The Discoverie of Witchcraft

The Discoverie of Witchcraft
(strona tytułowa wydania z 1651 roku)
The Discoverie of Witchcraft
(fragment rozdziału IX)

The Discoverie of Witchcraft (tłum. Ujawnienie istoty czarownictwa) – książka Reginalda Scota z 1584 roku, w której autor zakwestionował istnienie czarownic i demonów. Była to także pierwsza anglojęzyczna praca opisująca techniki mentalizmu i iluzji[1].


Według Reginalda Scota ofiarami procesów o czary padały najczęściej otumanione i niegroźne starsze kobiety[2]. Autor podzielił w swym dziele osoby oskarżane na cztery kategorie[3]:

  • Osoby, które zostały oskarżone o czary z zawiści lub niewiedzy;
  • Osoby niezrównoważone i chore psychicznie, które uważały się za wspólniczki diabła (według Scota to one najczęściej opowiadały podczas procesu szczegółowo o swojej działalności, nie wyrządzały jednak nikomu realnej szkody);
  • Osoby, które pragnęły szkodzić sąsiadom przy użyciu trucizny (te uznawane były przez Scota za prawdziwe czarownice, chociaż trucizna była według niego środkiem naturalnym, a nie środkiem magicznym przekazanym czarownicom przez diabła);
  • Osoby, które próbowały przekonać innych o posiadaniu magicznych mocy (wędrowni kuglarze, czarodzieje).

Król Jakub I uznał dzieło Scota za zakazane. W 1597 roku potępił je w swoim traktacie pt. Daemonologie[4], a w roku 1603 nakazał spalić wszystkie jego kopie[5].

Prawdopodobnie to właśnie poglądy Scota wywarły wpływ na skalę prześladowania czarownic w Anglii, gdzie nie było zakrojonych na szeroką skalę polowań na czarownice[3]. Na argumenty podawane przez Scota powoływali się kolejni uczeni, m.in. angielski pastor Robert Burton (autor The Anatomy of Melancholy, 1621)[3]. Z The Discoverie of Witchcraft korzystał również William Szekspir pisząc Sen nocy letniej[6].

W roku 1609 praca Scota została przetłumaczona na język holenderski. Drugie jej wydanie w tym języku ukazało się w 1638 roku[4]. W Anglii kolejne wydania książki ukazały się w 1651 i 1654 roku[7].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Radosław Hoffman, Sekrety mentalisty. Poznaj sekrety i historie czytania w myślach, 2015, s. 28.
  2. ↑ Dominic Alexander, Czarownice, wróżbici, szamani. Podróż przez świat mitów i magii, Warszawa 2008, s. 151.
  3. ↑ a b c Dominic Alexander, Czarownice, wróżbici, szamani. Podróż przez świat mitów i magii, Warszawa 2008, s. 167-168.
  4. ↑ a b Kurt Baschwitz, Czarownice. Dzieje procesów o czary, Warszawa 1971, s. 159-160.
  5. ↑ Jesús Callejo, Historia czarów i czarownic, Warszawa 2011, s. 184.
  6. ↑ Stanisław Helsztyński, Sen nocy letniej Wiliama Szekspira, Warszawa 1967, s. 85.
  7. ↑ Kurt Baschwitz, Czarownice. Dzieje procesów o czary, Warszawa 1971, s. 175