Takhtajaniantha – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje 14 gatunków[4]. Występują one głównie w Azji, rosnąc tu na rozległych obszarach z wyjątkiem południowych i wschodnich krańców kontynentu oraz we wschodniej Europie. Jeden gatunek – T. austriaca rośnie także w Europie Południowej i Środkowej sięgając na zachodzie do Francji, a na północy do Niemiec i Słowacji[4]. W Polsce brak przedstawicieli tego rodzaju[5].
- Pozycja systematyczna
Rodzaj z podplemienia Scorzonerinae, plemienia Cichorieae z podrodziny Cichorioideae z rodziny astrowatych Asteraceae[6]. Rodzaj wyodrębniony został w 1990 jako takson monotypowy obejmujący tylko gatunek Takhtajaniantha pusilla[7]. Późniejsze analizy relacji filogenetycznych w obrębie plemienia Scorzonerinae i zwłaszcza polifiletycznego rodzaju wężymord Scorzonera wykazały, że Takhtajaniantha pusilla i grupa innych gatunków z Azji i wschodniej Europy tworzy odrębny klad, co w klasyfikacji zakładającej podział na monofiletyczne rodzaje uzasadnia wyodrębnienie Takhtajaniantha[8]. Dalsze prace potwierdziły odrębność zaliczanych tu gatunków oraz przynależność do tej grupy sięgającego Europy Środkowej i Zachodniej gatunku Scorzonera austriaca[9], w efekcie współcześnie klasyfikowanego jako Takhtajaniantha austriaca[4].
- Wykaz gatunków[4]
- ↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2024-10-28] (ang.).
- ↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2024-10-28] (ang.).
- ↑ Takhtajaniantha E. A. Nazarova, [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [online], Smithsonian Institution [dostęp 2024-10-28] .
- ↑ a b c d Takhtajaniantha Nazarova, [w:] Plants of the World online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-10-28] .
- ↑ ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 163, ISBN 978-83-62975-45-7 .
- ↑ Genus Takhtajaniantha Nazarova. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2024-10-28].
- ↑ Ė.A.Ė.A. Nazarova Ė.A.Ė.A., Takhtajaniantha Nazarova and Lactucella Nazarova - two new genera of the tribe Lactuceae (family Asteraceae), „Biologicheskiĭ Zhurnal Armenii”, 43 (3), 1990, s. 179-183 [dostęp 2024-10-28] .
- ↑ Evgeny V.E.V. Mavrodiev Evgeny V.E.V. i inni, Phylogenetic Relationships in Subtribe Scorzonerinae (Asteraceae: Cichorioideae: Cichorieae) Based on ITS Sequence Data, „Taxon”, 53 (3), 2004, s. 699-712, DOI: 10.2307/4135445, JSTOR: 4135445 [dostęp 2023-02-11] .
- ↑ Maxim AM.A. Zaika Maxim AM.A. i inni, Scorzonera sensu lato (Asteraceae, Cichorieae) – taxonomic reassessment in the light of new molecular phylogenetic and carpological analyses, „PhytoKeys”, 137, 2020, s. 1–85, DOI: 10.3897/phytokeys.137.46544 [dostęp 2024-10-28] .
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):