Tefik Mborja

Tefik Mborja
ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Tefik Selim Mborja

Data i miejsce urodzenia

6 listopada 1891
Mborje

Data i miejsce śmierci

1 lipca 1954
Burrel

Sekretarz generalny partii
Okres

od 1939
do grudzień 1941

Przynależność polityczna

Albańska Partia Faszystowska

Następca

Jup Kazazi

Faksymile

Tefik Selim Mborja (ur. 6 listopada 1891 we wsi Mborje k. Korczy, zm. 1 lipca 1954 w Burrelu) – albański polityk i prawnik.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Pochodził z zamożnej rodziny muzułmańskiej. Studiował prawo w Rzymie, gdzie poznał przyszłego ministra spraw zagranicznych Włoch – Galeazzo Ciano. W latach 1921–1923 związany politycznie z Fanem Nolim zasiadał w parlamencie albańskim. W 1924 reprezentował rząd rewolucyjny Fana Noliego w Rzymie. W tym czasie z inicjatywy rządu podjął rozmowy z posłem sowieckim Konstantinem Jureniowem dotyczące ewentualnego uznania państwa sowieckiego przez Albanię[1]. W tym okresie zaprzyjaźnił się z rodziną Ciano, co miało istotny wpływ na jego późniejszą karierę polityczną.

Po upadku Noliego, Mborja wyjechał z kraju i związał się z organizacją KONARE (Komitet Narodowo-Rewolucyjny), sprzeciwiającą się rządom Ahmeda Zogu w Albanii. Za działalność antypaństwową Mborja został skazany na karę śmierci in absentia przez władze albańskie, ale w 1928 objęła go amnestia. Powrócił do Albanii i w 1932 został ponownie wybrany deputowanym do parlamentu z okręgu Korcza[2].

W 1939 po agresji włoskiej na Albanię otrzymał stanowisko prefekta Korczy. 16 kwietnia 1939 był członkiem delegacji albańskiej, która udała się do Rzymu, aby prosić króla Włoch Wiktora Emanuela III o przyjęcie korony albańskiej[3]. Dzięki poparciu ze strony Galeazzo Ciano i Achille Starace otrzymał funkcję sekretarza generalnego Albańskiej Partii Faszystowskiej, którą kierował do grudnia 1941[4]. Z racji funkcji zasiadał w pro-włoskim rządzie albańskim jako minister stanu. W 1941 po upadku rządu Shefqeta Verlaciego wycofał się z życia politycznego.

Po zakończeniu wojny schwytany przez komunistów, w kwietniu 1945 stanął przed sądem wojskowym pod zarzutem kolaboracji. Skazany na karę śmierci, potem zmieniono mu karę na 30 lat więzienia. Zmarł w trakcie odbywania kary w więzieniu w Burrelu, prawdopodobnie w wyniku otrucia[5].

Był żonaty (żona Naxhie)[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Robert Austin: Founding a Balkan State: Albania’s Experiment with Democracy, 1920-1925. Toronto: Toronto University Press, 2012. ISBN 978-1-4426-9974-8. (alb.).
  2. Kastriot Dervishi: Historia e shtetit shqiptar 1912-2005. Tirana: 2006. ISBN 99943-799-3-3. (alb.).
  3. Rudina Todri. Vështrim mbi veprimtarinë politike të Shefqet Vërlacit. „Studime Historike”, s. 86, 2009. 
  4. Robert Elsie: A Biographical Dictionary of Albanian History. I.B. Tauris: 2013, s. 301–302. ISBN 978-1-78076-431-3.
  5. Genocidi mbi eliten intelektuale te Kombit Shqiptar = 2017-05-19 [online], arct.org [dostęp 2016-11-14] [zarchiwizowane z adresu 2013-12-30] (alb.).
  6. Vepror Hasani, “In 1945, when Nevzat Haznedari, at the behest of Koci Xoxes, went to his hotel in Thessaloniki, to kidnap him, Selim Mborja told him…” [online], memorie.al [dostęp 2024-08-16] (alb.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]