJ.I., Schlesische Curiositäten, darinnen die ansehnlichen Geschlechter des Schlesischen Adels mit Erzehlung des Ursprungs, der Wappen, Genealogien (etc.), Fleischer, 1728, s. 696 [dostęp 2020-06-24]  (niem.).
8. Słownik geografii turystycznej Sudetów, T. 5, Rudawy Janowickie, red. M. Staffa i in., Wrocław: Wydawnictwo I-BIS, 1998, 275-277.
9. T. Žůrková, Výroba nátrubkových dechových nástrojů v českých zemích v 18. a 19. století se zaměřením na lesní rohy, dizertační práce, školitel V. Maňas, Masaryková univerzita, Filozofická fakulta, Ústav hudební vědy, Brno 2015.
10. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 57. [dostęp 2012-08-28]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-03-27)].
11. Mapa turystyczna. [dostęp 2020-09-19].