Theriophonum

Theriophonum
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

żabieńcowce

Rodzina

obrazkowate

Podrodzina

Aroideae

Rodzaj

Theriophonum

Nazwa systematyczna
Theriophonum Blume
Rumphia 1: 127 (1837)
Typ nomenklatoryczny

Theriophonum crenatum (R. Wight) Blume [=Theriophonum minutum (Willd.) Baill.]

Synonimy
  • Tapinocarpus Dalzell
  • Calyptrocoryne Schott
  • Pauella Ramam. & Sebastine
Zasięg
Mapa zasięgu
Multimedia w Wikimedia Commons

Theriophonum Blume – rodzaj geofitów ryzomowych, należący do rodziny obrazkowatych, liczący 5 gatunków endemicznych dla Indii i Sri Lanki, zasiedlających wilgotne, trawiaste miejsca w runie lasów równikowych oraz wilgotne nieużytki. Nazwa naukowa pochodzi od greckich słów θεριών (therion – dzikie zwierzę) i φόνος (phonos – morderstwo) i odnosi się do cech fitochemicznych tych roślin[3].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Małe rośliny naziemne.
Łodyga
Podziemna bulwa pędowa o średnicy 1,5–2,5 cm.
Liście
Liście na ogonkach o długości 10–30 cm, o blaszce głównie oszczepowatej, niekiedy sercowatej, strzałkowatej lub równowąsko-lancetowatej; całobrzegiej. Użyłkowanie siatkowate.
Kwiaty
Rośliny jednopienne. Roślina tworzy wiele kwiatostanów typu kolbiastego pseudancjum. Szypułki krótkie, o długości od 4,5 do 10 cm, pochylające się do ziemi po przekwitnięciu. Pochwa kwiatostanu zielonkawa do ciemnopurpurowej, w dolnej części zwinięta, w górnej rozwarta; odpada w całości po przekwitnięciu. Kolba żółtawa do czarnej, w dolnej części pokryta kilkoma kwiatami żeńskimi, zwykle ułożonymi w pojedynczej spirali. Fragment pokryty kwiatami męskimi oddzielony jest od kwiatów żeńskich długim, sterylnym odcinkiem, pokrytym w całości lub jedynie w dolnej, środkowej lub górnej jego części, nitkowatymi lub szydłowatymi prątniczkami. Prątniczki występują niekiedy również nad odcinkiem kwiatów męskich. Wyrostek kolby siedzący lub osadzony na trzonku, cylindryczny do szydłowatego. Kwiaty męskie 1-2-pręcikowe z dwoma pylnikami połączonymi dziobowatym łącznikiem. Zalążnie jednokomorowe z 2 łożyskami położonymi szczytowo i bazalnie oraz nie mniej niż 3 ortrotropowymi zalążkami. Znamię słupka siedzące.
Owoce
Jagody z kilkoma nasionami o regularnie prążkowanej łupinie i nabrzmiałym, białawym sznureczkiem.
Genetyka
Liczba chromosomów 2n = 16 (14, 18).
Gatunki podobne
Rośliny z rodzajów arizema, obrazki i Typhonium, od których różni się bazalnym i szczytowym położeniem łożysk.

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj należy do podrodziny Aroideae z rodziny obrazkowatych[2].

Gatunki

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ a b Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2016-11-02] (ang.).
  3. ↑ Helmut. Genaust: Etymologisches Wörterbuch der botanischen Pflanzennamen. Basel: Birkhäuser Verlag, 1996. ISBN 3-7643-2390-6. (niem.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • T. Stützel, Klaus Kubitzki: Flowering Plants. Monocotyledons : Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae) (The Families and Genera of Vascular Plants). Springer. ISBN 3-540-64061-4. (ang.).
  • M.D. Dassanayake i F.R. Fosberg (red.): Flora of Ceylon. Volume 6 Revised. CRC. ISBN 90-6191-069-2.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]