Szałot

Szałot
Ilustracja
Szałot z majonezem
Rodzaj

sałatka

Kuchnia

śląska

Miejsce powstania

Śląsk

Obróbka żywności

gotowanie, krojenie, mieszanie

Składniki

Szałot[1] – śląska sałatka. Przyrządzana z pokrojonych w kostkę: ziemniaków ugotowanych w łupinach, jajek na twardo, ogórków kiszonych, cebuli oraz dodatków mięsnych jak np. solone filety śledziowe, kiełbasa, pokrojony a następnie wysmażony na patelni wędzony boczek i wędzona słonina[1]. Stosowane przyprawy to: musztarda, sól i pieprz czarny[1]. Sałatkę tę podaje się z pieczywem[1].

21 sierpnia 2006 produkt o nazwie „Szałot śląski (sałatka śledziowa)” został wpisany na Listę produktów tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w kategorii „Gotowe dania i potrawy w województwie śląskim”[2]. Według oficjalnej specyfikacji, w skład tej sałatki wchodzą m.in. gotowane ziemniaki, kiszone ogórki, cebula, (pokrojony w paski) śledź oraz wysmażony wędzony boczek”[2]. W smaku zaś sałatka jest „pikantna, przebija smak śledzia, wyczuwalny posmak wędzonego boczku”[2]. Szałot śląski był dawniej potrawą odświętną, z biegiem czasu stał się częścią codziennego jadłospisu[2]. Uwaga: „szałotem śląskim” nazywany bywa też inny produkt – sałatka „Kartoffelsalat” wpisana na Listę produktów tradycyjnych w kategorii „Gotowe dania i potrawy w województwie opolskim”[3].

Inne szałoty[edytuj | edytuj kod]

Elżbieta Łabońska w swojej Śląskiej kucharce doskonałej oprócz szałotu śledziowego wymienia także „szałot z białej kapusty” (podawana na ciepło lub zimno potrawa z gotowanej kapusty, wytopionego smażonego boczku i cebuli, niezawierająca ziemniaków)[4], „szałot kartoflany z boczkiem wędzonym i ogórkiem kiszonym” (sałatka z gotowanych ziemniaków, ogórków kiszonych, stopionego wędzonego boczku wraz ze skwarkami i cebuli)[5] i „szałot z fasolą”[6].

Marek Szołtysek wymienia cztery rodzaje szałotów, w tym bardzo popularny szałot z majonezem, czyli po prostu sałatkę ziemniaczano-jarzynową, w skład której wchodzą: ziemniaki, marchewka, seler, pietruszka, ogórki kiszone, groszek konserwowy, majonez i czasami ugotowane jajka[7].

Szałot jako dodatek do rolad

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b c d „152. Sałatka śledziowa czyli szałot”. W: Elżbieta Łabońska: Śląska kucharka doskonała. Wyd. I, dodruk. Katowice: Videograf II Sp. z o.o., październik 2009, s. 74. ISBN 978-83-7183-667-1.
  2. a b c d Szałot śląski (sałatka śledziowa). [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. śląskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [zarchiwizowane z [brak tego adresu] (2011-06-29)].
  3. Kartoffelsalat. [w:] Lista produktów tradycyjnych (woj. opolskie) [on-line]. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. [dostęp 2020-09-15]. Zobacz też: stara wersja strony, ze zdjęciem, zarchiwizowana 2017-08-27.
  4. „341. Szałot z białej kapusty”. W: Elżbieta Łabońska: Śląska kucharka doskonała. Wyd. I, dodruk. Katowice: Videograf II Sp. z o.o., październik 2009, s. 169. ISBN 978-83-7183-667-1.
  5. „272. Szałot kartoflany z boczkiem wędzonym i ogórkiem kiszonym”. W: Elżbieta Łabońska: Śląska kucharka doskonała. Wyd. I, dodruk. Katowice: Videograf II Sp. z o.o., październik 2009, s. 136. ISBN 978-83-7183-667-1.
  6. „Wieczory przy kądzieli i skubaniu pierza”. W: Elżbieta Łabońska: Śląska kucharka doskonała. Wyd. I, dodruk. Katowice: Videograf II Sp. z o.o., październik 2009, s. 144. ISBN 978-83-7183-667-1. Cytat: „Podobne spotkania urządzane były z okazji skubania pierza (…). Dlatego też przygotowywały smaczne tradycyjne potrawy, między innymi tzw. kartoflak, copę, śląskie placki kartoflane, pieczonkę z boczkiem wędzonym, śląskie niebo, ziemniaki z siekanymi śledziami lub szałot śledziowy, szałot z fasolą (…)”.
  7. Marek Szołtysek, Kuchnia śląska, Wydawnictwo Śląskie ABC, Rybnik 2003, ISBN 83-88966-07-3